Социологийн шинжлэх ухааны үүргүүд

-Материал хуримтлал - Хөгжлийн чиг хандлага тодорхойлох зорилт

• -Үнэн шударгаар хийсэн ур чадвартай, оновчтой бичиглэн тоочсон тайлбар дүгнэлт, бол шийдвэр гаргах нийгмийн удирдлагийн нэн чухал хэрэглэгдэхүүн юм.
• -Бичиглэн тоочих нь ямагт шинжлэх ухааны ангилал , материалыг цэгцлэх , жиших харилцан хамаарлыг тогтоох зэрэг диалектик аргад үнднслнвнл үр дүнтэй болно.
• -Ж.нь: Социологч үнэлэлт , дүгнэлт өгөх , практик шийдвэр гаргахад чухалчлагдах нэн баялаг материал бүхий өөрийн гүйцэтгэсэн судалгааны талаар гардаг тайлан, практик зөвлөмж юм.

1. Бичиглэн тоочих арга

2. Мэдээллийн

• Мэдээллийн төрөл , илрэл :
• - Шинжлэх ухааны тайлан
• - Өгүүлэл
• - Ном
• - Бюллетень

Социологийн мэдээлэл тухайн судалгааг явуулж буй төр ,нам олон нийтийн байгууллага , үйлдвэр, албан газрын удирдлага , номын сан зэрэгт зориулагдана.

Ач холбогдол : Нийгмийн юмс үзэгдэлд өгөх өөрийн дүгнэлтийн эх сурвалж болгодог. Мөн хамгийн үнэт материал болдог.

3. Прогнозчлох

Социологийн чухал үүрэг -Ирээдүйн төлөв хандлагыг урьдчилан зураглан тодорхойлох

• - Социологийн аливаа судалгаа богино юмуу удаан хугацааны прогноз боловсруулснаар төгсдөг.
• - ШУ-ны үндэсний прогноз нь хот суурины хөгжилт , материаллаг хэрэгсэл , хөдөлмөрийн нөөцийн зөв хувиарлалт зэрэг нийгмийн төлөвлөлтийн үндэс болохоос эхлээд олон түмний санаа бодол зэрэг нийгмийн үзэгдлийн өөрчлөлтийн хандлагыг урьпчилан төсөөлөх бололцоо олгоно.
• 1. Прогноз нь судалж буй асуудлын талаар өргөн хүрээтэй, бүрэл цогц судалгаанд тулгуурлах
• 2. Уг прогноз прогнозчилж байгаа үзэгдэл юмсыг өөрийнхөөс судалгаагаар ямар нэг хэмжээгээр хамаарах тийм зэргэлдээ ш.у -ын ололтыг тусгах
• 3. Прогнозчилж буй нийгмийн үйл явцын хөгжилд нөлөөлж байгаа бүх хүчин зүйлийн нэг нь ч үгүйсгэхгүй байхын тулд үнднслнлсайтай байх.

4. Шүүмжлэл

- Нийгмийн зүй тогтолт үйл явцыг тайлбарлахдаа аль нэг хэсэг , тодорхой ангийн эрх ашгийг урьтал болгосон өрөөсгөл үзлийг илчлэх.

- Социологи нь нийгмийн хөгжлийн бодит хуулийг гуйвуулсан элдэв онол, номлолыг шүүмжлэхдээ социологийн судалгааны баялаг аргаар хуримтлуулсан баттай , үнэн найдвартай баримт сэлтээр үндэслэнэ.

- Үнэлэлт дүгнэлт өгөх .

5. Нийгмийн инженерчлэл

--Нийгмийн бодит байдалд оношлогоо тавьж энэ үндсэн дээр нийгмийн удирдлгын аль нэг шийдвэр арга хэмжээг хэрэгжүүлэх жор заавар "нйигмийн технологи " боловсруулан бий болгоход оршидог.

-- Нийгэмд цоо шинэ зүйл нэвтрүүлэхдээ нийгмийн туршилт( экстперимент) хйих үндсэн дээр гарч болох үр дагаварыг ( нийгмийн , улс төрийн, эдийн засгийн , ёс суртахууны, сэтгэл зүйн ) олон янз байдлаар тооцон хамгийн оновчтой хувилбарыг борлуулахад социологийн үйл ажиллагаа чиглэгдэх ёстой. Энэ үед социологи нийгэм - инженерийн үүргээ гүйцэтгэж чаддаг.