Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
Na przełomie X i XI w ważniejszych grodach książęcych zaczęły powstawać pierwsze kościoły, osiedlili się w nich zagraniczni misjonarze razem ze swoimi sprzętami i księgami liturgicznymi. Byli oni bardzo wykształceni i znali wzory moralne i estetyczne przywiezione z Europy Zachodniej. Ich przybycie oznaczało początek chrześcijaństwa na ziemiach polskich, a także pojawienie się kultury łacińskiej i nowej formy piśmiennictwa. Dzięki księżom wierni mogli poszerzać swoją wiedzę na temat tekstów religii, a także podziwiać dzieła sztuki sakralnej.
Od samego poczatku istnienia państwa Polskiego ważnymi ośrodkami kultury były dwory monarsze, klasztory oraz stolice biskupie- zakładano w nich szkoły, gromadzono księgozbiory. Bolesław Chrobry dbał o edukacje swojego syna mieszka II, znał łacinę i grekę. Władcy starali sie pielęgnować pamięć o swoich rządach i czynach przodków. Już w XI w. powstały opactwa benedyktyńskie m. in. w Tyńcu koło krakowa, Mogilnie i na świętym krzyżu. Pierwszą kronikę polską spisał za panowania Bolesława Krzywoustego Anonim zwany Gallem.
Najstarsze polskie zapisy w języku łacińskim pochodzą z XI i XII wieku. Początkowo umieszczano je na tablicach paschalnych, służących od wyznaczania dat Wielkanocy oraz innych ruchomych świąt religii chrześcijańskiej, na tablicach również zapisywano najważniejsze informacje wraz z datami. Na przykład chrzest Polski w 966 roku, z takich informacji tworzono roczniki. Pierwszą kronikę w dziejach Polski spisał Anonim zwany Gallem, a kolejną Wincenty Kadłubek. W kolejnych latach powstawały następne kroniki, które pisano na zamówienie dworów książęcych lub środowisk kościelnych.
Przemiany cywilizacyjne w polsce rozpoczeły się w XIII w. i trwały do końca średniowiecza. W XIV i XV w. liczba parafii na ziemiach polskich w dzisiejszych granicach wzrosła z ok.3000 do 6000 dopiero wtedy dokonała się chrystianizacja ogółu społeczeństwa. Systematycznie zwiększała sie liczba osób mających kontakt z religą. Księży zobowiązano do posługiwania się językiem polskim zrozumiałym dla wiekszości wiernych. W XIII w. zaczęto zakładać szkoły parafialne. Uczęszczała do niech niewielka część młodzieży, większość takich szkół realizowala program nauczania obejmujący podstawy katechizmu, łaciny, rachunków i śpiewu kościelnego. POLSCY UCZENI:
jednym z pierwszych był pochodzący ze Śląska Witelon. W Paryżu lub Bolonii studiował biskup krakowski Wincenty Kadłubek. Równie znanym uczonym był Iwo Odrowąż- biskup krakowski.
https://www.pajorama.eu/mariacki/mariacki.html
Dzieła polskiej sztuki średniowiecznej tworzono w stylach, obowiązujących w całej Europie. Lokalni artyści przystosowywali jednak swoją twórczość także do miejscowych warunków i nadawali jej indywidualny charakter, czego przykładem jest m.in. oszczędność formy polskich budowli gotyckich.
Literatura w poźniejszym śreniowieczu stała się popularniejsza, ponieważ czytanie było bardziej powszechne. W ówczesnych dziełach, dominowały treści religijne głównie pieśni, żywoty świętych i modlitewniki. W XV w. Jan Długosz stworzył obszerne ,,Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego'' stanowiące sumę średniowiecznej wiedzy historycznej na temat polski.
Styl romański - styl w sztuce, który obowiązywał w Europie od X do XII w., natomiast w na ziemiach polskich do XIII w. Sztuka romańska jest silnie związana z zakonami: cystersów i benedyktynów.
Cechy charakterystyczne:
małe okna
grube mury z kamienia
okrągłe luki
krzyżowe i kolebkowe sklepienia
rodzaj budowanych budynków - rotundy
Zabytki:
Polska
klasztor benedyktynów w Tyńcu
rotunda św. Mikołaja w Cieszynie
kościół św. Andrzeja (Kraków)
kolegiata w Tumie (okolice Łęczycy)
krypta św. Leonarda (Wawel)
płyta Wiślicka
drzwi katedry gnieźnieńskiej
Styl gotycki - styl w sztuce i architekturze, który w XII w. narodził się ze stylu romańskiego.
Cechy charakterystyczne:
*duże okna
*rozety
*krzyżowo-żebrowe sklepienia
*zastąpienie kamieni cegłą
*wysokie wieże
*smuklejsze niż w stylu romańskim budowle
*ostre łuki
Zabytki:
Collegium Maius (Kraków)
kościół Mariacki (Kraków)
bazylika Mariacka (Gdańsk)
ratusz wrocławski i toruński
zamek krzyżacki (Malbork)
ołtarz wykonany przez Wita Stwosza (kościół Mariacki, Kraków)
grobowiec króla Kazimierz Wielkiego (Wawel)
https://learningapps.org/watch?v=px3e4hhtj22
https://zpe.gov.pl/
podręcznik do historii- "Zrozumieć przeszłość 1"
grafika google
wikipedia
materiały własne
Przygotowali:
Kacper Frączek
Stanisław Godyń
Wojciech Guzik