Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
Marko V. Luka M. Luka B. Ivan R.
12.12.2017.
Plin bez boje i mirisa, lakši je i gušći od zraka,rijedak u prirodi. Slabo je topljiv u vodi. Gori plavicastim plamenom pri cemu nastaje CO2.
Ugljikov monoksid stvara se nepotpunim sagorijevanjem tvari koje sadrže ugljik, a bez dovoljnog pristupa kisika, odnosno zraka(Uredaji na prirodni plin, tekući petrolej, ulje, kerozin, drva i drveni ugljen)
2C(s) + O2(g)--> 2CO(g)
OPASNOST
OPASNOST
-Ugljikov monoksid se ne moze primjetiti bez posebnoga detektora.
Jos se naziva i "tihi ubojica".
- Velika većina seoskih i gradskih kućanstava, koristi peći na drva.
- Opasnost od CO-a prijeti nam i iz plinskih pećnica, automobila u garažama, neprocišćenih dimnjaka, uredaja na drveni ugljen, neispravnih ventilacijskih sustava, a posljedice su fatalne.
Crvene krvne stanice (eritrociti), sadrže hemoglobin, kemijski spoj kojem je funkcija vezanje kisika u plućima i otpuštanje kisika u tkivima. Hemoglobin brže veže CO nego kisik. Ako je mnogo CO-a u zraku kojeg udišete, hemoglobin će brže postati zasićen ugljicnim monoksidom i neće moći vezati kisik. Efekt je slican gušenju (takoder se radi o nedostatku kisika).
Trovanje je uzrokovano udisanjem ugljicnog monoksida. Svaki uredaj sa sagorijevanjem emitira ugljicni monoksid. To su: mobilni uredaji za grijanje na propan, roštilji na drveni ugljen (drveni ugljen nikada se ne smije paliti na zatvorenom!), mobilni i loše ventilirani uredaji na plin.
U 2003. godini,u Hrvatskoj, cak 38 ljudi je preminulo zbog trovanja ugljikovim
monoksidom.
NASTAJANJE
Nastaje dehidratacijom mravlje kiseline sumpornom kiselinom.(H2CO2 + H2SO4 --> CO + H2O). Možemo ga dobiti i prenošenjem ugljikova dioksida preko pregrijanog ugljika.
(CO2+C--> 2CO).Važan je industrijski plin koji se široko koristi kao gorivo.
Pušaci imaju u krvi 2 do 5 puta veću koncentraciju ugljikova(II) oksida nego nepušaci.
Spojevi koji se sastoje samo od ugljika i kisika. Najjednostavniji i najucestaliji su ugljikov monoksid i ugljikov dioksid.
DETALJNIJE
DETALJNIJE
Mnogo ostalih oksougljika je poznato, uglavnom stabilni (prakticni ali ne termodinamicki).
Od poznatijih su ugljikov suboksid (C203) i melitni anhidrid (C12O9), no sanse da se susretnemo s njima u svakodnevnom zivotu su male.
UGLJIKOV SUBOKSID C3O2
Ugljikov suboksid je oksid nastao od ugljika sa kemijskom formuom C3O2. Jedan je od stabilnih clanova oksougljika.
Ugljikov suboksid je otkriven 1873. izlaganjem ugljikovog monoksida elektricnoj struji.
Melitni anhidrid C1209
To je bijela sublimirajuća krutina otkrivena u 1830. godini proucavanjem
tzv. "medenog kamena"
Ugljicna kiselina (karbonatna kiselina, (H2CO3) slaba je kiselina. Nastaje otapanjem ugljikova(IV) oksida u vodi (CO2 + H2O--> H2CO3), no vrlo mala kolicina CO2 izreagira sa vodom, jer se cak 99 % CO2 u vodi nalazi u molekularnom stanju. U industriji se karbonatna kiselina koristi za proizvodnju pjenušavih (gaziranih) pića jer pićima daje kiselkast osvježavajuć okus.
Karbonatna kiselina disocira otapanjem u vodi i stvara dvije vrste iona; hidrogenkarbonatni i karbonatni ion.Pa tako stvara karbonatne(kalcijiev karbonat), hidrogenkarbonate i soli.
H2CO3 + H2O --> HCO 3- + H3O+
HCO3- + H2O --> CO3 2- + H3O+
DETALJNO
Ugljicnu kiselinu je vrlo teško dobiti u cistom stanju jer je dovoljna jedna molekula vode da uzrokuje raspad ugljicne kiseline na ugljikov dioksid i vodu. Ipak, nedavno je dokazano da je ugljicna kiselina u potpunom odsustvu vode stabilna. Znanstvenici isticu kako se otopljeni ugljikov dioksid vrlo slabo spaja s vodom, to jest, postoji slaba ugljikova veza. Prije nastanka protona, od ugljikovog dioksida nastaje ugljicna kiselina koja ima kratak vijek trajanja, oko 30 pikosekundi(0.00000000003ps =3* 10-12 s)
U svakodnevnom zivotu
Voda koja isparava u vapnenackim špiljama spaja se sa ugljikovim dioksidom iz zraka te nastaje karbonatna kiselina. Karbonatna kiselina potom otapa vapnenac i stvara sa njim u vodi topljivi kalcijev hidrogenkarbonat (Ca(HCO3)2):
CaCO3 + H2O + CO2 --> Ca(HCO3)2
Isparavanjem vode iz zasićene otopine kalcijeva hidrogenkarbonata oslobada se ugljikov dioksid a izlucuje se netopivi kalcijev karbonat koji stvara stalaktite, stalagmite i stalagmate.
Takoder je uzrok blage kieslosti kiše-->Kiše imaju pH 5,6 a sve niže od toga se smatra kieslom kišom.
SUHI LED
- Suhi led je zapravo ugljikov dioksid u krutom agregatskom stanju.
- Ne topi se na sobnoj temperaturi za razliku od obicnog leda, već sublimira pri temperaturi od −78 °C
- Nema okusa niti mirisa.
- Idealan je izvor hladnoće za potrebe skladištenja i hladenja namirnica.
- Ne smije ga se dugo držati u ruci jer može izazvati opekline!
PRIMJENE SUHOG LEDA : -ubrzani rast biljaka
- sredstvo za odmašćivanje(ulja,ljepila...)
-hladenje asfalta
-oštećeni hladnjak
-kemoterapija
-ugostiteljstvo i medicina
EKSPERIMENT
SA SUHIM LEDOM
POTREBNO
- Menzura
- Univerzalni indikator
-Lužina
-Suhi led
-Stakleni štapić
Ugljikov(IV)oksid je plin bez boje i mirisa. Otapa se u vodi pri cemu nastaje ugljicna kiselina. Sastavni je dio Zemljine atmosfere.
Disanjem ga stvaraju sva ziva bića,a biljkama je potreban radi fotosinteze. Poslije ind. revoulicije odgovoran za efekt staklenika i globalno zatopljenje. Ta mala molekula jedan je od stupova na kojemu se temelji zivot na Zemlji. Od iznimne je vaznosti da smanjimo udio CO2 u zraku, a to mozemo postići voznjom bicikla i sadenjem većeg broja drveća.
DETALJNO
DETALJNO
CO2 je topljiv u acetonu i etanolu. Teži je od zraka.
Srednje je kemijski reaktivan i nezapaljiv. S obzirom da ne podržava gorenje koristi
se u aparatima za gašenje požara.
Kada se udahne veća koncentracija, stvara gorak okus u ustima i osjećaj peckanja u nosu i u grlu.
To nastaje jer se plin otapa u sluznici i u slini, stvarajući slabu otopinu ugljicne kiseline.
Slican osjećaj se javlja kad se piju gazirana pića i mjehurići izlaze kroz usta i nos.
CO2 je otrovan u većim koncentracijama: 1 % CO2 će uciniti neke ljude pospanim, od 7 % do 10 %, javlja se nesvjestica, glavobolja, slabljenja vida i sluha, a gubljenje svijesti može biti od nekoliko minuta do sata.
Razlike & sličnosti
- Oba neamju niti boje niti mirisa
- Ugljikov(II) oksid je laksi od zraka dok je ugljikov(IV) oksid teži od zraka.
- Ugljikov dioksid ne podrzava gorenje
- Ugljikov monoksid je otrovan
- Ugljikov monoksid nastaje nepotpunim sagorijevanjem
- Ugljikov dioksid nastaje potpunim sagorijevanjem i disanjem
- Ugljikov monoksid se ne pojavljuje prirodno dok dioksida ima i prekomjerno u atmosferi