Loading…
Transcript

ZS nr 1

Wielki Tydzień w liturgii Kościoła

TV

Wielki Tydzień

Drodzy uczniowie,

rozpoczynamy najważniejszy czas w ciągu roku - Wielki Tydzień.

Jednak zanim przejdziemy do dzisiejszych zajęć, chciałbym, abyście spojrzeli na kilka scen z obecnych wydarzeń w Kościele.

Niech będą one wprowadzeniem w dzisiejsze zajęcia.

W razie jakichkolwiek pytań proszę kontaktować się za pomocą platformy e-dziennika Vulcan, lub za pośrednictwem poczty e-mail:

xrobaszkiewicz@gmail.com

NIEDZIELA

PALMOWA

Niedziela

Palmowa

To pierwszy dzień Wielkiego Tygodnia. Wspominamy wtedy uroczysty wjazd Jezusa do Jerozolimy.

OPIS

OPIS DNIA

Szósta niedziela Wielkiego Postu, czyli ostatnia niedziela przed Wielkanocą. Rozpoczyna ona Wielki Tydzień. Nazwa tego dnia jest związana z uroczystym wjazdem Jezusa do Jerozolimy, podczas którego ludzie w geście radości i powitania rzucali przed jadącego na osiołku Chrystusa płaszcze i gałązki palm.

Na pamiątkę tego wydarzenia każdego roku

w Niedzielę Palmową przynosimy do kościoła palmy, które zostają uroczyście poświęcone. Tego dnia podczas Mszy Świętej czyta się opis Męki Jezusa Chrystusa, dlatego niedziela ta nosi również nazwę Niedzieli Męki Pańskiej.

Liturgia

Liturgia

Obejrzyj krótką katechezę liturgiczną przygotowaną przez kleryków Wyższego Seminarium Duchownego w Gdańsku.

Kolor

Kolor szat liturgicznych:

CZERWONY

WIELKI PONIEDZIAŁEK

Wielki Poniedziałek

W Wielki Poniedziałek Jezus udaje się do swoich przyjaciół. Dokonują się tam ważne wydarzenia zapowiadające mękę Chrystusa. Na koniec zobacz, jak wyglądała Betania w czasach Jezusa.

OPIS

OPIS DNIA

W Wielki Poniedziałek Jezus przebywa

w Betanii u swoich przyjaciół Marty, Marii

i Łazarza. Kiedy jedzą i rozmawiają przychodzi kobieta która namaszcza

Jezusa drogim olejkiem.

Jezus zapwiada, że jest to namaszczenie

na Jego pogrzeb.

Betania

Betania - dawniej

Betania - dziś

Kolor

Kolor szat liturgicznych:

FIOLETOWY

WIELKI WTOREK

Wielki Wtorek

W Wielki Wtorek wspominamy zapowiedź zdrady, jakiej dopuścił się Judasz, a także zapowiedź zaparcia się Piotra.

OPIS

OPIS DNIA

W Wielki Wtorek przypominamy sobie zapowiedź Pana Jezusa

o zdradzie Judasza i zaparcia się Piotra.

Kolor

Kolor szat liturgicznych

FIOLETOWY

WIELKA ŚRODA

Wielka Środa

W Wielką Środę Judasz udał się do Arcykapłanów, aby zdradzić Pana Jezusa. Za zdradę otrzymał 30 srebrników.

Kolor

Kolor szat liturgicznych:

FIOLETOWY

30 srebrników

30 srebrników

Ile warte było 30 srebrników?

Można oszacować, że dzisiaj Judasz otrzymałby 3 000 $ czyli ok 12 000 zł.

WIELKI CZWARTEK

Wielki Czwartek

Wielki Czwartek to początek Triduum Paschalnego - Trzech Świętych Dni. Wspominamy wtedy wydarzenia

z Wieczernika, modlitwę Pana Jezusa w Ogrojcu oraz pojmanie Chrystusa

MSZA KRZYŻMA

Msza KRZYŻMA

To msza, która sprawowana jest w Wielki Czwartek rano w głównym kościele diecezji (katedrze). Na tej mszy gromadzą się kapłani, aby odnowić swoje przyżeczenia.

Oleje

Święte oleje

W czasie Mszy Krzyżma biskup błogosławi święte oleje:

OLEJ KRZYŻMA (CHR - od łac. Chrisma)

mieszanina oliwy i balsamu, używana do namaszczania przy udzielaniu sakramentów chrztu, bierzmowania, święceń kapłańskich, ślubów wieczystych, konsekracji biskupów oraz przy konsekracji kościołów i ołtarzy.

OLEJ KATECHUMENÓW (CAT - od łac. catechumenorum)

olej używany w trakcie przygotowania

katechumenów do chrztu

OLEJ CHORYCH (INF - od łac. infirmorum)

olej używany podczas udzielania sakramentu

namaszczenia chorych

Kolor

Kolor szat liturgicznych

BIAŁY

WIDEO

Wideorelacja

Zobacz jak wygląda taka msza - wideorelacja z kieleckiej katedry (2019).

Msza WIECZERZY PAŃSKIEJ

Uroczysta liturgia rozpoczyna okres Świętego Triduum Paschalnego. Całe Triduum jest jedną wielką liturgią - stąd rozpoczyna się znakiem krzyża na początku Mszy Wieczerzy Pańskiej, a kończy błogosławieństwem w trakcie Wigilii Paschalnej (Wielka Sobota).

Wieczernik

Wieczernik

Wieczernik to miejsce, gdzie narodził się Kościół. To tutaj Pan Jezus umył nogi Apostołów. Ustanowił sakrament Eucharystii i Kapłaństwa. To tu ukazał się po zmartwychwstaniu. Apostołowie byli

w wieczerniku, kiedy zstąpił na nich Duch Święty.

Liturgia

Liturgia

Liturgia Mszy Wieczerzy Pańskiej swoją formą przypomina "zwykłą" Mszę świętą - choć sprawowana jest w sposób uroczysty. W czasie uroczystego GLORIA biją wszystkie dzwony - ponownie zabrzmią gdy Jezus zmartwychwstanie. W niektórych kościołach odbywa się także obrzęd MANDATUM. Wierni tego dnia przyjmują komunię świętą pod dwoma postaciami (zarówno Ciało jak i Krew Pańską). Na zakończenie liturgii Najświętszy Sakrament przenoszony jest do CIEMNICY, ołtarz rozebrany, a tabernakulum pozostaje puste.

Mandatum

Mandatum - obmycie nóg

To obrzęd liturgiczny, w czasie którego kapłan obmywa nogi 12 osobom, na pamiątkę obmycia nóg Apostołom przez Jezusa podczas Ostatniej Wieczerzy.

Kolor

Kolor szat liturgicznych

BIAŁY

Ciemnica

Ciemnica

To spacjalnie przygotowane miejce (zazwyczaj w bocznej nawie kościoła) do którego po zakończeniu liturgii Wieczerzy Pańskiej przenosi się Najświętszy Sakrament. Ciemnica swoim wyglądem przypomina zazwyczaj karcer - czyli miejsce uwięzienia Chrystusa po pojmaniu w Getsemani.

Liturgia Wieczerzy Pańskiej

Szczegóły

Kiedy

Kiedy sprawujemy liturgię

WIECZERZY PAŃSKIEJ?

wieczorem w Wielki Czwartek

z pełnym uczestnictwem wspólnoty

Przygotowanie

Co należy przygotować do liturgii?

• Ornaty dla wszystkich koncelebransów (kolor biały/złoty)

• Tabernakulum powinno być puste

• Krzyż procesyjny (zasłonięty) i facki (kandelabry)

• Kadzidło

• Ewangeliarz

• Puszki i pateny z komunikantami w liczbie takiej, aby wystarczyło na tą Mszę, jak i na Liturgię Męki Pańskiej

• Większą ilość wina

• Tyle kielichów, ilu kapłanów będzie rozdawało Komunię (do każdego kielicha palka i puryfikaterz)

• Korporał (tak aby pomieścić wszystkie naczynia, mogą być dwa)

• Warto przygotować do konsekracji nową hostię w kustodii

Co należy przygotować do liturgii?

• Kanony do Modlitwy Eucharystycznej

• Dzwonki i drewniane kołatki

• Welony dla celebransów

• Welony na puszki z Najświętszym Sakramentem

• Osobną kaplicę adoracji (Ciemnicę)

• Formularz z Mszy Wieczerzy Pańskiej, prefacja o Najświętszej Eucharystii, I Modlitwa Eucharystyczna z odpowiednią formułą

• Jeżeli jest mandatum – dzban z wodą, miskę, ręcznik oraz mydło i miskę z wodą dla kapłana

Przebieg

Przebieg liturgii Wieczerzy Pańskiej

a) Procesja na wejście (forma uroczysta)

b) Okadzenie

c) Znak Krzyża

Po pozdrowieniu jest najodpowiedniejszy moment na złożenie krótkich życzeń kapłanom. Nie należy tego robić po Komunii Świętej, gdyż Najświętszy Sakrament pozostaje na ołtarzu.

d) Akt pokutny

e) Gloria (biją wszystkie dzwony, po zakończeniu hymnu milkną aż do Wigilii Paschalnej)

Przebieg liturgii Wieczerzy Pańskiej

f) Liturgia Słowa (dwa czytania, psalm, aklamacja, Ewangelia, homilia)

g) Opuszcza się wyznanie wiary

h) Po homilii można przeprowadzić obrzęd mandatum [śpiewa się pieśni o miłości bliźniego]

Przed ołtarzem szykuje się miejsca dla dwunastu mężczyzn, którzy tam zasiadają. Do każdego z nich podchodzi główny celebrans (wcześniej zdejmuje ornat), polewa wodą stopę i wyciera ją.

i) Modlitwa powszechna

j) Zaleca się procesję z darami, zwłaszcza z darami dla ubogich

Przebieg liturgii Wieczerzy Pańskiej

k) Liturgia Eucharystyczna

l) Na „Święty, Święty” używa się drewnianych kołatek

m) Kanon Rzymski z rubryką na Mszę Wieczerzy Pańskiej

n) Komunię Świętą warto udzielić pod dwiema postaciami

o) Po Komunii kustodię oraz wszystkie puszki pozostawia się okryte welonami na ołtarzu

p) Po modlitwie po Komunii następuje śpiew „Sław Języku, Tajemnicę” (dzwonią kołatki), okadzenie Najświętszego Sakramentu

Przebieg liturgii Wieczerzy Pańskiej

q) Procesja do Ciemnicy

Facki LSO Świece

N

Krzyż zasłonięty Kapłani z Najśw. Sakr.

T

Facki LSO Świece

r) W Ciemnicy umieszcza się Najświętszy Sakrament oraz świece, które szły przy kapłanach (świece najlepiej z ołtarza)

s) Po umieszczeniu puszek w otwartym tabernakulum, następuje impositio incensi, okadza się Najświętszy Sakrament i zamyka tabernakulum

t) Nie ma żadnej modlitwy, w ciszy asysta wraca do zakrystii

u) Obnaża się ołtarz z obrusów, tabernakulum pozostaje otwarte, wieczna lampka zgaszona

Przebieg liturgii Wieczerzy Pańskiej

4. Komentarze

Nie warto wprowadzać zbytniej liczby komentarzy. Powinny one być krótkie, zwięzłe i napisane prostym językiem. Zaleca się komentarz przed rozpoczęciem liturgii oraz przed procesją do Ciemnicy. Jeżeli jest mandatum, można również przed nim wprowadzić komentarz.

Komentarzy nie odczytuje się z ambony.

5. Jeżeli w V niedzielę Wielkiego Postu nie zasłaniało się krzyży, po Mszy Wieczerzy należy wszystkie krzyże z prezbiterium wynieść, a których nie można wynieść, zasłonić.

WIELKI PIĄTEK

Wielki Piątek

Wielki Piątek jest dniem smutku i ciszy. Jest dniem żałoby, ponieważ wspomina się Mękę i Śmierć na Krzyżu Pana Jezusa. Jest to jedyny dzień w roku, kiedy na całym świecie w żadnym kościele nie sprawuje się Eucharystii. W ten dzień możemy ucałować krzyż wystawiony w kościele.

Liturgia

Liturgia Męki Pańskiej

Tego dnia NIE MA Mszy świętej. To szczególna liturgia w trakcie całego roku. Rozpoczyna się od gestu padnięcia na twarz przez kapłana. Następnie odczytywana jest MĘKA CHRYSTUSA oraz odśpiewywana uroczysta modlitwa wiernych za cały świat. Elementem wyróżniającym jest ukazanie i adoracja Krzyża. Wierni tego dnia otrzymują Komunię świętą konsekrowaną dzień prędzej. Liturgia kończy się procesją przeniesienia Najświętszego Sakramentu z Ciemnicy do Grobu Pańskiego.

Kolor

Kolor szat liturgicznych

CZERWONY

Grób

Grób Pański

W tradycji Polskiej na zakończenie liturgii Chrystus przenoszony jest z Ciemnicy do Grobu. Groby w swym wyglądzie nierzadko w swym wyglądzie podejmują aktualną tematykę społeczną.

WIELKA SOBOTA

Wielka Sobota

W Wielką Sobotę Jezus zstępuje do Szeolu - miejsca gdzie zmarli czekali na Zbawiciela. Zabiera ze sobą ludzi dobrych i wprowadza ich do nieba.

My w tym czasie przychodzimy do kościoła i adorujemy Pana Jezusa złożonego do grobu oraz święcimy pokarmy w koszyczkach. Wieczorem uczestniczymy w Wigilii Paschalnej.

Święconka

Święconka

WIGILIA PASCHALNA

Wigilia Paschalna

Matka wszystkich Eucharystii - najważniejsza Msza święta w czasie roku. Sprawowana po zmroku w Wielką Sobotę (czyli w myśl przepisów jest to już niedzielna Eucharystia)

Liturgie Wigilii Paschalnej

Liturgie

Całość składa się

z czterech do pięciu części.

Liturgia OGNIA

Liturgia OGNIA

Liturgia rozpoczyna się zazwyczaj na zewnątrz kościoła. Zostaje poświęcony tam ogień, od którego odpala się PASCHAŁ - świecę symbolizującą Chrystusa. Później kapłan wchodząc do świątyni trzykrotnie ukazuje Paschał i odśpiewuje uroczysty EXULTET (Orędzie Wielkanocne).

Poniżej śpiew Orędzia Wielkanocnego - odsłuchaj choć do 1:25

Liturgia SŁOWA

Liturgia SŁOWA

Tego dnia Liturgia Słowa jest szczególnie rozbudowana. Składać się może aż z 8 czytań. Po 7 czytaniu ze Starego Testamentu następuje uroczyste GLORIA w czasie której biją wszystkie dzwony. Następnie odczytywane jest 8 czytanie - Epistoła z Nowego Testamentu, odśpiewywane uroczyste Alleluja, oraz odczytywana lub odśpiewywana Ewangelia.

Po Ewangelii następuje homilia oraz modlitwa wiernych.

Liturgia CHRZCIELNA

Liturgia CHRZCIELNA

Po zakończeniu Liturgii Słowa następuje Liturgia Chrzcielna. Kapłan błogosławi wodę (poprzez zanużenie w niej Paschału). Śpiewa się litanię do Wszystkich Świętych, odnawia przyżeczenia chrzcielne, a niekiedy także chrzci - zwłaszcza katechumenów (osoby dorosłe przystępujące do chrztu).

Liturgia EUCHARYSTYCZNA

Liturgia EUCHARYSTYCZNA

Składa się z ofiarowania darów, prefacji, przeistoczenia oraz Komunii Świętej. Nie różni się niczym od "zwykłej" Mszy świętej z wyjątkiem szczególnie uroczystej formy.

Procesja REZUREKCYJNA

Procesja REZUREKCYJNA

To uroczysta procesja na zakończenie liturgii. Wszyscy wierni wychodzą na ulicę aby uroczyście oznajmić fakt zmartwychwstania Chrystusa. Na przodzie procesji idzie krzyż z przewieszoną stułą oraz figura Zmartwychwstałego, kapłan niesie Najświętszy Sakrament. W czasie procesji biją wszystkie dzwony. Całość kończy się uroczystym TE DEUM (Ciebie Boga Wysławiamy...). Procesja odbywa się po zakończeniu Wigilii Paschalnej, lub przed pierwszą Mszą świętą w niedzielny poranek (tzw. Rezurekcja)

Kolor

Kolor szat liturgicznych

BIAŁY

LUB ZŁOTY

NIEDZIELA ZMARTWYCHWSTANIA

Niedziela Zmartwychwstania

Inaczej Wielkanoc. Jest to najważnieszy dzień w roku. Przypominamy sobie zwycięstwo Pana Jezusa nad śmiercią czyli Zmartwychwstanie.

Liturgia

Rezurekcja

Liturgia nie różni się zasadniczo od "zwykłej" Mszy świętej - poza doniosłością charakteru jej sprawowania. W koścołach gdzie nie sprawowano PROCESJI REZUREKCYJNEJ po zakończeniu Wigilii Paschalnej, odbywa się ona przed Mszą świętą. W czasie Eucharystii, tuż przed Alleluja, odśpiewuje się również sekwencję wielkanocną.

Surrexit

Christus!

Surrexit Christus, Alleluja!

Kolor

Kolor szat liturgicznych

BIAŁY

LUB ZŁOTY