Szymańska, Kwiatkowska

Stadium prenatalne (od poczęcia

do narodzin)

Stadium prenatalne (od poczęcia

do narodzin)

Okres od powstania zygoty do narodzin. Dzieli się na trzy okresy

-okres zygoty (jaja płodowego) - od poczęcia do czasu zagnieżdżenia (implantacji) zygoty w ścianie macicy, 3-4 tydzień ciąży,

-okres zarodkowy (embrionalny) - do czasu wytworzenia łożyska, 5-10 tydzień ciąży,

-okres płodowy (fetalny) - do porodu, 11-40 tydzień ciąży.

Wiek niemowlęcy (1 rok życia)

Wiek poniemowlęcy (2 i 3 rok życia)

Dawniej niemowlę, a teraz dziecko osiąga poziom ostrości wzroku charakterystycznego dla człowieka dorosłego. W 2. roku życia uczy się dostrajać swoje ruchy do kształtu przedmiotów, ich wielkości i oddalenia. Ma większą koordynację. Bardzo często dziecko w tym okresie naśladuje ruchy i czynności otaczających go osób. Dziecko uczy się mówić, również ma bogatą mimikę i gestykulację. W tym wieku, gdy dopiero uczy się wymowy, słowa są zniekształcone i trudno je zrozumieć. W 3. roku życia dziecko wypowiada się poprawnie i w jego „słowniku” jest 1000–1500 słów. Po tym okresie następuje okres przedszkolny.

W tym okresie dziecko kształci swoją motorykę i mowę, poznaje otoczenie, przez co staje się bardziej samodzielne. Spada tempo jego rozwoju somatycznego, mniejsze jest zapotrzebowanie na pokarm. Ilość podskórnej tkanki tłuszczowej maleje, dziecko staje się szczuplejsze i sprawniejsze. Stopa ulega wysklepieniu, występuje lordoza lędźwiowa, jednak mięśnie są jeszcze słabe. Dziecko ok. 2,5. roku powinno mieć wszystkie mleczne zęby.

Rozwój fizyczny

Rozwój umysłowy

Język i umiejętność komunikowania się intensywnie rozwijają się w tym okresie, który często określany jest jako "eksplozja nazywania" bowiem dziecko uczy się w bardzo szybkim tempie nazw różnych przedmiotów. Poza tym tworzy wiele neologizmów i nieprawidłowych wyrażeń, które wynikają z nadmiernej regularyzacji, czyli stosowania zbyt szeroko niektórych reguł gramatycznych. W mowie dziecka widoczny jest egocentryzm, dziecko czasem sprawia wrażenie, jakby mówiło samo do siebie. Poza tym rozwija się w mowie narracja, umiejętność opisywania.

Rozwój emocjonalny

Początkowo dziecko spontanicznie wyraża swoje emocje, szczególnie częste są reakcje gniewu. Potem uczy się je stopniowo kontrolować i dostosowywać do okoliczności. Pojawiają się uczucia moralne, estetyczne związane z innymi, np. współczucie. Pewne uczucia mają irracjonalne źródła, np. niektóre lęki.

Rozwój społeczny

W procesie uspołeczniania czyli kształtowania postaw, wartości i wzorców zachowania akceptowanych w danej społeczności, istotną rolę odgrywają przede wszystkim rodzice. Ważne jest wytworzenia między nimi a dzieckiem głębokiej więzi uczuciowej. Poza tym coraz ważniejsze stają się kontakty dziecka z rodzeństwem oraz grupą rówieśniczą.

Zabawa ma charakter zespołowy. Początkowo dzieci są bardzo egocentryczne, potem jednak są coraz bardziej zorientowane na uczucia innych. zaczynają współpracować, odczuwać empatię.

Rozwój osobowości

W wieku przedszkolnym kształtują się stopniowo role płciowe, ogromną rolę odgrywają w tym procesie rodzice, którzy czasem narzucają albo przyzwalają na niektóre zachowania. Na przykład u chłopców toleruje się w większym stopniu zachowania agresywne. Dzieci są zwykle bardzo ruchliwe, jednak w przypadku większości z nich ta nadpobudliwość znika wraz z wiekiem. W tym czasie kształtują się początki ja idealnego, jak również niektóre cechy charakteru.

Dziewczęta 7-10, chłopcy 7-12 lat - w okresie wczesnoszkolnym, w miejsce zabawy wchodzi stopniowo nauka. Następuje szybki rozwój mowy, pamięci, która staje się trwała. Kształtuje się umiejętność myślenia logiczno - abstrakcyjnego i rozwija się wiedza o świecie. W tym okresie dziecko staje się częścią grupy formalnej, jaką jest szkolna klasa. Pod wpływem rówieśników, rodziców, nauczycieli przedszkola i nauczania początkowego następuje socjalizacja. Dziecko uczy się uczestnictwa w życiu zbiorowym i przygotowuje się do samodzielnego odgrywania ról społecznych, oraz rozmaitych zabaw i gier wspomagający rozwój dziecka. Następuje wymiana zębów mlecznych na stałe. Okres ten niesie ze sobą wiele nowych zadań i zmian rozwojowych, które dziecko musi zrealizować, aby poradzić sobie z oczekiwaniami nauczycieli oraz rodziców.

Dziewczęta 7-10, chłopcy 7-12 lat - w okresie wczesnoszkoln...

ROZWÓJ FIZYCZNY

Podczas pokwitania przysadka, która znajduje się u podstawy mózgu, wydziela hormony oddziałujące na jajniki u kobiet i jądra u mężczyzn oraz korę nadnerczy u obu płci.U kobiet pierwsza miesiączka, która występuje zazwyczaj pomiędzy 11. a 14. r. ż., świadczy o uwalnianiu komórek jajowych. Niektóre zmiany zachodzące w okresie pokwitania określa się jako pierwszorzędne zmiany płciowe: w przypadku kobiet owulacji towarzyszy powiększenie pochwy, łechtaczki, macicy, natomiast u mężczyzn, gdy rozpoczyna się produkcja spermy, powiększeniu ulega penis i jądra. Oprócz pierwszorzędnych zmian płciowych zachodzą również drugorzędne zmiany płciowe.

ROZWÓJ POZNAWCZY

W swojej teorii rozwoju poznawczego Jean Piaget określił nowy poziom myślenia, który pojawia się równocześnie z wejściem w okres pokwitania jako myślenie formalno-operacyjne. Myślenie to zakłada zdolność do logicznego rozumowania oraz systematycznego weryfikowania abstrakcyjnych hipotez, wyrażonych w języku logicznych zdań, bez odnoszenia ich do konkretnej rzeczywistości. Jest ono traktowane prze Piageta jako szczytowe osiągnięcie w rozwoju.

ROZWÓJ SPOŁECZNY

Według Eriksona adolescencja to okres w rozwoju, w którym jednostka poszukuje swej tożsamości. Aby osiągnąć poczucie tożsamości, dorastający zwykle wypróbowują rozmaite role, początkowo bez zbytniego zaangażowania. W ten sposób stopniowo kształtują się trwałe postawy i wartości, dokonują się wybory zawodowe, rodzinne, życiowe, stając się zrozumiałymi dla jednostki oraz innych osób wokół niej.

Skutkiem niepowodzenia w osiągnięciu poczucia mocnej, satysfakcjonującej i trwałej tożsamości jest rozproszenie ról (role-diffusion) albo poczucie dezorientacji co do tego, czym lub kim się jest.