23

Colorful

Nature

Қақтығысты шешу жолдары

Арбитраж:жалпы түрде арбитраж қақтығысты бұрыннан орнатылған нормалар арқылы шешумен сипатталады.Ереже бойынша қатысушылардың шешімді қабылдаудағы үлесі үлкен емес.Шешімді арбитр қабылдайды және қақтығыстың шығу негізін жан-жақты зерттейді.Қатысушылар зерттеу барысына өз пайдасына орай ықпал ете алады,бірақ соттық іс жүргізу ережесі бойынша олар нақты жағдайды анықтауда шынайы түрде атсалысуы қажет.

Кеңес беру.Берілген үлгі бір жақтың кеңесші арқылы қақтығысты нәтижелі шешуге ұмтылуын білдіреді.Бұл тәсіл жанама түрде жүргізілетіндіктен кеңесші мәселені толығымен шеше алмайды.Ол қақтығыстың брысына араласпайды,талқылауға қатыспайды.Бірақ сондада қақтығысушы тараптар қиналған жағдайда кеңесшінің көмегіне жүгінеді.Кемшілігі-кеңес беру қызметі қақтығысты шиеленістіре түседі,себебі кеңесші қолдануына жауап ретінде қарсылас тарап өз ұстанымын күшейте береді.Негізгі қағидасы –кеңесшінің өз клиентінің мүддесіне сай қызмет көрсетуі.Кеңесші жалдаған тарап одан көмек күтінетіндіктен ,кеңесшінің қызмет этикасы негізінде ол мүддеге сай қызмет көрсетуге міндетті.

Қысым.Қысым қақтығысқа біржақтың қақтығысты екінші жақ арқылы жоюы болып табылады «Адам жоқ жерде мәселе де жоқ» деген қағида кез келген қысым техникасы және технологиясында ең соңғы ұстаным ретінде бейнеленеді.Қағидалық қысым кедергілер келтіру арқылы екінші жақты жою мақсатын көздейді.Алайда қысым( ашық,жабық)қақтығысты шешудегі қоғамдық кінәлауға ұшыраған үлгі ретінде бағаланады,бірақ ол-кең тараған тәсілдердің бірі.Қысым « мүдде негізінде келіссөз жүргізіудің»қарама-қарсы амалы.

Кикілжіңдік ситуация ұғымы жеткілікті дамыған,ол тұрақсыз кез-келген элементтің өзгеруінен өзгеруі мүмкін.Олар;оппонент көзқарасынан, оппнонент объект қарым-қатынасынан,кикілжіңдік объект ауыстыруынан, талаптың пайда болуынан,оппоненттің өзара әрекеттестігіндегі қиындығынан немесе шығуынан,бір субъекттің алдыңғы уақытта өзара әрекеттестіктен бас тартуы және т.б.

Сонымен қатар,кейбір кикілжіңдік ситуация жылдар бойы бар,өйткені жеке тұлғалар бір-бірімен қарым-қатынас жасамайды. Мысалы; көршілердің бір-біріне болмайтын саябақтық жер үшін реніші қрысқа және бірнеше жылдарға қарым-қатынастың үзілуіне алып келуі мүмкін.

Инцидент-бұл кикілжің сылтауы болып табылатын жағдайлар ағыны. Инцидент ретінде үшінші жақтың әрекеті болуы мүмкін. Мысалы;сіздің бастығыңызбен қиын әңгімелесу болғанда,әріптесіңіздің сөзге қосылуы.

Кез-келген кикілжің келіспеушілік ситуациядан пайда болады,бірақта кез-келген келіспеушілік ситуация кикілжіңге алып келеді.Кикілжіңдік ситуацияның туу себептері.Олар:

1.Ақпараттық. Әрбір кикілжіңнің негізінде ақпарат жатыр. Ол қақтығысқа түскендердің бір жағына тиімді,екінші жағына тиімсіз болуы мүмкін,шынайы немесе жалған, дәл емес фактілер болуы мүмкін,қарым-қатынас кезінде жалған хабар келуі мүмкін.

2. Құрылымдық фактор. Кикілжің әдетте әлеуметтік топтардың формальді немесе формальді емес ұйымдасуының нәтежиесінде туындайды. Бұған мына мәселелер кіреді:жекелік,әлеуметтік статус,әртүрлі әлеуметік нормалар мен стандартты құрылымдар кіреді.

3. Бағалаушылық фактор. Бұл қолдап отыратын немесе терістейтін ұстанымдар.Олар қоғамдық,топтық не жекелік нанымдар жүйесі, идиялогиялық,мәдениеттік,діндік.этикалық,саяси мамандық бағалаулар мен қажеттіліктер.

4. Қарым-қатынас факторы. Бұл қатынас кезінде немесе ол болмаған жағдайда қанағаттану сезімімен байланысты.Бұл жағдайда қатынастың негізінен,оның мәнін,өзіне және өзгеге байланысты өзара тосулар,қатынастың мәнділігіне, қылығына өзіндік және кәсіби мақсатқа және өзіндік мақсатқа байланысты болуы.

5. Мінез-құлықтық фактор. Егерде қызығуларға қысым көрсетілсе,өзіне-өзі баға берудің бұзылуы,қауіпсіздікке қысым көрсетілсе,неше түрлі шарттар әділетсіздіктер пайда болса,мінез-құлықта эгоизм,жауапкершіліктің жоқтығы, онда бұл фактор кикілжіңдік ситуацияға алып келеді.

Кикілжіңнің пайда болуының қажетті және жеткілікті себептері - әлеуметтәк өзара әрекет ететін субъектілерде қарама –қайшы бағытталған сарын және себептердің нақтылығы, және олардың арасындағы қарама –қайшы күрес ахуалы.

Кикілжің күрделі әлеуметтік құбылыс ретінде көптеген көрсеткіштермен сипатталады. Оның маңыздылары оның маңызы, құрылымы, себептері және қарқыны.

Адамдардың көзқарастарының айырмашылылығы,бір-біріне қабылдаудың сәйкес келмеуі және сол немесе басқа да оқиғаны бағалауы жиі келіспеушілік ситуацияға алып келеді.Егерде пайда болған ситуацияда қатысушыға өзара бір кедергі тудыратын болса,кикілжіңдік ситуация пайда болады.Келіспеушілік ситуация-белгілі бір себептерге байланысты ұстанымдардың қақтығысы,қарама-қайшы мақсатқа ұмтылыс және соған жету жолдарында қолданылатын әртүрлі әдіс-тәсілдер. Келіспеушілік ұғымы сана секілді ғылымда өзіндік мәнге ие.Кез-келген адам іштей кикілжің жайлы өз түсінігі бар,бірақ та біздің ұғымымыз кикілжің туралы барлық мәселелерді түсіндіріп бермейді.

Психологиялық тұрғыда келіспеушілік ұғымы өте кең мағынада қолданылады және олар бір-біріне сәйкес келмейтін құбылыстардың әсерін сипаттауға пайдаланылады. Келіспеушілік адамдардың өзара әрекеттесуінің барысында және нәтежиесінде,индивидтердің қарым-қатынас жасау кезінде туындайды.Сондықтан бұл феномен адамзат қанша өмір сүрсе,қанша көп проблемаларды шешетін болса,соншалықты көбірек орын алады. Кикілжің мен келіспеушілік тудыратын жағдайлардың мәселелері әр уақытта философ-ғалымдарды қызықтырып,олардың зерттеу назарында болып келеді.

Қақтығыс пайда болу себептері және одан шығу жолдары

Қақтығысты шешу жолдары

Арбитраж:жалпы түрде арбитраж қақтығысты бұрыннан орнатылған нормалар арқылы шешумен сипатталады.Ереже бойынша қатысушылардың шешімді қабылдаудағы үлесі үлкен емес.Шешімді арбитр қабылдайды және қақтығыстың шығу негізін жан-жақты зерттейді.Қатысушылар зерттеу барысына өз пайдасына орай ықпал ете алады,бірақ соттық іс жүргізу ережесі бойынша олар нақты жағдайды анықтауда шынайы түрде атсалысуы қажет.

Кеңес беру.Берілген үлгі бір жақтың кеңесші арқылы қақтығысты нәтижелі шешуге ұмтылуын білдіреді.Бұл тәсіл жанама түрде жүргізілетіндіктен кеңесші мәселені толығымен шеше алмайды.Ол қақтығыстың брысына араласпайды,талқылауға қатыспайды.Бірақ сондада қақтығысушы тараптар қиналған жағдайда кеңесшінің көмегіне жүгінеді.Кемшілігі-кеңес беру қызметі қақтығысты шиеленістіре түседі,себебі кеңесші қолдануына жауап ретінде қарсылас тарап өз ұстанымын күшейте береді.Негізгі қағидасы –кеңесшінің өз клиентінің мүддесіне сай қызмет көрсетуі.Кеңесші жалдаған тарап одан көмек күтінетіндіктен ,кеңесшінің қызмет этикасы негізінде ол мүддеге сай қызмет көрсетуге міндетті.

Қысым.Қысым қақтығысқа біржақтың қақтығысты екінші жақ арқылы жоюы болып табылады «Адам жоқ жерде мәселе де жоқ» деген қағида кез келген қысым техникасы және технологиясында ең соңғы ұстаным ретінде бейнеленеді.Қағидалық қысым кедергілер келтіру арқылы екінші жақты жою мақсатын көздейді.Алайда қысым( ашық,жабық)қақтығысты шешудегі қоғамдық кінәлауға ұшыраған үлгі ретінде бағаланады,бірақ ол-кең тараған тәсілдердің бірі.Қысым « мүдде негізінде келіссөз жүргізіудің»қарама-қарсы амалы.

Кикілжіңдік ситуация ұғымы жеткілікті дамыған,ол тұрақсыз кез-келген элементтің өзгеруінен өзгеруі мүмкін.Олар;оппонент көзқарасынан, оппнонент объект қарым-қатынасынан,кикілжіңдік объект ауыстыруынан, талаптың пайда болуынан,оппоненттің өзара әрекеттестігіндегі қиындығынан немесе шығуынан,бір субъекттің алдыңғы уақытта өзара әрекеттестіктен бас тартуы және т.б.

Сонымен қатар,кейбір кикілжіңдік ситуация жылдар бойы бар,өйткені жеке тұлғалар бір-бірімен қарым-қатынас жасамайды. Мысалы; көршілердің бір-біріне болмайтын саябақтық жер үшін реніші қрысқа және бірнеше жылдарға қарым-қатынастың үзілуіне алып келуі мүмкін.

Инцидент-бұл кикілжің сылтауы болып табылатын жағдайлар ағыны. Инцидент ретінде үшінші жақтың әрекеті болуы мүмкін. Мысалы;сіздің бастығыңызбен қиын әңгімелесу болғанда,әріптесіңіздің сөзге қосылуы.

Кез-келген кикілжің келіспеушілік ситуациядан пайда болады,бірақта кез-келген келіспеушілік ситуация кикілжіңге алып келеді.Кикілжіңдік ситуацияның туу себептері.Олар:

1.Ақпараттық. Әрбір кикілжіңнің негізінде ақпарат жатыр. Ол қақтығысқа түскендердің бір жағына тиімді,екінші жағына тиімсіз болуы мүмкін,шынайы немесе жалған, дәл емес фактілер болуы мүмкін,қарым-қатынас кезінде жалған хабар келуі мүмкін.

2. Құрылымдық фактор. Кикілжің әдетте әлеуметтік топтардың формальді немесе формальді емес ұйымдасуының нәтежиесінде туындайды. Бұған мына мәселелер кіреді:жекелік,әлеуметтік статус,әртүрлі әлеуметік нормалар мен стандартты құрылымдар кіреді.

3. Бағалаушылық фактор. Бұл қолдап отыратын немесе терістейтін ұстанымдар.Олар қоғамдық,топтық не жекелік нанымдар жүйесі, идиялогиялық,мәдениеттік,діндік.этикалық,саяси мамандық бағалаулар мен қажеттіліктер.

4. Қарым-қатынас факторы. Бұл қатынас кезінде немесе ол болмаған жағдайда қанағаттану сезімімен байланысты.Бұл жағдайда қатынастың негізінен,оның мәнін,өзіне және өзгеге байланысты өзара тосулар,қатынастың мәнділігіне, қылығына өзіндік және кәсіби мақсатқа және өзіндік мақсатқа байланысты болуы.

5. Мінез-құлықтық фактор. Егерде қызығуларға қысым көрсетілсе,өзіне-өзі баға берудің бұзылуы,қауіпсіздікке қысым көрсетілсе,неше түрлі шарттар әділетсіздіктер пайда болса,мінез-құлықта эгоизм,жауапкершіліктің жоқтығы, онда бұл фактор кикілжіңдік ситуацияға алып келеді.

Your name

dd/mm/yyyy

Кикілжіңнің пайда болуының қажетті және жеткілікті себептері - әлеуметтәк өзара әрекет ететін субъектілерде қарама –қайшы бағытталған сарын және себептердің нақтылығы, және олардың арасындағы қарама –қайшы күрес ахуалы.

Кикілжің күрделі әлеуметтік құбылыс ретінде көптеген көрсеткіштермен сипатталады. Оның маңыздылары оның маңызы, құрылымы, себептері және қарқыны.

Адамдардың көзқарастарының айырмашылылығы,бір-біріне қабылдаудың сәйкес келмеуі және сол немесе басқа да оқиғаны бағалауы жиі келіспеушілік ситуацияға алып келеді.Егерде пайда болған ситуацияда қатысушыға өзара бір кедергі тудыратын болса,кикілжіңдік ситуация пайда болады.Келіспеушілік ситуация-белгілі бір себептерге байланысты ұстанымдардың қақтығысы,қарама-қайшы мақсатқа ұмтылыс және соған жету жолдарында қолданылатын әртүрлі әдіс-тәсілдер. Келіспеушілік ұғымы сана секілді ғылымда өзіндік мәнге ие.Кез-келген адам іштей кикілжің жайлы өз түсінігі бар,бірақ та біздің ұғымымыз кикілжің туралы барлық мәселелерді түсіндіріп бермейді.

Психологиялық тұрғыда келіспеушілік ұғымы өте кең мағынада қолданылады және олар бір-біріне сәйкес келмейтін құбылыстардың әсерін сипаттауға пайдаланылады. Келіспеушілік адамдардың өзара әрекеттесуінің барысында және нәтежиесінде,индивидтердің қарым-қатынас жасау кезінде туындайды.Сондықтан бұл феномен адамзат қанша өмір сүрсе,қанша көп проблемаларды шешетін болса,соншалықты көбірек орын алады. Кикілжің мен келіспеушілік тудыратын жағдайлардың мәселелері әр уақытта философ-ғалымдарды қызықтырып,олардың зерттеу назарында болып келеді.

Қақтығыс пайда болу себептері және одан шығу жолдары