Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
Epopeja e kreshnikeve siq njihet me emrin shkencor, ajo qe njihet ne popull si thjesht kenge kreshnikesh, kenge te Mujit dhe Halilit, kenge te lashta heronjsh apo kenge lahute, perbejne vizatin me te çmuar te Gjuha shqipe, shprehja me e gjalle e shume ndjenjave bujare dhe imagjinata me tipike e popullit shqiptar, siq u botua 70 vjet me pare, e studiuar gjeresisht dhe me vone, por per disa dekada nuk eshte me e pranishme ne duart e brezave tane te rinj.
Keng Kreshniksh ("Këngët e heronjve") janë këngë klasike nga cikli heroik dhe johistorik i poezisë epike shqiptare. Janë fryt i kulturës dhe folklorit shqiptar të përcjellë ndër vite nga rapsodët shqiptarë të cilët i këndojnë nën shoqërimin e lahutit disa këngëtarë përdorin edhe çiftelinë. Vjersha epike tradicionale shqiptare e kënduar nga kujtesa është një nga të fundit të llojit të saj në Evropën moderne. Poezitë e ciklit janë të zhanrit heroik, duke pasqyruar tradita që përshkruajnë dhe lavdërojnë aktet heroike të luftëtarëve të lashtë të papërcaktuar. Poezia epike për ish-luftëtarët është një traditë indo-evropiane që mund të gjendet midis sllavëve të jugut, si dhe kulturave të tjera heroike si Greqia e hershme, India klasike, Anglia e hershme mesjetare dhe Gjermania mesjetare.
Në shekullin e pestë dhe të katërt para Krishtit, një rapsod (ose rapsodi në përdorim modern) ishte një interpretues klasik profesionist grek i poezisë epike. Rapsodët ishin të njohur për shfaqjet e tyre të epikave të Homerit, si Iliada dhe Odisea, si dhe katalogu i dijes dhe poezisë së Hesiodit, si dhe satirat e Arkilokut dhe të tjerëve. Diskursi midis Sokratit dhe një rapsodi të famshëm në Republikën e Platonit mbetet burimi më koheziv i informacionit për këta artistë. Në artin grek, rapsodët shpesh paraqiten të veshur me mantelin e tyre të veçantë dhe me një staf. Kjo metodë është gjithashtu e zakonshme midis udhëtarëve, duke lënë të kuptohet se rapsodët ishin muzikantë nomadë që udhëtonin nga qyteti në qytet. Homeridai, studentët e Homerit ose "këngëtarët laikë të qepur" ishin rapsodë që nisën në Joni, që nganjëherë konsiderohet vendlindja e Homerit.
Sipas legjendës, dikur ka qenë një periudhë kur dy vëllezër trima kaluan gjithë jetën e tyre duke luftuar me shpata dhe shtiza. Muji kishte qenë më i madhi dhe më i forti. Halili kishte qenë më i riu dhe më i shkathëti i grupit. Muji ishte aq i fuqishëm sa kur një kalimtar pyeti vendndodhjen e vendbanimit, Muji, i cili po lëronte në fushë, e ngriti duanë me parmendë dhe kaun në drejtim të atij fshati. Halili kishte qenë aq i shpejtë në këmbë sa nuk i kishte shpëtuar vetëm shpatës, por edhe shtizës dhe shigjetës. Fuqia e Mujit dhe shkathtësia e Halilit kishin krijuar kështu hatan dhe dhuruan. Muji dhe Halili nuk guxuan të dilnin para askujt kur konflikti u bë me shpata, heshta dhe shigjeta.
Ata kishin luftuar me ushtrinë e Krailit dhe me “asqerët” e Sulltanit për të mbrojtur territorin e tyre iliro-arbëror. Por, para së gjithash, ata po luftonin me bandat sllave të njohura si “harambashë”, të cilët bënin grabitje, djegie dhe vrasje mes fiseve iliro-arbërore të asaj kohe.
Ata kishin luftuar me ushtrinë e Krailit dhe me “asqerët” e Sulltanit për të mbrojtur territorin e tyre iliro-arbëror. Por, para së gjithash, ata po luftonin me bandat sllave të njohura si “harambashë”, të cilët bënin grabitje, djegie dhe vrasje mes fiseve iliro-arbërore të asaj kohe.
Pavarësisht se të gjitha konfliktet ishin të pabarabarta, ata i kishin fituar të gjitha. Mirëpo, kur u zbuluan pushkët, Muji dhe Halili i thanë njëri-tjetrit: “Vëlla, tani doli një armë e re që na vret edhe neve, kështu që jemi në shpellën e Udbinës dhe nuk po më lëmë!”. sipas folklorit. Që atëherë, për trimërinë e Mujit dhe Halilit janë rrotulluar legjenda dhe këngë epike janë interpretuar si nga shqiptarët ashtu edhe nga boshnjakët.
Homeri ishte një poet epik që jetoi në Greqinë e lashtë. Kritikët modernë kanë ide kontradiktore për dy poema të shquara të nivelit botëror: Iliadën dhe Odisenë, për sa i përket identitetit dhe veprimtarisë së tij krijuese.
Homeri besohet se ka jetuar rreth shekullit të katërt. IX pr. K., IX pr. K., IX pr. K Njerëz të ndryshëm kanë ide të ndryshme lidhur me kohën dhe vendin ku ka lindur; shkenca ka pranuar si mundësi Smirnën, një qytet kolonial grek në Azinë e Vogël . Homeri lindi shumë më vonë se Lufta e Trojës dhe kthimi i grekëve në atdheun e tyre. Kjo tregon se poeti ishte në gjendje të përdorte shkëlqyeshëm burimin e gjerë të letërsisë gojore, e cila përfshinte shumë këngë dhe himne kushtuar hyjnive, heronjve dhe bëmave të tyre, të cilat këndoheshin në atë kohë nga rapsodë të ndryshëm.