Introducing 

Prezi AI.

Your new presentation assistant.

Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.

Loading…
Transcript

23 maja 2018

DROGI PODAWANIA LEKÓW W RATOWNICTWIE MEDYCZNYM

ALEKSANDRA PARYS

Drogi podawania leków

w ratownictwie medycznym

Drogi podawania leków

i.v. – dożylnie (intravenosus)

i.m. – domięśniowo (intramuscularis)

i.o. – doszpikowo (intraosseus)

p.r. – doodbytniczo (per rectum)

p.o. – doustnie (per os)

s.l. – podjęzykowo (sublingualis)

s.c. – podskórnie (subcutaneus)

i.t. – dotchawiczo (intratrachealis)

UWAGA!

Nie wykorzystuje się

w chwili obecnej drogi dotchawiczej i dosercowej.

Najczęstsze drogi

Najczęstsze drogi podawania leków w ratownictwie medycznym

i.v.

Droga dożylna

- najczęstsza ze względu na szybkie uzyskanie stężeń terapeutycznych podawanych leków

- wykorzystuje się zazwyczaj dostęp do:

- żył grzbietowych śródręcza,

- żyły odpromieniowej lub odłokciowej,

- żyły pośrodkowej łokcia.

- naczynia żylne zlokalizowane na grzbiecie stopy

- żyły szyjnej zewnętrznej

- utrudnieniem u dorosłych i dzieci może być sytuacja wstrząsu, gdy naczynia żylne są pozapadane i nie udaje się uzyskać dostępu obwodowego lub np. rozległe oparzenia nie pozwalają na założenie kaniuli. Także zmiany chorobowe na skórze nad naczyniem żylnym mogą uniemożliwiać przeprowadzenie zabiegu.

i.m.

droga domięśniowa

- działanie leku podanego domięśniowo uwidacznia się później w porównaniu z drogą dożylną czy doszpikową, tj. zwykle po 10–15 minutach.

- Do iniekcji domięśniowych najczęściej wybiera się mięsień:

- pośladkowy wielki,

- czworogłowy uda

- naramienny.

Powikłania iniekcji domięśniowej obejmują:

> przykurcz mięśnia,

> uszkodzenie nerwu,

> zakażenie w miejscu iniekcji,

> krwiak podskórny,

> zwłóknienie lub zanik tkanki podskórnej,

> zator tłuszczowy.

Inne drogi podawania leków w ZRM

i.o.

Droga doszpikowa

- jest stosowana w sytuacji, gdy nie można uzyskać dostępu dożylnego, a konieczne jest pilne podanie leków.

- powinna być stosowana u dzieci w nagłym zatrzymaniu krążenia (NZK), we wstrząsie, a także we wszystkich stanach zagrożenia życia, w których nie można uzyskać dostępu dożylnego w ciągu 90 sekund lub podczas trzech kolejnych prób

- pozwala na podanie wszystkich leków, które są stosowane drogą dożylną

- W infuzji doszpikowej leki docierają do serca po 30–90 sekundach w zależności od stanu pacjenta

Igły doszpikowe wkłuwane są zazwyczaj w

- dystalną część kości udowej i promieniowej,

- proksymalną i dystalną część kości piszczelowej

- w głowę kości ramiennej

- w przypadku zestawu FAST wiązka igieł jest wprowadzana do rękojeści mostka

s.c.

Droga podskórna

-iniekcje podskórne można wprowadzić niewielkie ilości roztworów wodnych w objętości maksymalnie do 2 ml (zwykle około 0,5 ml)

- powolne wchłanianie (15–20 minut),

- przedłużony czas jego działania.

Do podania leku wykorzystuje się:

- okolicę brzucha pomiędzy kolcem biodrowym a pępkiem

- zewnętrzny górny kwadrant pośladka

- boczną okolicę ramienia,

- okolicę podłopatkową

- połowę zewnętrznej powierzchni uda powyżej kolana

Powikłania stosowania leku drogą podskórną to:

> ból,

> miejscowe zakażenie,

> zaczerwienienie skóry,

> krwiak podskórny,

> omyłkowe podanie leku drogą domięśniową,

> martwica tkanki podskórnej lub jej zwłóknienie (przy powtarzalnych iniekcjach).

p.o.

Droga doustna

- Rzadko wykorzystywana w ratownictwie medycznym przede wszystkim ze względu na długi czas, po którym lek rozwija swoje działanie od chwili jego przyjęcia.

- uwalnianie leku z postaci np. tabletki, jak i jego wchłanianie z przewodu pokarmowego stanowią proces złożony. Sam proces wchłaniania jest zależny m.in. od takich czynników, jak:

> właściwości postaci leku,

> stopień jego jonizacji,

> pH środowiska w przewodzie pokarmowym,

> aktywność enzymów trawiennych wobec leku,

> wypełnienie żołądka treścią pokarmową,

> ukrwienie i schorzenia przewodu pokarmowego,

> stosowanie innych leków w tym samym czasie.

Leki podane drogą doustną osiągają dostępność biologiczną

zwykle po kilkudziesięciu minutach.

s.l.

Droga podjęzykowa

- Leki podane tą drogą wchłaniają się do krwiobiegu poprzez naczynia krwionośne znajdujące się w tkance łącznej pod językiem.

- Niewątpliwą zaletą tej drogi podania leku jest krótki czas, po którym można zauważyć efekt terapeutyczny

- w ZRM podaje się w ten sposób nitroglicerynę oraz kaptopril

p.r.

Droga doodbytnicza

- Ten sposób podania leku jest rzadko wykorzystywany w działaniach ratownika medycznego.

- Leki podawane doodbytniczo mają postać czopków lub wlewek. Wchłaniają się one przez błonę śluzową odbytnicy i żyły brzuszne górną oraz dolną do krążenia ogólnego

- Ograniczenia stosowania leków drogą doodbytniczą dotyczą różnej szybkości jego wchłaniania u poszczególnych osób oraz czynników natury higienicznej.

- Ten sposób postępowania jest bardzo korzystny zwłaszcza u niemowląt i małych dzieci, u których trudno uzyskać dostęp naczyniowy ze względu na znaczną ilość tkanki podskórnej, a trwający napad drgawek dodatkowo komplikuje poprawne wykonanie kaniulacji naczyń żylnych.

nebulizacja

Nebulizacja

- Podawanie leków drogą wziewną, czyli nebulizacja, polega na dostarczaniu do dróg oddechowych leku w postaci aerozolu, przy czym od średnicy cząsteczek aerozolu zależy, do której części układu oddechowego dotrą.

- W ratownictwie medycznym aerozole wytwarzane są najczęściej za pomocą sprężonych gazów – powietrza lub tlenu – przy czym najczęściej stosowane są leki rozszerzające oskrzela, takie jak salbutamol i bromek ipratropium oraz budezonid (Pulmicort), który jest glikokortykosteroidem stosowanym w stanach zapalnych dróg oddechowych. W obrzęku krtani wziewnie można podać roztwór adrenaliny.

6 zasad bezpiecznego podania leków

6 W

1. właściwy pacjent

2. właściwy lek

3. właściwa dawka

4. właściwy czas

5. właściwa droga podania

6. właściwa dokumentacja

Żródła:

Dziękujemy za uwagę

Learn more about creating dynamic, engaging presentations with Prezi