Introducing 

Prezi AI.

Your new presentation assistant.

Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.

Loading…
Transcript

Тамыр

Морфологиялық құрылысы

Дайындаған: Шәуенова Нұрдана

Тексерген: Жұмашева Гүлсім

Группа: ФА-18-001-01

Қызметі

  • Тірек
  • Зат алмасу
  • Қойма
  • Органикалық заттарды синтездейді
  • Көбею

Қызметі

Ерекшелігі

  • Вегетативті, яғни өсу органы
  • Еш уақытта жапырақ түзбейді
  • Бұтақтануы, бүршіктенуі ішкі жағынан басталады (эндогенді)

Ерекшелігі

Түрлері

Түрлері

Негізгі тамыр

Негізгі

Негізгі тамыр тұқымның ұрық тамыршасынан дамиды. Ол төмен қарай бағытталып, топыраққа тереңдей береді. Топырақтан қоректік заттарды соруға қатысады.

Жіп тәрізді

Негізгі тамырдың ұзын жағы аздап бұтақталғанмен, жіңішкелігі тамыр мойнынан бастап, ұшына дейін біркелкі болады.

Жіп тәрізді

Зығыр

Білеу тәрізді

Негізгі тамыр өте жақсы жетіледі. Бұршақ тұқымдас өсімдіктерде кездеседі.

Білеу тәрізді

Бұршақ

Шашақ тәрізді

Негізгі тамыр онша жетілмейді, немесе бірте бірте жойылып кетеді. Бұл кезде сабақ түбінен қосалқы тамырлар өсіп шығып шашақ тамырға айналады. Астық тұқымдастарға тән.

Шашақ тәрізді

Бидай

Жанама тамыр

Жанама тамыр негізгі тамырдың жан жағынан таралады. Топырақтан қоректі заттарды соруға қатысады.

Жанама

Фото

Қосалқы тамыр

Қосалқы

Сабақ пен жапырақтан өсіп шығады. Өсімдіктің топыраққа берік орнығып, қоректенуін күшейтеді.

Баньян

Тамырлар жүйесі

Бір өсімдікте болатын әр түрлі тамырлардың (негізгі, жанама, қосалқы) жиынтығы.

Тамырлар жүйесі

Кіндік тамыр

Негізгі тамыр өте жақсы жетіледі. Жан жағына жанама тамырлар дамиды. Мысалы, асбұршақ, асқабақ, қауын, күнбағыс, жоңышқа.

Кіндік тамыр

Фото

Бақбақ

Фото

Шашақ тамыр

Шашақ тамыр жүйесінде негізгі тамыр болмайды. Болса да өте нашар дамиды, жуандамай басқа тамырлармен бірдей өседі. Жуандығы біркелкі жанама, немесе қосалқы тамырлар шашаққа ұқсап, топталып тұрады. Мысалы, пияз, бидай, жүгері, арпа, сұлы, тары, күріш, сарымсақ.

Шашақ тамыр

Фото

Түрөзгерісі

Тіршілігін сақтап қалу үшін өсімдік мүшелері әр түрлі жағдайға түрін өзгертуі арқылы бейімделуі метаморфоз деп аталады.

Түрөзгерісі

Жем тамыр

Органикалық заттар негізгі тамырда қорға жиналып, жуандап, түрін өзгертеді. Жиналған қоректік заттарды өсімдіктер көктемде пайдаланады.

Жемтамыр

Асханалық

Қызылша, сәбіз, шомыр, тарна, ақшелкек, шалғам.

Асханалық

Техникалық

Қант қызылшасы, шашыратқы.

Техникалық

Емізік тамыр

Паразитті тіршілік ететін өсімдіктердің тамырлары. Бұларда хлорофил болмайды. Сондықтан емізік тамырлар арқылы дайын қоректік заттарды сорады. Сұңғыла, арамсояу.

Емізік тамыр

Сұңғыла

Фото

Арамсояу

Фото

Тіреу тамыр

Тропиктік ормандарда өсетін ағаштарда болатын қосалқы тамыр. Мысалы, үнді фикусы. Мұндай ағаштардың діні өте жіңішке, сұлбасы үлкен болады. Үлкен сұлба мен жіңішке дің тіреу тамырларға сүйеніп өседі.

Тіреу тамыр

Фото

Ауа тамыр

Оттегі жоқ, батпақты, сазды жерлерде өсетін, тыныс алу қызметін атқаратын тамырлары бар өсімдіктер. Ұштары батпақтан шығып тұрады, қабығы жұқа болады. Мангр ағашы, айұрық, монстера, сауыр.

Ауа тамыр

Фото

Түйнек тамыр

Нарғызгүл, батат, шырыш, таушымылдық өсімдіктерінің тамырлары қоректік заттарды қорға жинайды, сондықтан жуандап, шырынды, түйнекті тамырға айналады. Түйнекті тамырлар өсімдік қыстап шығу үшін және жыныссыз көбею үшін керек.

Түйнек тамыр

Батат

Фото

Learn more about creating dynamic, engaging presentations with Prezi