SPOR YÖNETİCİLİĞİ

Bu örgüt çeşitleri gruplar, birlikler, dernekler, sendikalar, siyasi görüş ve amaç birliğine sahip yapılar gibi çok ve çeşitli şekillerde ortaya çıkmaktadır. Genel olarak bu örgütlenmelerin amaçları ise dayanışma, yardımlaşma, aynı konuya ilgi duyan kişilerle bir araya gelme, ortak çıkarları savunma, siyasi hayatta etkili olmak suretiyle yönetime katılma ve benzerleri olarak sayılabilir.

Meslek örgütlerinin yapıları ülkeden ülkeye farklılıklar göstermektedir. Türkiye’de meslek örgütleri, bir kısmı kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları statüsünde, bir kısmı ise dernek ve sendika statüsünde olan örgütlerdir.

Bunlardan kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları özel olarak anayasa ve yasalarla düzenlenmiştir.

Meslek kuruluşları ile ilgili değerlendirmelerde en çok telaffuz edilen kelime herhalde “meslek” kelimesidir. “Meslek” kavramı Güncel Türkçe Sözlük’te “Belli bir eğitim ile kazanılan sistemli bilgi ve becerilere dayalı, insanlara yararlı mal üretmek, hizmet vermek ve karşılığında para kazanmak için yapılan, kuralları belirlenmiş iş” olarak tanımlanmaktadır (TDK, 2014)

Bir başka tanımlamaya göre ise, meslek “kuralları toplum tarafından belirlenmiş ve belli bir eğitimle kazanılan bilgi ve becerilere dayalı, bir kimsenin hayatını kazanmak için yaptığı faaliyetler bütünüdür”(MEB, 2014)

“Meslektaş” ise aynı meslekten olanların her birini ifade etmek için kullanılmaktadır (TDK, 2014). Diğer bir ifade ile aynı mesleği icra eden, aynı işi bir meslek olarak yapanlar meslektaş olarak adlandırılmaktadır.

Meslek kuruluşları, “bir mesleğin gelişimini sağlamak, meslek üyelerinin ihtiyaçlarını karşılamak ve bunlar gibi o mesleğe ilişkin özel veya kamusal yararları gerçekleştirmek üzere oluşturulan tüzel kişilerdir.” (Avcı, 2012,s.47).Meslek kuruluşlarının kuruluşu, örgütlenmesi ve hukuksal durumları bakımından çeşitlilik söz konusudur. Türkiye’de meslek kuruluşlarının bazıları dernek ve sendika statüsünde, bazıları ise kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşu statüsündedir.

Bu çeşitlilik, onları ifade etmek için kullanılan kavramlarda da kendini göstermektedir. Buna göre, Türkiye’de, “meslek örgütü” genel olarak dernek ve sendika statüsündeki sivil nitelikli meslek kuruluşlarını (örnek: Mimarlar Derneği) ifade etmekte; mesleklerle ilgili bütün kuruluşları kapsayacak içeriğe sahip olan “meslek kuruluşu” kavramı ise daha çok kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarını (örnek: Türk Eczacılar Birliği) ifade etmek için kullanılmaktadır. Anlatım kolaylığı açısından, çalışmanın bundan sonraki kısımlarında da bu kullanıma devam edilmiştir.

Meslek kuruluşlarının, özellikle, baskı grubu niteliği, meslek mensuplarının haklarının korunması, dayanışma gibi hususlardaki rolleri ile günlük olaylar karşısında sergiledikleri tavırlar dikkate alındığında, kısaca değinilmesi gereken iki kavram da sivil toplum ve sivil toplum kuruluşları kavramlarıdır. Sivil toplum, bir tanıma göre, devlet denetimi dışında kalan, dolaylı veya dolaysız ama belli düzeyde siyasi bir niteliği olan, özünde toplumsal sorunların çözümüne dönük sivil etkinlikleri, ilişkileri, çıkarları hayata geçiren, sorunların çözümüne dönük bir tartışma alanıdır (Kırılmaz, 2013, s.26). Sivil toplum, içinde yaşanılan toplumdan farklı bir niteliğe sahip olup farklı düşüncelere ve niteliklere sahip kişilerin bir araya gelerek ortak bir fikir birliği içinde hareket etmelerini sağlayan ortamdır.

Sivil toplum kavramı ile sivil toplum kuruluşu kavramı arasında doğrudan bir bağlantı olduğu açıktır. Buna göre, sivil toplum kuruluşu (STK) kavramı, “toplumdaki çeşitli sorunları bağımsız olarak ele alıp kamuoyunu bilgilendirme ve aydınlatma görevi yapan, öneriler sunan her türlü birlik” şeklinde tanımlanmaktadır (TDK, 2014).

Başka bir tanıma göre sivil toplum kuruluşu, gönüllülük temeline dayanan, gücünü örgütünden, üyelerinden ve sivil niteliğinden alan, devletten ayrı, özerk, özel alan ve devlet arasında örgütlü bir yapılanmadır (Başaran, 2007, s.54).

Türk mali mevzuatı bakımından ise sivil toplum örgütü, devlet teşkilatı içinde yer almayan, kendi idari ve mali bağımsızlığı olan, kamu yararına hizmet verdiği Bakanlar Kurulu kararı ile tespit edilen ve kâr amacı gütmeyen hükmi şahsiyeti haiz kuruluşlar olarak tanımlanmıştır.

Türkiye Barolar Birliği (TBB),

Türk Diş Hekimleri Birliği (TDB),

Türk Eczacılar Birliği (TEB),

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK),

Türk Mimar ve Mühendis Odaları Birliği (TMMOB),

Türkiye Noterler Birliği (TNB),

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB),

Türkiye Serbest Muhasebeciler ve Mali Müşavir Odaları Birliği (TÜRMOB), Türk Tabipler Birliği (TTB),

Türk Veteriner Hekimler Birliği,

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB),

Türkiye Bankalar Birliği (TBB),

Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB),

Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kurumlar Birliği (TSPAKB),

Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği (TSRSB),

Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB),

Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği (TDUB),

Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB),

Turist Rehberleri Birliği (TUREB)

Türkiye Barolar Birliği, bütün baroların katılımıyla oluşan, kamu kurumu niteliğinde, tüzel kişiliği haiz bir üst meslek kuruluşudur. Birlik, avukatlık mesleğinin hak ettiği yere ulaşması için baroların ve baro mensuplarının, uzun yıllar özveriyle sürdürdükleri çalışmalar sonucunda, Türk hukuk sistemi içinde bugünkü yerini almıştır.

Türkiye Barolar Birliği, yasaların bir meslek kuruluşu olarak kendisine yüklediği görevlerinin yanında, toplumun hukuki sorunlarıyla ilgili görüş ve önerileriyle de Türk hukuk sisteminin gelişmesine katkı sağlamaktadır.

TARİHÇE

Türkiye Barolar Birliği'nin kurulması ilk kez Ocak 1934'te İzmir'de düzenlenen Türkiye Avukatlar Kongresi'nde gündeme getirilmiş ve 5 gün süren toplantıya katılan baro temsilcileri, "Türkiye Avukatlar Birliği"nin kurulmasını kararlaştırmışlardır.

Daha sonraki yıllarda,Türkiye Barolar Birliği'nin kurulmasının gerekliliği konusunda tam bir görüş birliğine vararak bu amaçla başlattıkları ön çalışmalar sonunda, 16 Mayıs 1963'te hazırlığı tamamlanarak 7 Temmuz 1969 tarihinde yürürlüğe giren 1136 sayılı Avukatlık Kanunu ile "Türkiye Barolar Birliği" nin kurulması yasal olarak da kabul edilmiştir.

Ticaret ve Sanayi Odası Kamu Kurumu Niteliğinde Bir Meslek Kuruluşudur.

Anayasamızın 135. Maddesine göre; “Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları; belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ile ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlâkını korumak maksadı ile kanunla kurulan ve organları kendi üyeleri tarafından kanunda gösterilen usullere göre yargı gözetimi altında, gizli oyla seçilen kamu tüzel kişilikleridir.”

Odalar ve borsalar arasında birlik ve dayanışmayı sağlamak, ticaret ve sanayinin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, üyelerinin mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, üyelerin birbirleriyle ve halkla olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplinini ve ahlakı korumak gayesiyle kurulan, birlik, ekonomik durumla ilgili raporlar hazırlar, hükûmet tarafından verilen vazifeleri yürütür, TBMM Komisyonları ve bakanlıklarca istenen bilgi ve görüşleri verir, oda ve borsaların kendi aralarında veya bir oda ile bir borsa arasında çıkan anlaşmazlıkları çözmeye çalışır.

Görevleri

• Ticaret Borsaları
• Ticaret ve Sanayi Odaları
• Ticaret Odaları
• Sanayi Odaları
• Deniz Ticaret Odaları

Bağlı kuruluşlar

Ticaret Borsaları, 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği İle Odalar ve Borsalar Kanunu’nda yazılı esaslar çerçevesinde borsaya dâhil maddelerin alım satımı ve borsada oluşan fiyatların tespit, tescil ve ilanı işleriyle meşgul olmak üzere kurulan kamu tüzel kişiliğine sahip kurumlardır.

Bu nitelikleri itibariyle Ticaret Borsaları; Etkin işleyen piyasa mekanizmasının oluşmasında, ürünlerin gerçek değerinin belirlenmesi, fiyat hareketlerinde istikrarın sağlanması, alım satımın güvenilir fiyatlar üzerinden yapılması ve ulusal ve uluslar arası piyasalar arasında dengenin kurulması açısından fonksiyonlarını yerine getirmek zorundadırlar.

TİCARET BORSALARI

Borsaların bu işleyişleri içerisinde alım ve satımların tescili büyük önem arz etmektedir.

Ticaret borsaları aynı zamanda piyasa ekonomisinin önemli bir parçasıdır.

Çünkü ticaret borsalarında, tarım ürünlerinin fiyatları, arz-talep koşullarına göre oluşmaktadır. Alıcı ile satıcıyı karşı karşıya getirmeyi amaçlayan ticaret borsacılığı fiyatların serbest rekabet ortamında oluşmasını sağlamaktadır. Özellikle Ürün ve İhtisas borsacılığı ile vadeli işlemler Borsaları global ekonomide vazgeçilmez hale gelmiştir.

5174 sayılı Kanun'un 5. Maddesinde sanayici nitelikleri belirlenmiştir. Buna göre: "Tezgâh, cihaz, makine gibi muharrik kuvvet kullanarak ham madde, yarı ve tam mamulleri, özellik, içerik, bileşim veya şeklini kısmen veya tamamen değiştirmek amacıyla işleyerek, seri halde veya standart olarak yeni bir ürün üretmek suretiyle katma değer oluşturan işyerleri ile yer altı kaynaklarının çıkarılıp işlendiği yerleri işletenler ve bilişim teknolojisi ve yazılım üretenler en az on işçi çalıştırmak şartıyla bu Kanunun uygulanması bakımından sanayici sayılır.

Sanayi odaları Türkiye de 18/05/2004 yılında kabul edilen 5174 numaralı kanun ile kabul edilmiş ve 01/06/2004 tarih de resmi gazetede yayınlanmıştır. Sanayi odası üyelerinin işlerini kolaylaştırmak, halk ve diğer diğer üyeler arasında güvenirliliği sağlamak ve üyelerin ortak ihtiyaçlarını karşılamak için kurulan tüzel kişi konumuna sahip kamu kurumu niteliğindeki mesleki kuruluşlardır.

SANAYİ

ODAALARI NEDİR ?

Türkiye de 12 sanayi odası vardır bunlar;

• Adana Sanayi Odası
• Ankara Sanayi Odası
• Aydın Sanayi Odası
• Balıkesir Sanayi Odası
• Denizli Sanayi Odası
• Ege Bölgesi Sanayi Odası
• Eskişehir Sanayi Odası
• Gaziantep Sanayi Odası
• İstanbul Sanayi Odası

Türkiye de sanayi odalar TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği) ne bağlıdır.

Sanayi odaların spora katkıları ülkemizde de zaman zaman kendini göstermektedir. Sanayi odaları genellikle spor organizasyonu ve geniş kitleler için açılan spor salonlarına maddi desteklerini göstermektedir. Bölgesel diğer kamu veya özel kuruluşlara bölgeye katkısı olacağı düşüncesiyle yardımlar yapılmaktadır.

Buna örnek olarak:

24 Mayıs 2011 yılında Alanya Ticaret ve Sanayi Odasına gençlik spor ilçe müdürü tarafından şükran plaketini gösterebiliriz. Dönemin ALTSO başkanı Kerim Aydoğan: İlçenin gelişimi ve tanıtımına katkı yapacağına inandıkları her organizasyona destek vermeye devam edeceklerini belirtti

SANAYİ ODALARI VE SPOR

KOOPERATİFLER NELER YAPAR?

KOOPERATİFLER NEDİR?

Kooperatifler ortak ekonomik, sosyal ve kültürel ihtiyaç ve istekleri müşterek sahip olunan ve demokratik olarak kontrol edilen bir işletme yoluyla karşılamak üzere gönüllü olarak bir araya gelen insanların oluşturduğu özerk bir teşkilattırlar. (Uluslararası Kooperatifler Birliği)

Kooperatifler, toplumsal kalkınmayı geliştiren ve ticari işletmeler için temel sağlayan özgün bir modele dayanmaktadırlar. Bu işletmeler aşağıdaki özellikleri bünyesinde barındırırlar:

Ortakların sahipliği, ortaklarına hizmet etme ve ortaklarınca yönetilme

Kendi kendine yetme, kendi kendine sorumluluk, demokrasi, eşitlik, adalet ve dayanışma birlik

İlkelere dayalı işletmecilik:

1.Gönüllü ve açık üyelik

2.Ortakların demokratik kontrolü

3.Ortakların ekonomik katılımı

4.Özerklik ve bağımsızlık

5.Eğitim, öğretim ve bilgilendirme

6.Kooperatifler arası işbirliği

7.Topluma karşı sorumluluk

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği 1954 yılında kurulmuştur.Kuruluşunda 10 Odası ve yaklaşık olarak 8.000 üyesi bulunan TMMOB‘nin, 2018 yılı sonu itibari ile oda sayısı 24, üye sayısı bulunmaktadır.

TMMOB Yasası'nda Birliğin amaçları:

• Mühendislik ve mimarlık mesleği mensuplarının ortak gereksinmelerini karşılamak
• Mesleki etkinlikleri kolaylaştırmak
• Mesleğin genel yararlara uygun olarak gelişmesini sağlamak

5.6.1 TMMOB

(Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği )

TMMOB‘NİN TEMEL İLKELERİ ve ÇALIŞMA ANLAYIŞI

Temel İlkeler

• Mesleki demokratik kitle örgütüdür.

• Demokrat ve yurtsever karakterdedir.

• Emekten ve halktan yanadır.

• Anti-emperyalisttir, Yeni Dünya Düzeni teorilerinin, ırkçılığın ve gericiliğin karşısındadır.

• Siyasetin dar anlamını aşar, yaşamın her olayını siyasetle ilişkili görür.

• Barıştan yanadır

1953 yılında İstanbul’da kurulan TTB Merkez Konseyi 1983 yılından sonra Ankara’ya taşınmıştır.

Türk Tabipleri Birliği meslek disiplinini sağlamak, hasta yakınmalarını araştırmak, hekimlerin özel çalışma ücretlerini belirlemek gibi konularda çalışmaktadır.

Türk Tabipleri Birliği;

• Türkiye halkının sağlığını korumak, geliştirmek ve herkesin kolay ulaşabileceği kaliteli ve uygun maliyetli sağlık hizmeti için çalışmak,

• Meslek ahlakını en iyi şekilde korumak,

• Tıp eğitiminin her alanında söz söylemek,

• Hekimlik mesleğinin çıkarını her platformda dile getirmek,

• Mesleğin, üyelerinin maddi, manevi haklarını korumak için kurulmuştur.

5.6.2 TTB

(Türk Tabipler Birliği)

Türk Tabipleri Birliği Meslek İçin Ne Yapar?

TTB hekimlerin mesleki yeterliliğinin devamı ve eğitimlerini çeşitli şekilde izler. Türk Tabipleri Birliği Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitiminin meslek uygulamasındaki önemini gözönüne alarak yıllardan beri her platformda, tıp eğitimini nitelik ve nicelik yönünden irdeleyip görüşünü dile getirmekte, daha iyiye gitmesi için kamuoyu yaratmaya çalışmaktadır.