Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
Copy of 6A YARMALAR VƏ ONLARDAN HAZIRLANAN YEMƏKLƏR
15
Place your logo here
6A ЫШТАШsinfi. mövzu 20.Yarmalar, paxlalılar və makaron məmulatlarından hazırlanan yeməklərФфф
Yarmaların növləri
Yarmalar və paxlalılar qidalanmada vacib əhəmiyyətə malikdir. Onlar yaxşı həzm olunur, qidalı və yüksək kalorilidirlər. Onların tərkibi nişasta, zülal və vitaminləri ilə zəngindir..
Yarmalar
Yarmalar kulinariyamızda
Yarmaların faydası
Yarmaları taxıl bitkilərini emal etməklə əldə edirlər. Ə Geniş yayılmış yarmalar bunlardır: buğdadan(1) — manna; düyüdən(2) — cilalanmış, pardaxlanmış, xırdalanmış düyü, yulafdan(3) — herkules, yulaf unu; arpadan(4) — arpa yarması; qarabaşaqdan — iridənəli qarabaşaq əldə edilir.
Yarmalar dənlərin rənginə, formasına, bütövlüyünə və ölçüsünə görə fərqlənirlər.
Onlardan kulinariyada, uşaq və pəhriz qidalarında, həmçinin yeyinti konsentratları və müxtəlif konservlərin hazırlanmasında geniş istifadə olunur.
Click to edit text
Yarmalar - yüksək qidalılıq dəyərinə malik olub, orqanizmdə yaxşı mənimsənilən, uşaqların və bir çox xəstələrin qidası üçün əvəzedilməzdir. Yarmaların tərkibində asan mənimsənilən karbohidratlar, bitki zülalları, müxtəlif vitaminlər (məs.B1,B2,B3,B9,E,PP) və mineral maddələr (məs. kalsium, natrium, kalium, maqmezium, dəmir, fosfor, ьmarqanes, xrom, sink) vardır. Yarmalardan hazrlanan yeməklər bir çox xəstəliklərin -qan azlığı,saç tökülməsi, yuxusuzluq, dəri, mədə-bağırsaq, ürək, qara ciyər, şəkərli diabet xəstəliklərinin, щo cümlədən artıq çəki probleminin müalicəsində dietik qida kimi geniş tətbiq edilir.
Siyiqlara dadlı əlavələr
Yarmanı bişirməzdən əvvəl təmizləyir və yuyurlar. Xırda və bölünmüş yarmaları ələyir, yuyur, bəzən qovurur və çox vaxt isladırlar.
Yarmalardan müxtəlif sıyıqlar, şorbalar, kotletlər və s.yeməklərin hazırlanmasında istifadə edirlər. Maye ilə yarmanın nisbətindən asılı olaraq yeməklər buğlama, qatı və duru siyiq şəkildə bişirilir.Цяэкштэ
ЦяэкштэЦ.
Click to edit text
ЦяэкштэЦÜzərinə zövqə görə kərə yağı, təzə və ya quru meyvələr, müxtəlif ədviyyatlar, şəkər və ya duz əlavə edilə bilər.
YARMALAR KULİNARİYADA
Duru yarma sıyıqları
Yarmalar kulinariyada
Buğlamalar - cilalanmış və pardaxlanmış düyüdən, darıdan, arpa yarmasından hazırlanır. Buğlamalardan əsas yemək və ya qarnir kimi istifadə edirlər. Onları suda və ya ət suyunda bişirirlər.
Hazırlanmış yarmanı duz əlavə edilmiş qaynayan suya tökür və vaxtaşırı qarışdırırlar. Yarma şişib bütün suyu özünə çəkəndən sonra sıyığın səthini hamarlayır, qazanın qapağını örtür, zəif odda hazır olanadək dəmə qoyurlar.
YULAF SIYIĞI
ЫSıyıqları suda, üzlü və ya su qatılmış süddə bişirirlər. Amma yarmaların çoxu (düyü, arpa, darı) suya nisbətən süddə çətin bişir, ona görə də onları başqa üsulla hazırlayırlar. Hazırlanmış yarmanı duzlu suya əlavə edib əvvəlcə 5—7 dəqiqə, sonra üzərinə isti süd əlavə edib hazır olana qədər bişirirlər. Süfrəyə verməzdən əvvəl şəkər və kərə yağı əlavə edirlər.Duru sıyıqları üzlü süddə, su qarışdırılmış süddə və ya suda bişirirlər. Onları da qatı sıyıqlar kimi bişirir, lakin mayeni bir qədər çox tökürlər.
Buğda yarmasının hazırlanması
Yarma kotletləri
Buğda yarmaları
1.Buğda yarması -100 qr
2.Sud- 250 qr
3.Su-100qr
4.Kərə yağı - 50 qr
5Quru meyvə- 20 qr
6.Duz, şəkər-zövqə görə
Нфкьфдфквфт рфяжкдфтфт НYarma kotletləri-doyumlu, tez hazirlanan, kolorisi az olan, tez həzm edilən, eyni zamanda olduqca faydalı qida məhsulu hesab edilir.
Ona görə də yarma kotletləri müalicəvi və dietik qidalanmada istifadə edilir. Yarma kotletlərinin geniş yayılan növləri arasında qarabaşaq, yulaf, düyü kotletlərini göstərə bilərik
Paxlalılar
Paxlalılara lobya, noxud, mərci,paxla və s. aiddir
Paxlalıların dənləri üstdən qalın qabıqla örtülüdür, ona görə də onları əvvəlcə isladıb, sonra bişirirlər.
Bişirməzdən əvvəl paxlalıları qarışıq və zədələnmiş dənlərdən təmizləyirlər. İki-üç dəfə ilıq suda yuyub, sonra soyuq suda isladırlar. Bu zaman nəzarət etmək lazımdır ki, su paxlalıların səthini 1 sm-dən artıq örtməsin. Paxlalı bitkilərin toxumlarını ağzı bağlı qazanda və zəif qaynamada bişirirlər. Lobya 1,5—2 saat, noxud 1—1,5 saat, mərci 1 saata yaxın bişirilərsə, yaxşı yumşalar. Bişmə prosesində qaynama zamanı su qurtardıqda, isti su əlavə edirlər.
Lobya, noxud və mərci yeməklərində xeyli zülal olduğu üçün onlar çox xeyirlidir.
Hazırlama üsulları
Makaron
ЬФКФMAKAROMN MƏMULATLARI
Makaron məmulatlarını əla növ una yumurta və su əlavə etməklə xüsusi təchiz edilmiş makaron fabriklərində istehsal edirlər. Onlar rəngi, ölçüsü, forması və hazırlanma üsulu ilə fərqlənə bilərlər.
Makaronlar xəmirdən olan digər ərzaqlar kimi bol karbohidrat mənbəyidir. Lakin bütün bunlarla bərabər, makaronun tərkibində az miqdarda zülal, yağ və B qrupu vitaminləri də vardır. Onlar öz dad və qida keyfiyyətlərini itirmədən orqanizm tərəfindən yaxşı mənimsənilir.
Makaron məmulatları süfrəyə qiymə və müxtəlif souslarla* verilir. Makarondan müxtəlif şorbaların hazırlanmasında istifadə edilir.Adətən, makaron məmulatlarına bişirilməzdən əvvəl heç bir emal lazım olmur.Makaron məmulatları iki üsulla bişirilir.:
Birinci üsul — süzməklə. Qaynayan duzlu su olan qaba makaron əlavə edir, qazanın dibinə yapışmamaları üçün vaxtaşırı qarışdıraraq yumşalana qədər bişirirlər. Bişmənin müddəti makaronun növündən asılıdır: iri makaronlar 20—30 dəqiqə, əriştə 15—20 dəqiqə, vermişel 12—15 dəqiqə ərzində bişir.
Adətən, istehsalçılar qablaşdırma üzərində bu və ya digər makaron məmulatlarının hazırlanma vaxtını və saxlama müddətini qeyd edirlər.
Bişmiş makaron məmulatlarını aşsüzənə tökür və həlimini süzür, əridilmiş yağ olan qaba qoyur, qarışdırırlar.
İkinci üsul — süzmədən. Makaron məmulatları duz qatılmış qaynayan suya əlavə edilir və şişənə qədər bişirilir. Sonra kərə yağı əlavə edib qabın ağzına qapaq qoyur və zəif odda dəmə qoyurlar.
TƏHLÜKƏSİZ İŞ VƏ SANİTARİYA QAYDALARI
1. Qızdırıcı elektrik cihazlarını quru əllərlə yandırmalı və söndürməli;
2. Qaynar maye ilə ehtiyatlı davranmalı: tutqaclardan istifadə etməli, qapağı isə özünə tərəf olmaqla iki dəfəyə qaldırmalı;
3. Suyun sıçramaması üçün yarmanı, paxlalı bitkiləri və makaron məmulatlarını qaynayan mayeyə ehtiyatla səpməli;
4. Yarmanı, paxlalı bitkiləri və makaron məmulatlarını quru, yaxşı havalandırılan otaqlarda saxlayırlar. Bu məqsədlə şüşə, metal və plastik kütlədən olan bankalardan istifadə etmək olar.
Təhlükəsizlik qaydaları
SUALLAR
1.Hansı taxıl və paxlalı bitki növlərini tanıyırsan?
2.Yarmaları necə fərqləndirirlər?
3.Yarmadan olan hansı yeməkləri tanıyırsan?
4.Hansı sıyıq növlərini tanıyırsan?
5.Paxlalıları necə bişirirlər?
6.Makaron məmulatlarını necə istehsal edirlər?
7.Makaron məmulatlarını necə bişirirlər?