6
Klaudia Głowacka - przewodniczący,
Katarczyna Gozdek - sekretarz
Marcin Filipowicz - tłumacz
Kinga Czyżewska
Mateusz Domański
Monika Furgał
Karolina Garbarz
Klaudia Głowacka
Paulina Graczyk
Kamil Grzeca
Diagnoza
Analiza przypadku
Diagnostyka funkcjonalna i programowanie rehabilitacji
Przypadek
Przypadek
Problemy medyczne pacjenta (mężczyzna, 40 lat) związane z kręgosłupem ograniczają jego funkcjonowanie w życiu osobistym i zawodowym. Chęć powrotu do pracy zawodowej, aktywności fizycznej i pełnej sprawności w życiu codziennym prognozuje dobrą współpracę i zaangażowanie pacjenta w proces rehabilitacji. Jednak styl życia, przede wszystkim wielogodzinna praca w pozycji siedzącej działają negatywnie na możliwie jak najlepsze efekty procesu rehabilitacji.
MODEL HISLOP
- zwyrodnienie dwóch segmentów w odcinku lędźwiowym
- zespół zwyrodnieniowey dysku międzykręgowego
- ból pleców, pośladka i tylnej strony uda lewej strony ciała
- ucisk na nerw kulszowy
1.Mięśniowo-szkieletowy
2.Nerwowy
3.Biomechaniczne
4.Powiązania z innymi układami
Mechanizm urazu
- ból podczas siedzenia
- ból pleców i nogi podczas ruchu zgięcia tułowia powyżej 20 stopni
- brak ruchu wyprostnego w odcinku lędźwiowym
- próba wykonania ruchu wyprostnego w odcinku lędźwiowym powoduje ból
- brak zgięcia w bok w lewą stronę
- zgięcie w bok w prawą stronę prawidłowe
BRAK
Mechanizm
MECHANIZM+POZIOM HIERARCHI
1. Sposób powstania urazu - poprzez prace biurową wytworzyły się zwyrodnienia na skutek pracy siedzącej, na skutek wypukliny powstała przepuklina (uraz kompresyjny w momencie zgięcia tułowia), praca przy samochodzie, próba wyprostu – ucisk na nerwy, ostry ból pleców, utrzymywanie się bólu przy dłuższej pozycji siedzącej.
2. Określenie hierarchii – na poziomie układu
Związek przyczynowo-skutkowy
Hipoteza powstania choroby - mechanizm przyczynowo-skutkowy
Praca
Rugby
Zwyrodnienie
Majsterkowanie
Przepuklina
Rwa kulszowa
Sygnały alarmowe
Yellow flags:
problemy zawodowe,
brak zadowolenia z pracy,
stres w pracy,
nieprawidłowe zachowanie bólowe,
nadmiar obowiązków.
Red flags:
ból kończyny dolnej
ograniczenie zgięcia kręgosłupa.
Problemy terapeutyczne
Problemy terapeutyczne
PROBLEMY TERAPEUTYCZNE
- Niemożność wykonywania pracy w pozycji siedzącej (problem społeczny)
- Ograniczenie samodzielności (problem psychiczny)
- Ograniczenie czynności dnia codziennego – naprawa samochodu (problem fizyczny)
- Ograniczenie aktywności fizycznej (problem fizyczny)
Rozpoznanie
Rozpoznanie
Pacjent ze znacznym ograniczeniem ruchów zgięcia, wyprostu i rotacji odcinka lędźwiowego kręgosłupa, z bólem pleców, promieniującym przez pośladek do lewej, tylnej strony uda, spowodowany zmianami zwyrodnieniowymi krążka międzykręgowego dolnych segmentów lędźwiowych jest niezdolny do podejmowania pracy zawodowej i codziennej aktywności.
Uzasadnienie celów
I. Uniezależnienie, samodzielność.
II. Powrót do wykonywania pracy w biurze.
III. Powrót do ulubionej aktywności fizycznej.
Uzasadnienie przyszłego postępowania terapeutycznego
Pozycje ułożeniowe
Pozycje ułożeniowe
Wymuszają prawidłowe ustawienie stawów w pozycji rozciągnięcia przykurczonych tkanek miękkich. Pacjenci, których nauczono prawidłowych pozycji ułożeniowych, mogą rozciągać przykurczone tkanki samodzielnie, np. podczas czynności wykonywanych w pozycji statycznej (oglądanie telewizji, czytanie itp.). Poprzez te pozycje pacjent unika pogłębiania się niekorzystnych zmian w obrębie tkanek miękkich oraz przerywa błędne koło bólowe, zapobiegając powstawaniu niekorzystnych kompensacji, będących przeszkodą w terapii.
Ćwiczenia wzmacniające
Mają na celu wzmocnienie słabych ogniw w obrębie struktury generującej problem, które również mogą powodować kompensację i ból lub przerzucać obciążenie na struktury dotychczas zdrowe, wywołując ich przeciążenie, a w dalszej konsekwencji możliwe, że i kolejne urazy.
Cwiczenia wzmacniające
Reedukacja postury i sposobu wykonywania czynności
pacjent mający świadomość poprawnego wykonywania czynności dnia codziennego w dużej mierze może ograniczyć sytuacje mogące wywoływać ostry ból. Wpłynie to pozytywnie na jego psychikę, poprawi jakość życia mimo dysfunkcji oraz zmotywuje do dalszej terapii.
Reedukacja
Dodatkowe metody fizjoterapeutyczne
w celu zmniejszenia odczucia bólu, poprawienia komfortu pacjenta, jego psychiki, motywacji oraz by złagodzić dolegliwości towarzyszące ze strony układu nerwowego, a także by złagodzić reakcje układu współczulnego.
Dodatkowe metody
Wiek pacjenta
Potencjał rehabilitacyjny pacjenta
Potencjał rehabilitacyjny = zdolności kompensacyjne (Otwarcie dla rehabilitacji, raport ogólnopolski, Wrocław 2017, prof. dr hab. n. med. Anna Skrzek, Kierownik Katedry i Zakładu Fizjoterapii w Dysfunkcjach Narządu Ruchu)
Potencjał rehabilitacyjny
Rugby
Ból
INFO
Trudności z uzyskaniem informacji podczas wstępnego badania
Problem z określeniem przyczyny bólu
Ból "wędrujący"
Pacjent wykonuje pracę siedzącą, co mogło spowodować szereg niekorzystnych zmian w narządzie ruchu, które mogą być pierwotną przyczyną pojawienia się bólu. Ból pojawił się po urazie podczas gry w rugby, jednak niekoniecznie mógł być spowodowany dynamicznym urazem – możliwe, że był on jedynie katalizatorem dolegliwości. Szczególnie, że ból niemal znikł, dopóki nie został ponownie sprowokowany pochyloną pozycją podczas naprawy samochodu.
ból zdaje się nie mieć jednego ogniska, a raczej wydaje się rozlewać po całym obszarze nerwowym i mięśniowym, sprzężonym z odcinkiem lędźwiowym.
Sugestie
Sugestie dotyczące dalszego postępowania/terapia.
Skupiać się na prowokowaniu bólu czynnościami dnia codziennego, pozycjami szczególnie upodobanymi przez pacjenta oraz takimiż formami aktywności.
Zwiększyć świadomość pacjenta nt. aktywności i funkcjonowania stawów oraz mięśni kręgosłupa, by umożliwić mu autoterapię oraz samodzielną kontrolę stanu swojego zdrowia pod kątem funkcjonalnym.
FAZA PRZEWLEKŁA
REHABILITACJA
- Farmakoterapia
FAZA OSTRA
- Terapia ułożeniowa
REHABILITACJA
- Fizykoterapia: TENS, jonoforeza, laser, pole magnetyczne
- Terapia manualna:
- mobilizacja stawu krzyżowo-biodrowego
- rozciąganie mięśnia gruszkowatego
- masaż poprzeczny mięśnia gruszkowatego
- funkcjonalny masaż tkanek miękkich
- neuromobilizacja nerwu kulszowego
- ćwiczenia wmacniające
- chodzenie w wodzie
- pływanie
- ćw na sali
Czynności funkcjonalne oraz w jakim stopniu zostaną utracone wskutek prezentowanej jednostki chorobowej
Czynność Stopień utraty Skutek
Niemożność pochylenia tułowia spowoduje problem z wykonywaniem czynności jak np. naprawa samochodu, podnoszenie przedmiotów, mycie zębów, gotowanie.
Może powstać problem z utrzymaniem prostej sylwetki, a to wpłynie na upośledzenie krzywizn kręgosłupa, przykurcze mięśni w obrębie stawów kolanowych i szyi, a to z kolei może powodować dalsze zwyrodnienia w stawach kręgosłupa.
Ograniczenie zdolności wykonywania ruchów specyficznych, charakterystycznych np. podczas treningu lub funkcjonowania (np. oglądanie się przez lewe ramię, wykonywanie uników).
Czynności funkcjonalne
Schylanie się
Wyprost pleców
Zgięcie w lewo
Kucanie
Sięganie nad głowę
Spoglądanie w górę
Znaczny
Znaczny
Znaczny
Minimalny
Minimalny
Minimalny
Podczas przykucnięcia np. podczas gry, może zostać sprowokowany ból. Uniemożliwia to również zastąpienie pochyłu w plecach, jednak objawy bólowe podczas przykucnięcia będą znacznie mniejsze, a zarazem bardziej pożądane.
Zespół ruchów potrzebnych do tej czynności wywoła dolegliwości bólowe. Wyprost kręgosłupa, w szczególności w odcinku szyjnym, nasilać może objawy nerwowe. Ponadto w przypadku przenoszenia przedmiotów nad głową, nastąpić może kompresja kręgosłupa, wywołująca ból oraz stanowiąca ryzyko dodatkowego urazu.
Podobnie jak w sięganiu nad głowę – wyprost w odcinku szyjnym nasila dolegliwości.
Klasyfikacja ICF
Kodowanie ICF
Body Structure code:
s76002 Kręgosłup – odciek lędźwiowy
Body Functions code:
b28013 Ból pleców
b7100 Ruchomość pojedynczego stawu
Activities and Participation code:
d4105 Zginanie się
d4153 Utrzymywanie pozycji siedzącej
d6503 Konserwowanie pojazdów
d9201 Sporty
Kwalifikator:
xxx.3 ZNACZNY problem (wielki, duży, …) 50– 95%,
Opis zgodny z klasyfikacją ICF
- Część pierwsza Funkcjonowanie i Niepełnosprawność:
Struktura organizmu: zwyrodnienie dysku - uszkodzenie krążka międzykręgowego,
Funkcje: zaburzona funkcja związana z ruchem w odc. L, ból pleców, pośladka, tylniej strony uda
Aktywność: Ból podczas zgięcia i wyprostu tułowia oraz zgięcia w lewą stronę.
Uczestnictwo: Niemożność wykonywania pracy zawodowej, rezygnacja z ulubionej aktywności fizycznej, problem w wykonywaniu podstawowych czynności życiowych, ograniczona samodzielność
- Część druga: Czynniki kontekstowe
Czynniki środowiskowe: praca siedząca zwiększająca ryzyko urazów kręgosłupa, uprawiana dyscyplina sportu (rugby) zwiększająca ryzyko urazu, prace codzienne przeciążające kręgosłup
Czynniki indywidualne: wcześniej nie występował ból pleców i żadne inne dolegliwości medyczne, osoba młoda, aktywna – duży potencjał rehabilitacyjny,
Klasyfikacja ICF
Kwalifikatory:
xxx.0 BRAK problemu (żaden, nieobecny, nieistotny,...) 0–4%,
xxx.1 NIEZNACZNY problem (niewielki, mały, …) 5–24%,
xxx.2 UMIARKOWANY problem (średni, spory, …) 25–49%,
xxx.3 ZNACZNY problem (wielki, duży, …) 50– 95%,
xxx.4 SKRAJNIE DUŻY problem (zupełny, …) 96–100%,
xxx.8 nie określony,
xxx.9 nie dotyczy,
(gdzie xxx oznacza numer – kod dziedziny drugiego poziomu).
Kwalifikatory
Część pierwsza:
Funkcjonowanie i Niepełnosprawność:
1. Funkcje i Struktury (budowa) organizmu,
2. Aktywność (działanie) i Uczestniczenie.
Część druga:
Czynniki Kontekstowe:
1. Czynniki Środowiskowe,
2. Czynniki Indywidualne.