Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
2
5
Әдістемелік база: бағалау принциптері, тәсілдері, және әдістері
2-лекция
Қарастырылатын сұрақтар
1
- Дәстүрлі тәсілдер мен бағалау әдістерін қолдану
- Бағалау қызметіндегі негізгі принциптер
Жылжымалы мүліктің құнын бағалауда кірістік тәсіл әдістері:
2
Дисконтталған ақша ағыны әдiсi
Коммерциялық мақсатта жылжымалы мүлiктi пайдаланумен байланысты тәуекел дәрежесiне тәуелді ақша ағынының өзгеруінен және бiркелкi түспеуінен құнды айқындау;
1
Тiкелей капиталдандыру әдiсi
2
Шектеусiз уақыт кезеңінде кiрiс шамасы тең болғанда бағалау объектiсiн тұрақты пайдалануды сақтаудан құнды айқындау;
Өсу модельдерi бойынша капиталдандыру әдiсi
Шектелмеген немесе шектелген уақыт кезеңiнде кiрiс шамасы тең шамада ұлғайған кезде бағалау объектiсiнің тұрақты пайдаланылуын сақтау шарттарына сүйене отырып, құнын айқындау, тікелей капиталдандыру әдісіне ұқсас, бірақ одан айырмашылығы капиталдандыру коэффициентiнiң мәнi нарықтық деректерден салыстырма тәсілмен табылмайды, капиталға берудiң талап етiлген нормасының базасында есептеледi.
3
Табысты тәсіл әдістерімен бизнестің құнын бағалау үшін ақпарат қажет:
1.
макроэкономикалық жағдай және оның даму үрдістері туралы;
2.
бағаланатын компания орналасқан өңірдің экономикалық ахуалы мен даму үрдістері;
3
3.
бағаланатын компанияның, бағаланатын компания тиесілі сала кәсіпорындарының және жалпы қор нарығының акция бағалары мен акциялар бағамының өзгергіштігі;
4.
бағаланатын компания жататын саланың экономикалық жағдайы мен даму үрдістері;
5.
компания қызметіне байланысты тәуекелдер.
Ішкі ақпарат көздері:
1) бухгалтерлік есептілік, аудиторлық қорытындылар, бухгалтерлік есеп деректері (оның ішінде қоғам төлейтін дивидендтердің мөлшері туралы ақпарат, іске асырылатын инвестициялық жобалар туралы ақпарат, өткен есепті кезеңдер үшін компанияның қаржылық және өндірістік көрсеткіштері туралы өзге де ақпарат);
2) бизнес-жоспарлар, сондай-ақ компанияның қаржылық және өндірістік көрсеткіштерді жоспарлау және болжау жөніндегі басқа да құжаттары;
3) сауалнама жүргізу және компания басшылығымен, Әкімшілігімен сұхбат жүргізу нәтижелері, бағалаушының сұрауларына компанияның жауаптары.
Табыс тәсілі әдістерді қамтиды:
4
3) артық пайданы капитал-дандыру.
1) Тікелей кірісті капиталдандыру;
2) болашақ кірістерді дисконт-тау;
Табысты капиталдандыру әдісі (Тікелей) мынадай формула бойынша бизнестің нарықтық құнын айқындауды көздейді:
мұндағы I - бір жылдағы Бизнестің таза кірісі;
R-капиталдандыру коэффициенті.
Бұл әдіс болашақ таза кірістер немесе ақша ағындары шамамен ағымдағы кірістерге тең болған кезде немесе олардың өсуі қалыпты және болжамды болған кезде қолданылады, яғни.кәсіпорынның кірісі тұрақты болған жағдайларда.
Табысты капиталдандыру әдісі болашақ таза кірісті капиталдандыруға да, болашақ қалыпқа келтірілген ақша ағынын немесе кәсіпорынның кірісін сипаттайтын басқа параметрді капиталдандыруға негізделуі мүмкін. Капиталдандыру коэффициенті таңдалған кіріс деңгейіне сәйкес келуі керек.
Таза кірісті капиталдандыру әдісі барлық активтерді олардың кіріс алу қабілеті тұрғысынан пайдалану тиімділігін өлшейді. Бағалаушы табыс серпіні туралы қорытынды береді және нарықтық құнды айқындау кезінде мәні нарықтық деректерден тікелей алынуы мүмкін капиталдандыру ставкасын (коэффициентін) таңдайды, бұл оның құрамдас бөліктерін – инвестицияланған капиталды қайтару нормасын және қайтарым нормасын бөлуді көздейді. Осылайша, әдіс нарықтық жағдайды, компанияның ғана емес, сонымен қатар саланың тәуекелдерін тікелей көрсетеді.
Батыста ақша ағындарын дисконттау әдісі кең таралды, өйткені оның көмегімен компанияның болашақ даму перспективаларын, оның кіріс әлеуетін ескеруге болады. Бұл әдісті пайдаланбай жүзеге асыру мүмкін емес бағалаулар бар-бұл инвестициялық жобалардың тиімділігін бағалау.
Бұл әдіс кәсіпорынның болашақ кірістері тарих алдындағы кезеңдегі кірістерден өзгеше болады және болжамды кезеңнің жылдары бойынша тұрақсыз болады деп болжанған жағдайларда, сондай-ақ болжамды кезең ішінде қосымша инвестициялар тарту қажеттілігіне байланысты жағдайларда қолданылады.
Сонымен қатар, бұл әдіс компания үлкен көп функциялы коммерциялық объект болған немесе оның кірістері мен шығыстарының ағындары маусымдық болған жағдайда қолданылады.
Ақша ағындарын дисконттау әдісі барлық болжамды кезеңнің әрбір келесі жылы үшін, сондай-ақ кейіннен тиісті дисконт мөлшерлемесі бойынша дисконтталатын қалдық кезеңде бағаланатын бизнестен түсетін болашақ ақша ағындарын болжауға негізделген.
Ақша ағындарын дисконттау әдісі
Артық пайданы капиталдандыру әдісі
Артық пайданы капиталдандыру әдісін қолданған жағдайда артық пайда деп компанияның әдеттегі орташа салалық пайдадан тыс алған пайдасы түсініледі. Бұл ретте "үстеме кіріс" алу мүмкіндігі МЕА балансында көрсетілмеген адамдардың болуы есебінен қамтамасыз етіледі деп болжанады.
Соңғысы, әдетте, компанияның іскерлік беделінің құны (goodwill). Бұл әдіс сондай-ақ жеке алынған МЕА құнын белгілеуге мүмкіндік береді. Алайда, таза кірісті немесе дивидендтерді капиталдандыру әдістеріндегідей, нәтиженің сенімділігі бастапқы ақпараттың сенімділігіне, капиталдандыру нормаларына және, әрине, бағалаушының біліктілігіне байланысты болады.
Қаржы құралдарын бағалау" бағалау стандарты
Кірістік тәсілдің әдістері:
1) капиталдандыру әдісі
Ақшалай ағынды капиталдандыру әдісін қолдану саласы ақшалай ағындары ұзақ мерзімді негізде күтілетін тұрақты сипаттағы қаржылық құралдар болып табылады;
2) ақшалай ағындарды дисконттау әдісі.
Ақшалай ағынды капиталдандыру әдісін қолдану саласы ағындары тұрлаусыздығына байланысты тұрақты емес сипаттағы қаржылық құралдар болып табылады.
Капиталдандырудың (дисконттаудың) тиісті мөлшерлемесін анықтаған кезде ақшаның уақытша құнын және ықтимал қосымша тәуекелдерді өтеу үшін осы құрал бойынша талап етілетін қайтарым мөлшерлемесі бағаланады. Ықтимал қосымша тәуекелдердің құрылымына жеткілікті негіздеу мүмкін болған кезде мынадай факторлар енгізілуі мүмкін:
1) осы құрал бойынша талаптар, мысалы кезектілік;
2) кредиттік тәуекел (контрагенттің белгіленген мерзімінде төлем жүргізу мүмкіндігіне байланысты тұрлаусыздық);
3) осы құралдың өтімділігі және нарықтық сатымдылығы;
4) Қазақстан Республикасы заңнамасының өзгеруі.
6
Пайдаланылған әдебиеттер
http://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z000000109_