Introducing 

Prezi AI.

Your new presentation assistant.

Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.

Loading…
Transcript

Adam Klimaszewski 8a

Jan Bytnar "Rudy"

1921 - 1943

Źródła

Kim był "Rudy"?

World War II, also known as the Second World War, was a global war that lasted

  • Harcmistrz
  • Podporucznik AK
  • Bojownik Szarych Szeregów
  • Członek GS ONR
  • Uczestnik Małego Sabotażu
  • Zajmował się przede wszystkim różnymi usprawnieniami technicznymi, które ułatwiały akcje małosabotażowe
  • Inne pseudonimy: "Krokodyl”, "Czarny", "Janek”

Życiorys

Aresztowanie i śmierć

W 1925 roku rodzina Bytnarów emigrowała do Warszawy. Tam „Rudy” ukończył szkołę powszechną przy ul. Zagórnej 9 i w 1933 roku rozpoczął edukację w Państwowym Gimnazjum im. Stefana Batorego, gdzie poznał Tadeusza Zawadzkiego ps. „Zośka”, Aleksego Dawidowskiego ps. „Alek” oraz Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Szczególnie dwóch pierwszych silnie związało swe losy z życiem Bytnara.

W 1934 roku rozpoczął on służbę w harcerstwie, wstępując do 23. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Bolesława Chrobrego tzw. „Pomarańczarni”. Tam szybko awansował, pnąc się po szczeblach kariery harcerskiej. W 1936 roku objął funkcję przybocznego, a w dwa lata później awansował do stopnia Harcerza Rzeczpospolitej. O jego niezwykłych umiejętnościach niech poświadczą statystyki – do 1939 roku udało się mu zdobyć aż 32 sprawności. Co ciekawe, był on również utalentowany plastycznie, co zaowocowało zaprojektowaniem odznaki dla grupy „Buków”, w której aktywnie działał wraz z „Zośką” i „Alkiem”.

Tego dnia w Kolbuszowej urodził się Jan Bytnar. Pochodził z rodziny o silnych tradycjach niepodległościowych. Jego ojciec Stanisław służył w Wojsku Polskim, wywodził się z Legionów, później pracował jako nauczyciel. Matka, Zdzisława Rechul, była nauczycielką. Młody Jan dorastał zatem w atmosferze patriotyzmu.

Historia „Rudego” nie skończyła się jednak pod Arsenałem. 6 i 22 maja Polskie Podziemie przeprowadziło akcje likwidacyjne, podczas których zamordowano dwóch niemieckich funkcjonariuszy, którzy wykazali się szczególnym okrucieństwem podczas przesłuchiwania Bytnara. SS-Oberscharführer Hubert Schulz i SS-Rottenführer Ewald Lange zginęli z rąk żołnierzy Polskiego Podziemia.

Życie szkolne

6 maja 1921r.

Mały Sabotaż

Największe zasługi "Rudego" na polu walki kulturalnej:

  • Zdzieranie niemieckich flag
  • Niemcy propagowali wtedy na ogromną skalę wyjazdy na roboty do Rzeszy. Zdarzali się naiwni Polacy, choć były to na szczęście przypadki nieliczne, którzy dali się pochwycić na lep grubo szytej propagandy niemieckiej. Janek Bytnar upatrzył sobie najlepsze miejsce do uderzenia. Na Nowym Świecie, na wprost wylotu ulicy Świętokrzyskiej, założyli Niemcy punkt propagandowo-werbunkowy. Nad punktem widniał wielki napis: „Jedźcie z nami do Niemiec”. Któregoś wieczoru Janek napis ten przerobił: „Jedźcie sami do Niemiec” .
  • Rysunki żółwia na murach Warszawy symbolizujące powolną niemiecką machinę wojenną i okupacyjną
  • Napis „Tylko świnie siedzą w kinie” piętnujący Polaków uczęszczających do niemieckich kin
  • Namalowanie symbolu Polski Walczącej na pomniku Lotnika

Wybuch wojny

Po wybuchu II wojny światowej Jan pozostał w Warszawie, zamieszkując ten sam przedwojenny lokal wraz z matką, ojcem i siostrą Danutą ps. „Duśka”. Już w październiku 1939 roku zaangażował się w działalność konspiracyjną w Polskiej Ludowej Akcji Niepodległościowej (PLAN). Od początku 1940 roku „Rudy” wszedł w skład komórki więziennej Związku Walki Zbrojnej, gdzie służył w charakterze łącznika. Podobny etap przeszli „Zośka” i „Alek”, co pokazuje, iż losy tej trójki kształtowały się niemal w bliźniaczy sposób.

Bytnar postanowił także kontynuować naukę, idąc śladami kolegów. Pod koniec 1941 roku rozpoczął edukację na tajnych kursach organizowanych przez Państwową Wyższą Szkołę Maszyn im. Wawelberga i Rotwanda. Wcześniej został zaangażowany do pracy w ramach Szarych Szeregów, gdzie służył od marca 1941 roku. Objął dowództwo nad hufcem Ochota Chorągwi Warszawskiej, rozpoczynając także pracę w Małym Sabotażu. Szybko dał się poznać jako świetny wykonawca akcji dywersyjno-sabotażowych. Nie tylko był odważnym członkiem Polskiego Podziemia, ale i obdarzonym niezwykłą inwencją twórczą i brawurowymi pomysłami. Wraz z „Alkiem” niemal konkurowali o miano najlepszego w toczonej wojnie psychologicznej w okupantem.

W lecie 1942 roku „Rudy” otrzymał stopień podharcmistrza, kończąc kursy przygotowane przez tzw. „Szkołę za lasem”. W listopadzie 1942 roku został mianowany jednym z dowódców oddziałów Grup Szturmowych, obejmując Hufiec „Południe” („Sad”) w Oddziale Specjalnym „Jerzy”. W nocy z 31 grudnia na 1 stycznia 1943 roku uczestniczył w akcji „Wieniec”. Następnie 18 stycznia wszedł w skład oddziału, który likwidował jednego z Niemców i wreszcie 2 lutego był jednym z żołnierzy, którzy ewakuowali mieszkanie Jana Błońskiego przy ul. Brackiej 23. Został wtedy lekko ranny.

Niestety, 23 marca Janek został aresztowany w mieszkaniu przy al. Niepodległości 159. Rewidujący domostwo Niemcy znaleźli sporo materiałów, które obciążały „Rudego”, wobec czego zabrano go na Al. Szucha, gdzie był wielokrotnie bity i maltretowany przez przesłuchujących go Niemców. Wraz z „Rudym” zabrano jego ojca, który trafił do Auschwitz.

Pozostali na wolności koledzy postanowili odbić Bytnara. Naprędce zorganizowano akcję uwolnienia więźnia, który miał być przewieziony z Al. Szucha na Pawiak. 26 marca doszło do starcia pod Arsenałem, podczas którego „Rudy” został uwolniony z przewożącej go furgonetki. Niestety, jego obrażenia okazały się tak poważne, iż wszelka pomoc była z góry skazana na niepowodzenie. Polskie Podziemie zaangażowało lekarza, który jednak nie zdołał przywrócić Bytnara do zdrowia. W konsekwencji odniesionych podczas przesłuchania obrażeń „Rudy” zmarł 30 marca 1943 roku. Tego samego dnia odszedł Aleksy Dawidowski, śmiertelnie postrzelony podczas Akcji pod Arsenałem. „Rudy” został pochowany na warszawskich Powązkach. Pośmiertnie nadano mu stopień harcmistrza oraz podporucznika.

Charakterystyka

Janek miał rude włosy oraz piegowatą twarz. Był średniego wzrostu i o drobnej budowie ciała. Był bardzo ambitny oraz uczuciowy. Chłopiec chechował się, również, wyjątkową odwagą, którą w stytuacjach zagrożenia wykorzystywał do podejmowania szybkich decyzji tym samym ratując skóre sobie oraz swoim przyjaciołom.

Rodzina

Przyjaciele Rudego

Maciej Aleksy Dawidowski (Alek)

Tadeusz Zawadzki ( Zośka)

Rudy bardzo cenił sobie relację z Alkiem i Zośką. Ich przyjaźń była prawdziwa i pełna poświęceń, dowodem na to była Akcja pod Arsenałem kiedy to pojmany oraz do wycięczenia pobity Janek został odbity z rąk gestapo, przez swoich wiernych przyjaciół.

Stanisław Bytnar

Zdzisława Bytnarowa

Rodzice Rudego byli nauczycielami, zasłużonymi działaczami Związku. Jan został wychowany w duchu patriotycznym przez rodziców. Co przełożyło się na jego działanie przeciwko okupantowi.

Osobowość

„Rudy” wyróżniał się spośród grona rówieśników – spokojny, skoncentrowany na bieżących problemach, skory do nauki i poznawania świata. Był spadkobiercą inteligenckiej spuścizny swoich rodziców. Opisywany był jako uczeń pilny i sumienny, który z łatwością nawiązywał kontakt z rówieśnikami, co sprzyjało rozwijaniu zdolności przywódczych.

Miał rów­nież bogate życie wewnętrzne. Lu­bił snuć roz­wa­ża­nia na róż­ne te­ma­ty i za­my­kał się cza­sem w swo­im wła­snym świe­cie. To była wraż­li­wa stro­na jego oso­bo­wo­ści, któ­ra po­zo­sta­ła nie­zmien­na mimo do­świad­czeń wo­jen­nych.

Od­naj­dy­wał się w to­wa­rzy­stwie ko­le­gów i był przez nich lu­bia­ny, ale chęt­nie trzy­mał się na ubo­czu. Cza­sem wy­bie­rał wła­sne to­wa­rzy­stwo i nie chciał dzie­lić się wszyst­ki­mi swo­imi re­flek­sja­mi. Dzię­ki swo­im ta­len­tom i in­te­li­gen­cji, Rudy wy­róż­niał się z tłu­mu. Z ła­two­ścią zdo­by­wał sza­cu­nek i sym­pa­tię nowo po­zna­nych osób, cho­ciaż nie był zbyt wy­lew­ny. Po­sta­wa Byt­na­ra z pew­no­ścią za­słu­gi­wa­ła na po­dziw. Pod­czas dzia­ła­nia w ru­chu opo­ru, nie­jed­no­krot­nie po­świę­cał się dla oj­czy­zny i po­no­sił od­po­wie­dzial­ność za ko­le­gów. Rudy wy­ka­zał się rów­nież siłą charakteru. Jako przy­kład może po­słu­żyć jego po­sta­wa pod­czas bru­tal­ne­go prze­słu­chi­wa­nia przez ge­sta­po. Byt­nar był ka­to­wa­ny, ale nie zdra­dził żad­ne­go z ko­le­gów. Udo­wod­nił w ten spo­sób swo­ją lo­jal­ność i bez­gra­nicz­ne od­da­nie. Ten z po­zo­ru de­li­kat­ny i wraż­li­wy chło­pak, wy­ka­zał się nie­złom­no­ścią w kry­tycz­nej sy­tu­acji. Dla wyż­sze­go do­bra zniósł w mil­cze­niu nie­wy­obra­żal­ne cier­pie­nie.

World War II, also known as the Second World War, was a global war that lasted

Źródła :

  • Wikipedia
  • Lektura Kamienie na Szaniec
  • Zdjęcia archiwalne ze strony Dzieje.pl
Learn more about creating dynamic, engaging presentations with Prezi