Introducing 

Prezi AI.

Your new presentation assistant.

Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.

Loading…
Transcript

Funkcje trzustki

Dominika Eder

Wyspy trzustkowe (Langerhansa)

Trzustkowy polipeptyd

Wewnątrzwydzielnicza

Insulina

  • zajmują ok. 2% masy całej trzustki

  • w trzustce człowieka znajduje się 1-2 mln wysp, które są obficie ukrwione, a krew z wysp odpływa do żyły wrotnej

  • występują w nich:
  • komórki A wydzielające glukagon
  • komórki B wydzielające insulinę
  • komórki D wydzielające somatostatynę (SOM)
  • komórki F wydzielające trzustkowy polipeptyd

Somatostatyna (SOM)

Glukagon

[1,2]

Jak wyglądają?

[3]

Insulina

[1,2]

  • polipeptyd zawierający 2 łańcuchy aminokwasów połączone mostkami dwusiarczkowymi

  • okres połowicznego rozpadu insuliny we krwi to ok. 30 min

  • podczas krążenia we krwi jest wychwytywana przez tkanki i maksymalny efekt jej działania występuje w czasie od 2 do 4h

  • zsyntetyzowana przez komórki B wysp trzustkowych insulina jest w nich magazynowana w pęcherzykach cytoplazmatycznych
  • insulina jest hormonem anabolicznym i zwiększa magazynowanie glukozy, kwasów tłuszczowych i aminokwasów, przez co zmniejsza zawartość glukozy we krwi i zwrotnie hamuje wydzielanie komórek B - samoregulacja jest podstawowym mechanizmem wydzielania insuliny i utrzymywania stałego poziomu glukozy we krwi

  • oprócz mechanizmu samoregulacji wydzielanie insuliny zwiększają:
  • nerw błędny
  • sekretyna
  • glukagon
  • enteroglukagon
  • adrenalina działająca przez beta-receptory adrenergiczne i cykliczny AMP

  • hamowanie wydzielania insuliny następuje przez:
  • działanie adrenaliny przez alfa-receptory
  • komórki wątroby są bardziej narażone na większe stężenie insuliny niż komórki innych tkanek, ponieważ cała wytworzona przez komórki wysp trzustkowych insulina przepływa przez wątrobę we krwi żyły wrotnej, gdzie jej większość jest rozkładana przez enzym wątrobowy - transhydrogenazę

  • zwiększenie zawartości glukozy we krwi dopływającej do trzustki powoduje egzocytozę hormonu, która polega na otwieraniu się błony komórkowej w miejscu stykania się z pęcherzykami zawierającymi insulinę i wydzielaniu ich zawartości na zewnątrz komórki

  • jej nadmiar wywołuje hipoglikemię, a niedobór - cukrzycę

Glukagon

[1,2]

  • polipeptyd składający się z 29 aminokwasów

  • okres jego półtrwania w krążeniu to 5-10 min

  • działanie kataboliczne, uwalnia glukozę, kwasy tłuszczowe i aminokwasy z ich magazynów do krwi krążącej

  • jego działanie jest antagonistyczne w stosunku do insuiny

  • w czasie głodzenia jego wydzielanie jest znacznie zwiększone i prawidłowy poziom glukozy we krwi jest zachowany

  • jego nadmiar nasila obiawy cukrzycy, a niedobór może wywołać hipoglikemię

[4]

Somatostatyna (SOM)

[2]

  • bierze udział w regulacji czynności wydzielniczej komórek wysp trzustkowych - hamuje wydzielanie insuliny, glukagonu i polipeptydu trzustkowego

  • w komórkach D wysp trzustkowych występują jej dwie formy:
  • somatostatyna 14
  • somatostatyna 28 (forma wydłużona przy końcu aminowym)
  • jej wydzielanie ulega zwiększeniu pod wpływem czynników, które zwiększają wydzielanie insuliny tj. glukozy i aminokwasów, a także CCK

  • nadmierne wydzielanie przez trzustkę wywołuje hiperglikemię i inne objawy cukrzycy

Trzustkowy polipeptyd

[2]

  • zawiera 36 aminokwasów

  • ściśle związany z polipeptydem YY - hormonem żołądkowo-jelitowym oraz z neuropeptydem Y obecnym także w mózgu i w autonomicznym układzie nerwowym

  • polipeptydy trzustkowe u ludzi opóźniają wchłanianie składników pokarmowych, łagodząc jego przebieg - wchłanianie przebiega bez wyraźnych faz maksymalnych i minimalnych, jednak zasadnicze działanie fizjologiczne peptydów trzustkowych ciągle pozostaje niewyjaśnione

Sok trzustkowy

Zewnątrzwydzielnicza

[1]

  • Zewnętrzna wydzielina trzustki, która za pośrednictwem przewodu trzustkowego dostaje się do dwunastnicy. W ciągu doby wydziela się ok.2l soku trzustkowego o odczynie zasadowym i pH w granicach

7,1 - 8,4.

  • Sok trzustkowy jest szczególnie bogaty w węglowodany i pod jego wpływem kwaśna treść żołądka dostająca się do dwunastnicy zostaje szybko zobojętniona.
  • Zawiera:
  • trypsynogen i chymotrypfynogen - niekatywne enzymy proteolityczne
  • rybonukleazę i dezoksyrybonukleazę - enzymy trawiące kwasy rybonukleinowy

i dezoksyrybonukleinowy

  • alfa-amylazę - enzym rozkładający polisacharydy do disacharydów
  • lipazę - enzym hydrolizujący tłuszcze roślinne i zwierzęce o punkcie topnienia niższym od 46 stopni Celsjusza, do kwasów tłuszczowych i glicerolu
  • Trzustka wydziela sok trzustkowy zarówno pod wpływem impulsów nerwowych jak i czynników humoralnych. Wyróżnia się 3 fazy wydzielania:
  • głowową
  • jelitową
  • żołądkową

  • Sok trzustkowy zaczyna wydzielać się na drodze odruchowej już wtedy, gdy pokarm znajduje się w jamie ustnej. Nerwem wydzielniczym dla trzustki jest nerw błędny.
  • Opróżnianie się żołądka i przechodzenie treści żołądkowej do dwunastnicy wywołuje wydzielanie do krwi przez błonę śluzową dwunastnicy CCK, które krążąc we krwi pobudza komórki trzustki do wydzielania soku trzustkowego bogatego w enzymy.

  • Zwiększenie się odczynu kwaśnego w dwunastnicy poniżej 5 pH pod wpływem większej, silnie zakwaszonej porcji treści żołądkowej powoduje wydzielenie do krwi przez błonę śluzową sekretyny, która po dostaniu się za pośrednictwem krwi do trzustki pobudza ją do wydzielania dużych ilości soku trzustkowego ubogiego w enzymy, ale o znacznej zawartości wodorowęglanów.

  • Sok trzustkowy powstający pod wpływem sekretyny przede wszystkim zabezpiecza dwunastnicę przed uszkadzającym działaniem silnie kwaśnej treści żołądkowej.

Bibliografia

  • [1] "Fizjologia człowieka w zarysie" W. Traczyk PZWL Wydawnictwo Lekarskie
  • [2] "Fizjologia" William F. Ganong Wydawnictwo Lekarskie PZWL
  • [3] https://docplayer.pl/docs-images/40/2597648/images/page_6.jpg
  • [4] https://adst.mp.pl/img/articles/cukrzyca/schemat_wydzielnia_insuliny_v2.jpg
Learn more about creating dynamic, engaging presentations with Prezi