Introducing 

Prezi AI.

Your new presentation assistant.

Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.

Loading…
Transcript

Janowa Dolina

od powstania do zagłady

Bazalt

Wołyń

Pod koniec I wojny światowej władze miast Krakowa, Lwowa i Tarnowa nabyły od niemieckiej firmy „Steinwerke H. Kulka in Troppau” zakłady wydobywania kamienia w Miękini, Chrzanowie i Libiążu tworząc spółkę o nazwie Kamieniołomy Miast Małopolskich

Kamieniołom

Kierownictwo

inż. Leonard Szutkowski

Biuro Zarządu Kamieniołomu

Kierownictwo

Przygotowanie nowego kamieniołomu powierzono geologowi, inżynierowi wykształconemu m.in. w Belgii, Leonardowi Szutkowskiemu . W październiku 1928 r. rozpoczęto eksploatację złoża bazaltu . 15 sierpnia 1929 r. z kamieniołomu w Janowej Dolinie wyjechał do wsi Hallerowo, k. Władysławowa nad Bałtykiem, pierwszy transport nowego produktu tzw. półbruczku

Wydobycie

Przy wydobyciu bazaltu pracowali górnicy, kliniarze, kostkarze, tłuczkarze

Kamieniołom

W połowie lat 30 zmieniono organizację pracy w kopalni. Zamiast powalać kilkunastometrowe słupy bazaltu, wyrobisko podzielono na trzy kondygnacje o wysokości ok. 8 metrów każda. Dzięki zastosowaniu takiej formy wydobycia bazaltowe słupy były mniejsze (niższe) a tym samym łatwiejsze do oddzielenia od siebie. Wykorzystanie wszystkich trzech poziomów kopalni miało miejsce dopiero na początku 1937 r.

Osiedle robotnicze

Aleja Spacerowa w Janowej Dolinie

Janowa Dolina była osiedlem nowoczesnym, w pełni zelektryfikowanym, zwodociągowanym, skanalizowanym. Osiedle położone było na obszarze pomiędzy wyrobiskiem kopalnianym Nr 1, a urwistym, zalesionym zboczem doliny Horynia. Siatka ulic, a w zasadzie alei, została wytoczona w układzie prostokątnym pomiędzy istniejącymi drogami lokalnymi Zlazne – Hołowin, Zlazne – Podłużne. Dla poszczególnych alei wycięto w lesie pasy o szerokości ca 100 m. Środkiem każdego pasa biegła ulica wybrukowana kostką bazaltową. Po obu stronach ulicy, na działkach o powierzchni około 600 m2 (20 x 30 m) wybudowano domki – wille czterorodzinne. Do każdego mieszkania należał część działki. Wszystkie te działki były pięknie zagospodarowane i utrzymane. Części piwniczne wszystkich domów budowane były z kamienia bazaltowego. Na nich wznoszono budynki drewniane, dwukondygnacyjne, z dachami dwuspadowymi, krytymi czerwoną dachówką. Całość dopełniały ogrodzenia drewniane w postaci niskich płotków sztachetowych. Poszczególne aleje nosiły nazwy: A, B, C, D, G – główna, K – Kolejowa, Z – zamykająca. Pomiędzy poszczególnymi alejami pozostawiono pas lasu o szerokości 100-200 m, dzięki czemu zapewnione zostały warunki prawdziwego komfortu dla mieszkańców osiedla

Zabudowa

Instytucje

Szkoła podstawowa

Uczniowie klas IV i V przed budynkiem szkoły

Blok

Życie codzienne

W Janowej Dolinie, polskiej wysepce otoczonej wrogim morzem ukraińskim znalazłem się w ciekawym intelektualnie środowisku. Byli tam wojenni zbiegowie z terenu całej Polski. Była młodzież z Warszawy, Łodzi, Krakowa, chłopcy wkraczający w wiek męski i zakwitające dziewczyny. Pragnąc poznać i zrozumieć nową rzeczywistość, tę, która była wokół mnie, zacząłem chodzić na kurs filozofii marksistowskiej i materializmu marksistowskiego. Logiczny, spójny, oparty o wiedzę, a nie prawdy objawione, system pasował do mej konstrukcji psychicznej. Przyjąłem go w całości, postanowiłem, że będę przerabiał świat na ład socjalistyczny

Mieszkańcy Janowej Doliny zrzeszali się w różnych związkach i organizacjach np. w Związku Zawodowym Robotników Przemysłu Górniczego, Związku Strzeleckim, Związku Rezerwistów, Ochotniczej Straży Ogniowej, Polskim Czerwonym Krzyżu, Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet, Towarzystwie Rozwoju Ziem Wschodnich, Kole Ligi Obrony Przeciwpowietrznej i Przeciwgazowej, Związku Harcerstwa Polskiego itp.

Zagłada

Wmurowano ku czci 60-lecia Ukraińskiej Powstańczej Armii. Tu 21-22 kwietnia 1943 roku sotnie pod dowództwem „Dubowego” zlikwidowały jedną z najlepiej umocnionych baz wojskowych polsko-niemieckich okupantów na Wołyniu. W walce zlikwidowano niemiecką i polską załogę, wyzwolono z obozu jeńców wojennych i powstrzymano terrorystyczne akcje przeciwko okolicznym wsiom, które przeprowadzali polsko-niemieccy zaborcy.

Zagłada

Bazaltowe

Upamiętnienie

Słupy pamięci

Autostrada słońca

Drogi

Bazaltowe

Learn more about creating dynamic, engaging presentations with Prezi