Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
Układ odpornościowy
815
Układ odpornościowy
Jego budowa i funkcjonowanie
Autor: Maria Pioch-Sławomirska
Co to jest układ odpornościowy
Co to jest układ odpornościowy?
Odporność to zdolność organizmu do obrony przed drobnoustrojami chorobotwórczymi i szkodliwymi substancjami.
Elementy organizmu zapewniajace odporność, nazywamy układem odpornościowym.
Budowa układu odpornościowego
Części układu limfatycznego
Budowa układu odpornościowego
- wszystkie narzady układu limfatycznego
- błony śluzowe
- skóra
- różne rodzaje białych krwinek (leukocytów)
Białe krwinki w większości odpowiadaja za atakowanie mikrorganizmów, np.bakterii. Niektóre specjalizuja się w zabijaniu nicieni.
Śledziona
Śledziona
Funkcje śledziony
- Niszczenie drobnoustrojów chorobotwórczych, martwych i uszkodzonych czerwonych krwinek
- Dzielenie limfocytów
- Magazyn elementów morfotycznych krwi
Grasica
Funkcje grasicy
- Jest miejscem dojrzewania limfocytów
Grasica
Dodatkowa informacja
Gdy człowiek ma ok. 20 lat grasica staje się narzadem zbudowanym z tkanki tłuszczowej
Węzły chłonne
Funkcje węzłów chłonnych
Węzły chłonne
- Usuwanie z chłonki drobnoustrojów chorobotwórczych, przenikajacych z płuc i przewodu pokarmowego
- Sa miejscami rozmnażania limfocytów
Mikrofagi
Funkcje mikrofagów
Mikrofagi
- Wchłanianie i trawienie drobnoustrojów
- Wytwarzanie substancji hamujacych rozmnażanie się bakterii, namnażanie wirusów i rozwój komórek rakotwórczych
- Przekazywanie innym leukocytom informacji o zakażeniu
Białe krwinki
Limfocyty T
Funkcje limfocytów T
Limfocyty T
- zapamiętywanie i rozpoznawanie obcych antygenów
- przekazywanie innym leukocytom informacji o zagrożeniu
- niszczenie komórek atakowanych przez komórki nowotworowe lub wirusy
Limfocyty B
Funkcje limfocytów B
- wytwarzanie czasteczek przeciwko obcym antygonom
- zapamiętywanie tych antygenów, by móc później szybciej zareagować przy kontakcie
Limfocyty B
Elementy budowy organizmu, które zapewniaja odporność wrodzona
Odporność
wrodzona
odporność wrodzona
- człowiek ma ja od urodzenia
- jest pierwsza (i druga) lina obrony organizmu, bez względu na to czy atakuja go wirusy, bakterie, grzyby, trujace zwiazki czy pasożyty
- większość krwinek białych może zwalczać drobnoustroje bez ich rozpoznawania
Skóra i błony śluzowe, które wyściełaja narzady
- mechaniczna przeszkoda dla czynników chorobotwórczych
- część jest wyposażona w rzęski , które umożliwiaja im wyłapanie i usunięcie zanieczyszczenia lub drobnoustroju
Skóra i błony śluzowe
Substancje o właściwościach bakteriobójczych
Substancje o właściwościach bakteriobójczych
Przykłady:
- kwas solny w żoładku
- zwiazki zawarte w łoju, łzach, ślinie i warstwie śluzu w układzie oddechowym
Inne mechanizmy obronne
Mechanizmy obronne to też reakcje, np. kaszel, kichanie, wymioty czy biegunka, które w razie potrzeby odpowiadaja za oczyszczenie dróg oddechowych i przewodu pokarmowego
Inne mechanizmy obronne
Co się dzieje jak czynniki chorobotwórcze przedostana się do organizmu
Co się dzieje jak czynniki chorobotwórcze przedostana s...
Jeśli czynniki chorobotwórcze dostana się do organizmu, zwalczaja je leukocyty. Mikrofagi wchłaniaja i trawia drobnoustroje , a inne białe krwinki wzmacniaja reakcję obronna.
Druga linia obrony
Co kształtuje nasza odporność
Odporność nabyta
Odporność nabyta kształtuje się wraz z przeżywaniem chorób. Zapewniaja ja reakcje skierowane przeciw konkretnym czasteczkom obcym. Po przebytej chorobie znajduja się one na komórkach organizmu , a gdy dostana się do niego inne, wywoła on reakcję obronna.
Czasteczki występujace na powierzchni komórek nazywamy antygenami.
Kiedy zostanie rozpoznany obcy antygen, limfocyty B zaczynaja produkować przeciwciała (powstajace w wyniku reakcji obronnej, w której biora też udział limfocyty T) - czasteczki wytworzone przeciwko konkretnemu antygenowi. Maja możliwość połaczyć się z nim i go zwalczyć.
Trzecia linia obrony
Czynna
Gdy organizm jest atakowany po raz pierwszy przez dane czynniki chorobotwórcze , limfocyty ucza się wytwarzać nowe przeciwciała, a także rozpoznawać nowe szkodliwe antygeny. Jeśli później będa mieć z nimi kontakt, bez trudu sobie z nimi poradza. Z tego powodu na niektóre choroby chorujemy tylko raz.
Naturalna
Gdy do organinizmu dostana się drobnoustroje powodujace choroby, wytwarza on przeciwciała.
Naturalna
Sztuczna
Kiedy podawana jest szczepionka, czyli zabite lub osłabione drobnoustroje chorobotwórcze, organizm również wytwarza przeciwciała, które sa wywołane w sztuczny sposób. Dzięki temu kiedy następnym razem będzie miał styczność z tym antygenami, rozpozna je.
Bierna
W sytuacjach kiedy organizm sam nie wytwarza przeciwciał, ale je otrzymuje, mówimy o odporności nabytej biernej.
Bierna
Naturalna
Kiedy niemowlę jest karmione piersia lub znajduje się w brzuchu matki, otrzymuje za pośrednictwem mleka czy łożyska przeciwciała wytworzone przez organizm matki.
Sztuczna
Tę odporność możemy nabyć poprzez otrzymywanie przeciwciał znajdujacych się w surowicy odpornościowej (osocze krwi pozbawione fibrynogenu, zawierajace gotowe przeciwciała, podaje się je w wypadku silnych zatruć), która jest wytworzona z krwi innej osoby zakażonej lub zwierzęcia.