- Kavram Haritasıyla Öğretim
-Nedir ve ne zaman kullanılır?
-Nasıl çizilir?
-Yararları
-Sınırlılıkları
- Balık Kılçığı Tekniği
- Nedir?
- Adımları
- Etkili Kullanımı
- Faydaları
- Sınırlılıkları
- KPSS Çıkmış Sorular
- Kaynakça
- Kavram haritası, öğrenme ve hatırlamayı kolaylaştırmak için kullanılan görsel ve örgütsel bir tekniktir. Tümdengelim ve tümevarım yöntemleri kullanılarak bilgiyi transfer etmede bir süreçtir.
- Öğretim Sürecinde kullanılabilir. Öğrencilere bir konuyu tanıtarak, öğrencilerin kavramlar ve onlar arasındaki ilişkiler hakkında bir görüş kazanmalarını sağlamak amacıyla kullanılabilir.
1- Konuyla ilgili anahtar kavramları düşünün.
2- Sayfanın ortasına konuyla ilgili en önemli kavramı çember içine alarak yazın.
3- Diğer önemli kavram ve kelimeleri çemberin dışına yazınız.
4- Daha iyi bir örgütsel şema oluşturmak için birbirine benzeyen kavramları bir araya getirin. Mümkünse bilgiyi örgütlemek için renkleri kullanın.
5- Kavramları oklarla birbirine bağlayın ve aralarındaki ilişkileri üzerine yazınız.
- Bir sayfada temel bilgiyi görmeye olanak sağlar.
- Ana ve alt kavramlar arasında ilişkileri görmeye yardım eder.
- Bilginin hatırlanmasını ve etkili şekilde gözden geçirilmesini sağlar.
- Çelişkileri, aykırılıkları ve farklılıkları görmeyi sağlar.
- Yazılı bir metni özetlemeyi sağlar.
-Yaptıkları haritalar öğrencilerin yaratıcılıklarını geliştirir.
- Sınava hazırlanmaya yardımcıdır.
- Kavram haritaları zihinsel bir gayret gerektirmektedir.
- Sıklıkla verilen kavram haritaları öğrencilerde bıkkınlık yaratabilir ve haritaların amacı dışında hazırlanmasıyla sonuçlanabilir.
- İyi yapılandırılmadığında kavramlar arasındaki bağlantılar kopuk olabilir.
- Yalnızca bilişsel alanı geliştirmede etkilidir.
1943'te Kaoru Ishikawa tarafından geliştirilmiştir. Eğitimde problem çözme veya süreç geliştirmek için kullanılır.
Bir problemin olası tüm sebeplerini ve aralarındaki ilişkiyi net bir şekilde belli etmek için kullanılır.
Problemi Tanımlama: Ele alınacak problem hakkında kısa bir bilgi verilir.
Nedenler Üretme: Yapılandırılmamış beyin fırtınası tekniği kullanma
Balık Kılçığı Diyagramını Oluşturma:
1- Tekniğe başlamadan önce problem üzerinde hemfikir olunmalı
2- Kısa ve öz sözcükler kullanılmalı
3- Nedenlerin ne olabileceği düşünülmeli ve okların üzerine eklemeler yapılmalı
4- Nedenlerin ayrıntıları, üzerlerine eklenmeli
5- Herkesin birbirinin görüşüne saygılı olması sağlanmalı
- Bir problemin derinlemesine incelenmesini sağlar.
- Katılımcı ortam oluşur.
- Somutlaştırıldığı için bilgi daha kalıcıdır.
- Problemi objektif şekilde görebilmeyi sağlar.
- Bilişsel ve duyuşsal becerileri geliştirir.
- İncelenen konu üzerine odaklanmayı sağlar.
- Kalabalık sınıflarda uygulanması zordur.
- Öğrencilerin probleme çözüm üretmesini sağlayan bir yöntem değildir.
- Problemle ilgili ön bilgileri yetersizse sınıfta uygulama mümkün olmayabilir.
- Diyagramı anlayabilmek için üst düzey düşünme becerileri gerekir.
- Küçük yaş grubu öğrencilere uygulamakta zorluklar yaşanır.
Öğrencilerin ev ödevlerini yapmama nedenlerini tartışmak isteyen bir öğretim elemanı, öğretmen
adaylarından çok fazla fikir geldiğini belirlemiştir. Dersin devamında ödev yapmama neden ve sonuçlarını organize ederek sistematik bir yapıda özetlemiştir.
Buna göre öğretim elemanının dersin ikinci
yarısında kullandığı yöntem veya teknik
aşağıdakilerden hangisidir? (KPSS, 2015)
A) Bilgi haritası B) Balık kılçığı C) Zihin haritası
D) Kavram haritası E) Anlam çözümleme tablosu
CEVAP: B
“Sosyal paylaşım sitelerinin toplum üzerindeki etkileri
nelerdir?” sorusunu tahtaya yazarak dersine başlayan
bir öğretmen, öğrencilerinden konuyla ilgili akıllarına ilk geleni söylemelerini ister. Öğrencilerin ürettiği kısa cümle ve kelimeleri, tahtaya yazdığı soru etrafına dairesel bir düzen içerisinde yazar. Daha sonra hep birlikte bu fikirleri değerlendirirler.
Öğretmenin bu uygulaması, aşağıdakilerden hangisine en uygun örnektir? (KPSS, 2012)
A) Balık kılçığı B) Tanılayıcı dallanmış ağaç
C) Kavram haritası D) Anlam çözümleme E) Zihin haritası
CEVAP: E
- Gözütok, F. D. (2017). Öğretim ilke ve yöntemleri. Pegem Atıf İndeksi, 1-386.
- Aykaç, N. (2018). Öğretim ilke ve yöntemleri. Pegem Atıf İndeksi, 001-342.
- http://kpssnotlar.com/Default.aspx?ad=kpss_bilgi_detay&bilgi_id=6172