Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
-Denetim Elemanları-
37
DENETİM ELEMANLARI
EZGİ ÇİFÇİ-MERYEM ÖZEN
05.12.2017
İÇERİK
İÇİNDEKİLER
El ve Ayak Denetim Elemanları
01.
Temel Denetim Elemanı Tiplerinin Seçimi
02.
Denetim Elemanlarının İş Alanına Yerleşimi
03.
04.
Denetim Elemanlarının Kodlanması
Denetim Elemanları için Yapısal Değerler
05.
Denetim Elemanları ve Göstergeler Arası İlişkiler
06.
07.
Denetim Elemanları Panelleri
Bir makineyi tasarlayan mühendis o makinenin yararlılığından ve güvenliğinden sorumludur.
Singleton (1972)
El ve Ayak Denetim Elemanları
- Sürücünün maksimum iş başarısı için görsel gereksinimler belirlenmelidir.
- Denetim elemanı ve göstergelere göre işyerine yerleşimi belirlenmelidir.
- İş yerinde çalışma konumu belirlenmelidir.
- DE optimum denetim elemanına yerleştirilmeli.
- DE arası uzaklıklar düzenlenmeli
- DE hareket yön ve miktarlarına göre ilişkiler düzenlenmeli.
- DE etiketleme, boyut,renk,yer ve şekil işaretleri sağanmaı
DE Giriş
El Denetim Elemanları
El Denetim Elemanları
• Makinenin kontrolü için uygun denetim elemanları;
El ile kontrol edilen DE;
-İtmeli düğmeler
-Küçük el manivelası
-Anahtarlı denetim elemanları
Bacak ya da kol kasları kullanılarak kontrol edilen DE;
-El tekeri
-Kranklar
-Ağır levyeler
-Pedallar
Denetim Elemanının Seçiminde Yararlanıl...
Denetim Elemanının Seçiminde Yararlanılan Bilgiler:
-Kol ve bacak anotomisine ve fonksiyonlarına uygun olmalıdır.
-DE arasındaki mesafe, insan anotomisine uygun olmalıdır.
-İtme düğmeli kontrol elemanları, mafsallı anahtarlar ve çevirmeli düğmeler;
*Küçük kuvvet
*Yüksek duyarlılık ve küçük genlik gerektiren
*Sürekli ve kesintili yapılan uygulamalar için uygundur.
-Uzun kollu levyeler, kranklar, el tekerleri ve pedallar;
*Büyük kuvvet
*Büyük genlik ve daha düşük duyarlılık gerektiren işlemler için uygundur.
22 Ay-400 Kaza
Operatörler tarafından kolay ayırt edilebilmesi için bu tasarımı doğru yapabilmek için ;
İşlem sırası ya da düşey ve yatay hareket arasında...
Renklendirme ve etiketleme yararlı olabilir, fakat sadece ışıklandırmanın ve görsel kontrolün iyi olduğu durumlarda etkilidir.
İşlem sırası ya da düşey ve yatay hareket arasındaki değişime göre düzenleme yapılabilir.
İtmeli Düğmeler
Levyeler
Çevirmeli Anahtarlar
Mafsallı Anahtarlar
İtmeli Düğmeler
Kademesiz Sürekli Çevirmeli Anahtar
İbreli Anahtarlar
Kranklar
AYAK DENETİM ELEMANLARI
AYAK DENETİM ELEMANLARI
Makinelerde kullanılan pedallara büyük kuvvetlerin uygulanması;
- Yüksek bir arkalık
- 140-160 derece diz açısı
- 90-100 derece dirsek açısı
- 20-30 dereceden daha düşük ayak eğimi
- Pedal hareketi daha küçük diz açısı ve daha uzun hareket için 50-150 mm arasında,minimum direnç 60 N olmalıdır.
Gaz Pedalları
- Pedal hareketi en fazla 60 mm,
- Max pedal açısı 30
- Optimum pedal açısı 15
- Direnç 30-50 N olmalı
- Pedal yüzeyi aygan olmamalı
Denetim elemanlarının iş alanına yerleşimi
Güvence,rahatık ve iş başarısı denetim elemanarının yerleşiminde temel amaçlardır.
Denetim organları yerleşiminde 3 önemli özellik vardır.
DE İŞ ALANINA YERLEŞİMİ
ÖNCELİK
GRUPLAMA
Birbiri arasında ilişkiler
Birbiri arasında ilişkiler
DE NİN KODLANMASI
6 genel kodlama yöntemi vardır:
- Yerleşim
- Şekil
- Büyüklük
- Çalışma Modeli
- Renk
- Etiketleme
Seçilen Kodlama Türleri Nelere Bağlıdır?
- DE doğru ve yanlış kullanımının önemi,
- DE görünürlüğü
- Diğer DE yakınlığı ya da diğerlerine göre yerleşim bölgesi
- Çalışma Şekli
- Kullanma sırasında kullanıcının iş yükü
- Çalıştırma şekli
DE İÇİN YAPISAL DEĞERLER
GÖSTERGELER
NİCELİKSEL
İki çeşittir :
- Analog (Çizgisel)
- Dijital (Sayısal)
NİTELİKSEL
TEMSİLİ
UYARISAL
Verilerin Kıyaslanması
-Cihaz, operatöre sadece gerekli olan bilgileri verebilecek sınırlarda olmalıdır.
-Gerekli olan en küçük birimi göstermeli ve ileri okumalar için uygun olmalıdır.
*Hareketli bir ibre, en uygun kullanımı sağlar ve değişken sınırlar farklı renkler veya desenler ile göstermelidir.
Verilerin Kıyaslanması
DE ve Göstergeler Arası İlişkiler
1-Hareket ve Bağıl Hızları
2-Sterotipli Tepkimeler
Hareket ve Bağıl Hızları
Bir göstergede belirli bir okumayı ayarlamak için operatör, okuma işlemi yaklaşık olarak doğru olana kadar denetim elemanını hızlı bir şekilde hareket ettirir, daha sonra kesin bir ayarlama yapmak için denetim elemanını yavaşça hareket ettirir. Denetim elemanını bu hareketler sırasındaki bağıl uzaklıkları ve ibrenin hareketi bu anda önemlidir. Bu kararlılık aşamasıdır.
Sterotipli Tepkimeler
-Bilinçaltımıza yerleşmiş olan şartı reflekslerdir.
-Fonksiyonel olarak birbirine bağlı olan denetim elemanları ve göstergelerin, sterotiplerine uygun olması gerektiğini önermektedir.
Sterotipli Tepkimeler
Denetim Elemanları Panelleri
1- Göstergeleri etkin bir kullanım için denetim elemanlarına mümkün olduğunca yakın olmalıdır. Denetim elemanları göstergelerin alt kısmına ya da zorunlu durumlarda sağ tarafına yerleştirilmelidir.
2-DE bir panel ve gösterge elemanları içinde olması gerektiği durumlarda, iki grup aynı sıra düzenleme içinde olmalıdır.
3- Denetimlerle ilgili işaretlemeler, denet...
3- Denetimlerle ilgili işaretlemeler, denetim elemanının üst kısmına ve aynı işaretler göstergelerin alt kısmına yerleştirilmelidir.
4- Denetim elemanlarının bazılarının ardışık olarak kullanılması durumunda, göstergelerin alt kısmına yerleştirilmelidir.
5-Bir panel üzerindeki denetim elemanların...
5-Bir panel üzerindeki denetim elemanlarının ardışık olarak kullanılması durumunda, denetim elemanları ve göstergeler, fonksiyonel gruplar içinde düzenlenmelidir.
Gruplamalar; renk seçimi, etiketleme, farklı boyut ve şekilde denetim elemanı kullanımı ya da bir sıra içindeki bir grubun elemanlarının düzenlenmesi ile kullanımı daha basit ve anlaşılır hale getirilebilir.
Çok sık kullanılan denetim elemanları ve göstergeler, operatörün önünde, daha az kullanılanlar ise yan taraflarda olmalıdır.
Uzun süren ve monoton işler, operatörde bıkkınlı...
Uzun süren ve monoton işler, operatörde bıkkınlığa, dikkatin azalmasına ve hataların artmasına neden olabilmektedir.
Bu koşullar altında, denetim elemanları ve göstergelerin mantıksal yerleşimi, özellikle yorgun operatörlerin reflekslerinde azalma olduğu durumlarda yararlı olmaktadır.