Loading…
Transcript

Орынбай Зарина

Бағалау туралы есеп және оны дайындау технологиясы

12-лекция

Қарастырылатын сұрақтар

  • Бағалау процесі
  • Бағалау пәнінің құндылығын анықтау кезектілігі

1 кезең. Проблеманы айқындау

2-кезең. Алдын ала тексеру және әкімшілікпен танысу

3 кезең. Деректерді жинау және талдау

4 кезең. Жер учаскелерін бағалау

5 кезең. Жылжымайтын мүлік объектісінің құнын бағалауға үш тәсілді қолдану

6 кезең. Әртүрлі тәсілдер арқылы алынған нәтижелерді келісу

  • Бағалауға әртүрлі тәсілдерді қолдану нәтижелерін салыстыру негізінде мүліктің қорытынды бағасын алу
  • Әдетте, тәсілдердің бірі негізгі болып саналады, қалған екеуі алынған нәтижелерді түзету үшін қажет. Бұл әр тәсілдің белгілі бір жағдайда маңыздылығы мен қолданылуын ескереді. Бағалау туралы есепте көрсетілген бағалау объектісі құнының жиынтық шамасы, егер бағалау туралы есеп жасалған күннен бастап бағалау объектісімен мәміле жасау күніне дейін 6 айдан аспаса, бағалау мақсаттары үшін ұсынылады деп танылуы мүмкін

7 кезең. Бағалау туралы есеп пен қорытынды дайындау.

Мүліктің құны туралы бағалаушының пікірінің негіздемесі бар құжатты дайындау

8 кезең. Бағалау туралы баяндама

Есеп мынадай бөлімдер мен бөлімдерді қамтиды:

  • Титул парағы;
  • Ілеспе хат (Тапсырыс берушінің келісімі бойынша)
  • Есеп мазмұны;
  • Бөлім 1. Есеп туралы жалпы мәліметтер;
  • Бөлім 2. Бағалау объектісінің жалпы ақпараты және сипаттамасы;
  • Бөлім 3. Есептің есептік бөлігі;
  • Бөлім 4. Қорытынды бөлім;
  • Қосымшалар.
  • 1 және 2-бөлімдер оның қосымшаларын есептемегенде есеп мазмұнының жартысынан көбін алмайды.

Титул бетінде:

  • 1) есептің атауы;
  • 2) есеп нөмірі;
  • 3) есепті жасау күні;
  • 4) объектінің атауы және орналасқан жері;
  • 5) бьағалау күні;
  • 6) бағалау туралы шарттың нөмірі мен жасалған күні;
  • 7) айқындалатын құнның түрі (типі);
  • 8) Тапсырыс берушінің толық атауы немесе тегі, аты, әкесінің аты (ол болған кезде), оның нақты орналасқан жері немесе заңды мекенжайы, банктік деректемелері;
  • 9) бағалаушы туралы мәліметтер:
  • заңды тұлға үшін: толық атауы, БСН, банктік деректемелері, бағалаушының заңды мекенжайы, өзі мүшесі болып табылатын бағалаушылар палатасының атауы;
  • жеке тұлға үшін: бағалаушының Тегі, Аты, Әкесінің аты (бар болса), ЖСН, оның нақты орналасқан жері, өзі мүшесі болып табылатын бағалаушылар палатасының атауы;
  • 10) есепті бекітетін тұлғаның мөрімен расталған Тегі, Аты, Әкесінің аты (бар болса) және қолы.

Ілеспе хатта:

1) бағалаудың мақсаты мен мақсаты;

2) бағалау объектісін сәйкестендіретін жалпы ақпарат;

3) есеп үшін пайдаланылған бағалау тәсілдері мен әдістері;

4) бағалау объектісі құнының қорытынды шамасы бекітіледі.

5) Есептің мазмұны беттерін көрсете отырып, оның құрамына енгізілген бөлімдерді (кіші бөлімдерді) көрсетеді.

Бөлім 1. "Есеп туралы жалпы мәліметтер":

  • 1) бағаланатын объектінің атауы, объектінің меншік иесі, объектінің орналасқан жері, бағаланатын құқықтар, бағалау мақсаты, бағалау түрі мен мақсаты, бағалау күні мен есеп беру күні, бағаланатын мүлікті сәйкестендіру, белгіленетін құнның базасы мен типін айқындау көрсетілген бағалауға тапсырма;;  
  • 2) бағалаушы туралы мәліметтер (лицензияның нөмірі мен берілген күні, бағалаушының азаматтық-құқықтық жауапкершілігін сақтандыру туралы мәліметтер (бар болса) және басқалар);
  • 3) бағалаушы бағалау жүргізу кезінде пайдаланған жол берулер мен шектеу шарттары болып табылады;
  • 4) бағалау жүргізу кезінде пайдаланылған құжаттар тізбесі: Заңға сәйкес нормативтік құқықтық актілер мен бағалау стандарттары, оларды алу көздерін көрсете отырып, бағалау жүргізу кезінде пайдаланылған деректер тізбесі;
  • 5) есепте қолданылатын негізгі терминдер мен анықтамалар.

Бөлім 2. "Бағалау объектісі туралы жалпы ақпарат пен оның сипаттамасы":

1) бағалау объектісін қарап тексеру күні;

2) бағалау объектісінің жалпы сипаттамасы мен жай-күйі;

3) бағалау объектісінің құрамы;

4) бағалау объектісінің мақсаты және ағымдағы пайдаланылуы;

5) бағалау объектісінің орналасқан жерінің сипаттамасы;

6) бағаланатын объектінің негізгі сипаттамаларының сипаттамасы.

Бөлім 3. "Есептің есептік бөлігі" мыналарды қамтиды:

1) бағалау әдіснамасы;      

2) үш тәсіл әдістерінің мәнін қысқаша баяндау және осы есепте қолданылған тәсілдер мен әдістерді таңдаудың негіздемесі; ;      

3) таңдалған тәсілдерді/әдістерді қолдану арқылы бағалау процесінің сипаттамасы;      

4) таңдалған тәсілдермен / әдістермен орындалған есептер;

"Бағалау нәтижелерін келісу" бөлімі

Бағалау нәтижелерін келісу бірнеше әдісті қолданған жағдайда және егер әртүрлі әдістермен алынған нәтижелер бір-бірінен екі еседен артық ерекшеленбесе жүргізіледі. Егер бұл талап бұзылса, онда пайдаланылған есептеулер немесе бастапқы ақпарат нақтыланады. Келісу орташа салмақталған әдіспен жүргізіледі. Салмақ коэффициенттерін анықтау үшін есептеудің математикалық әдістері қолданылады, оларды есепте сипаттау қажет.

Бөлім 4. "Есептің қорытынды бөлімі»

  • Объект құнының шамасы туралы қорытынды қорытындыны қамтиды. Бағалау объектісі құнының қорытынды шамасы Қазақстан Республикасының валютасымен (теңгемен) көрсетіледі және жақшада соманы жазбаша таратып жаза отырып, мың теңгеге дейін дөңгелектелген цифр түрінде көрсетіледі.      
  • Бағалау туралы есепте көрсетілген бағалау объектісі құнының қорытынды шамасы, егер бағалау туралы есеп жасалған күннен бастап бағалау объектісімен мәміле жасалған күнге немесе жария Офертаны ұсыну күніне дейін алты айдан аспаса, бағалау объектілерімен мәміле жасау мақсаттары үшін ұсынылады деп танылады.

Есепке қосымшалар мыналарды қамтиды:

1) бағалау объектісін қарап тексеру актісі;;      

2) бағалаушылар палатасына мүшелік туралы куәліктің көшірмесін ұсынады;      

3) бағалау объектісінің фотосуреті (тек жылжымайтын мүлік, көлік, жабдық және басқа да материалдық мүлік үшін);      

4) ұқсас объектілердің бағалары туралы мәліметтерді және Internet желісінен алынған хабарландыруларға сілтемелерді қамтитын компьютердің жұмыс үстелінің фотосуреттері (скриншот);      

5) есеп айырысу кестелері (бар болса);      

6) кәсіпорын активтерінің тізбесі және олардың нарықтық құны бар кестелер (қажет болған жағдайда);      

7) Заңға сәйкес бағалау жүргізу үшін бастапқы деректер;       

8) қажет болған жағдайда басқа да құжаттар.

Пайдаланылған әдебиеттер

  • ҚР бағалау қызметі туралы " Заңы"
  • Бағалау туралы есептің нысаны мен мазмұнына қойылатын талаптар