Introducing
Your new presentation assistant.
Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.
Trending searches
Shnderrimet e energjise. Elektrokimia
176
Projekt: Elektrokimia
SHNDERRIMET E ENERGJISE
Lenda: Kimi-fizike
Çeshtjet kryesore:
1. Çfare eshte “Elektrokimia?”;
2. Perse eshte e rendesishme Elektrokimia?;
3. Historia e Elektrokimise;
4. Elementi Galvanik;
5. Elektroliza;
6. Ligji I energjise;
7. Format e energjise;
8. Burimet e ndryshme te energjise;
9. Si mund ta ruajmë energjinë pa shpenzuar para?;
10. Prodhimi botëror i energjisë;
11. Konsumi i energjisë në Shqipëri;
12. Elektokimia sot.
Çfare eshte Elektrokimia?
Elektrokimia është ajo dege që merret me proceset që përfshijnë transferimin e elektroneve, reaksionet e oksido-reduktimit shkurt redoks.
Trajton:
1. Shndërrimet kimike të përftuara nga kalimi i elektricitetit ne celula;
2. Prodhimin e elektricitetit me ane te reaksioneve kimik;
3. Transformimin e energjisë kimike ne elektrike e anasjelltas.
Studion fenomene si gërryerjen e metaleve, rafinimin e tyre, dhe pjesën me te madhe te reaksioneve biokimike për funksionimin e organizmave te gjalle si fotosinteza, frymëmarrja qelizore, transmetimi i sinjaleve nervore etj.
Elektrokimia lidhet edhe me studimin e prodhimit te rrymës elektrike nga elektrolitet.
Perse eshte e rendesishme elektrokimia ?
Elektrokimia eshte e rendesishme qe :
- Te ndezesh makinen tende
- Te perdoresh makinen llogaritese
- Te degjosh radion etj.
Themeluesit e elektrokimise
Micheal Faraday , shpikesi I motorit elektrik
Aleksander Volta, shpikesi I baterise elektrike
Davy , I pari qe kuptoi se si bateria voltanike funksiononte
Historia e Elektrokimise:
Duke datuar te pakten qe nga fundi I shekullit te 18,elektrokimia dhe konvertimi I energjise kane patur nje nderthurje te pazgjidhshme ne histori.Eksperimentet e Galvanit me nje kembe bretkose e treguan se sistemet e jeteses nuk ndikohen vetem nga energjia elektrike,por gjithashtu mund ta prodhojne ate.
Bateria e Voltes eshte e perbere nga pllaka alternative te zinkut dhe argjendi,te ndara nga nje lecke ose leter,mund te konsiderohet si lindja e nje pajisjeje moderne te baterise per ruajtjen e energjise.
Shume shpejt pas kesaj,Nikolson dhe Carlisli perdoren nje grumbull te ngjashem per te elektrizuar uijin,duke shkarkuar nje stuhi te eksperimenteve te elektrolizes nga shkencetare te shquar perfshire Berzelius,Davy,Faraday dhe shume te tjere.Pervec baterise dhe elektrolizuesit,pajisjet e tjera elektrokimike te konvertimit te energjise gjithashtu kane nje histori te gjate.
Si studiohet elektrokimia ne kimi dhe fizike?
- Kimia studion shnderrimin e lendeve ne energji.
- Fizika studion shnderrimet e energjive te cilat shoqerohen me pune dhe nxehtesi.
Studimi I elektrokimise
Dy nga studimet me te rendesishme qe ne bejme ne fushen e elektrokimise jane :
a. Elementi galvanik
b. Elektroliza
Elementi galvanik
Mqs elementet galvanik mund te jene te lehte per tu transportuar dhe te pavarura ato perdoren kryesisht ne ndertimin dhe funksionimin e baterive .
Cfare eshte ?
Elementi galvanik eshte nje forme e elektrokimise . Perdoret per te prodhuar rryme elektrike nepemjet levizjes se elektroneve qe shkaktohet nga reaksionet redoks . Elementi galvanik perfshin nje reaksion kimik qe ka si produkt energjine elektrike .
3 llojet e baterive:
Leclanché ose ndryshe baterite e “thata” , jane tipi me I pordorshem I baterive . Megjithese quhet bateri e thate , ne fakt si elektrolite perdor tretesirat ujore te MnO2 , NH4Cl , ZnCl2. Baterite e thata prodhojne nje tension prej 1.55V dhe kane kosto te ulet ne prodhim, por kane nje afat te shkurter te perdorimit.
Baterite zakonisht kane permbajtje te ujit e cila mund te shkaktoje probleme korrosioni . Per te shmangur kete fakt u shpik bateria litium – jod . Anoda perbehet nga metali I litiumit , ndersa katoda nga jodi . Si elektrolit midis katodes dhe anodes qendron Li-I , e cila lejon levizjen e lirshme te joneve te litiumit .
Bateri nikel-kadmiumi përdoret në aparate dhe pajisje të vogla elektrike si pastruesit me vakum dhe sintetizues digjital AM / FM. Është element galvanik me bazë uji me një anodë kadmiumi dhe një katodë të oksiduar të nikelit që zakonisht përshkruhet si okso-hidroksid nikel (III), NiO (OH) .
Elektroliza
Eshte nje nga format e studimit te elektrokimise. Elektroliza konsiston ne perdorimin e rrymes elektrike per te bere te mundur nje reaksion kimik I cili nuk mund te ndodh vetvetiu .
Elektrometalurgjia
Elektrometalurgjia është një metodë që përdor energji elektrike për prodhimin e metaleve me anë të elektrolizës.
Elektrogalvanizimi
Elektrogravanizimi nuk përdor një dush të shkrirë të zinkut. Në vend të kësaj, ky proces përdor një rrymë elektrike në nje perberje elektrolite për të transferuar jonet e zinkut mbi metalin bazë. Kjo përfshin zvogëlimin elektronik të joneve zinku të ngarkuara pozitivisht në metal zinku të cilat pastaj depozitohen në materialin e ngarkuar pozitivisht. Disa avantazhe të këtij procesi janë një veshje uniforme dhe trashësi precize.
Elektroplating
Elektroplating përdoret për të aplikuar veshje metalike në sipërfaqet jo metalike përmes proceseve elektro kimike. Elektroplating formon një pengesë mbrojtëse . Përveç mbrojtjes së metaleve nga korrozioni, elektroplating mund të përdoret për:
- Qëllime dekorative
- Për përçueshmëri elektrike, shpesh të gjetur në pajisjet e komunikimit
- Për përdorim industrial, të tilla si pjesët e automobilave
Energjia eshte kudo...
Energjia nuk mund të krijohet apo shkatërrohet ajo thjeshte shnderrohet nga nje forme ne nje tjeter.
Kjo gjë ndodh, për shembull, kur bimët përdorin energji nga drita e diellit për të krijuar ushqim, që pastaj e hanë kafshët.
Kjo do të thotë se sasia e energjisë në Gjithësi është gjithnjë e njëjtë.
Shndërrime të energjisë ka kudo në jetën tonë.
Format e energjise:
• Energjia kinetike.
• Energjia potenciale.
• Energjia potenciale gravitacionale.
- Energjia mekanike.
• Energjia elastike
• Energjia kimike.
• Energjia elektrike.
• Energjia berthamore.
• Energjia termike.
• Energjia e rrezatuar.
Dy format e shnderrimit te energjise jane puna dhe nxehtesia.
-Puna A vlereson shnderrimin e energjise makroskopike te nje sistemi ne energji makroskopike te nje sistemi tjeter dhe anasjelltas.
-Nxehtesia Q vlereson shnderrimin e energjise makroskopike po ne energji mikroskopike ,
sikurse rasti i shkembimit te energjise termike midis dy trupave me temperatura te ndryshme ne kontakt termik.
Ndryshimi i energjise se nje sistemi eshte i barabarte me minus ndryshimin e energjise se sistemeve te tjera qe bashkeveprojne me kete sistem.
Qellimi kryesor i lidhur me shnderrimet energjitike eshte shnderrimi i energjise mikroskopike ne energji makroskopike ose shnderrimi i energjise ne pune.
Termodinamika
Dega e shkences se fizikes që merret me studimin e dukurive termike dhe proceset termodinamike.
Ligji zero i Termodinamikes shpreh se kur dy trupa qe jane ne ekuiliber termik me nje te trete, do te jene ne ekuiliber edhe me njeri-tjetrin.
Ligji i pare i Termodinamikes thotë se sasia e nxehtesise qe i jepet nje sistemi termodinamik shkon per ndryshimin e energjise se brendshme termike te tij dhe punes se kryer nga sistemi mbi trupat e jashtem
Ligji i dyte i termodinamikës thotë se kalimi vetvetiu i nxehtesise nga trupi me temperature me te ulet ne trupin me temperature me te larte eshte e pamundur.
Cilat janë burime të ndryshme të energjisë?
1. Energjia diellore
Energjia diellore thith energjinë e diellit duke përdorur panelet kolektore për të krijuar kushte që pastaj mund të shndërrohen në një lloj tjeter energjie.
2. Energjia e erës
Fuqia e erës po bëhet gjithnjë e më e zakonshme. Duke përdorur turbinat e mëdha për të krijuar fuqi nga era, turbina mund të kthejë një gjenerator të prodhoje energji elektrike.
3. Energjia gjeotermale
Energjia gjeotermale është energjia që prodhohet nga poshtë tokës. Është e pastër, e qëndrueshme dhe miqësore ndaj mjedisit. Temperaturat e larta prodhohen vazhdimisht brenda kores së tokës duke vonuar ngadalë grimcat radioaktive. Shkëmbinj të nxehtë të pranishëm nën tokë nxisin ujin që prodhon avull. Pastaj avulli qe kapet që ndihmon në lëvizjen e turbinave. Turbinat e rradhës pastaj fuqizojnë gjeneratorët.
4. Energjia e ujit
Hidrogjeni është në dispozicion me ujë (H2O) dhe është elementi më i zakonshëm në dispozicion në tokë. Uji përmban dy të tretat e hidrogjenit dhe mund të gjendet në kombinim me elementë të tjerë. Hidrogjeni është një burim i jashtëzakonshëm energjie dhe mund të përdoret si burim karburantesh për të furnizuar anije, automjete, shtëpi, industri dhe raketa.
5. Energjia e baticës
Energjia e baticës përdor ngritjen dhe rënien e valës për të kthyer energjinë kinetike të valëve hyrëse dhe dalëse në energji elektrike. Kur ka një lartësi më të madhe të niveleve të ujit në oqean, prodhohen valë që shkon mbrapa dhe me radhë në oqean. Energjia e baticës është një nga burimet e rinovueshme të energjisë dhe prodhon energji të madhe edhe kur baticat janë me shpejtësi të ulët.
6. Energjia e valës
Energjia e valës prodhohet nga valët që prodhohen në oqeane. Energjia e valës është e ripërtëritshme dhe nuk shkakton asnjë dëmtim në atmosferë. Ajo mund të shfrytëzohet përgjatë rajoneve bregdetare të shumë vendeve dhe mund të ndihmojë një vend për të zvogëluar varësinë e tij nga vendet e huaja për karburant.
7. Energjia e biomasës
Energjia e biomasës prodhohet nga materiali organik dhe përdoret zakonisht në mbarë botën. Klorfofili i pranishëm në bimë kap energjinë e diellit duke konvertuar dioksidin e karbonit nga ajri dhe uji nga toka në karbohidrate përmes procesit të fotosintezës. Kur bimët digjen, uji dhe dioksidi i karbonit lëshohen përsëri në atmosferë.
8. Fuqia bërthamore
Energjia krijohet përmes një reaksioni specifik bërthamor, i cili mblidhet më pas dhe përdoret për gjeneruesit e energjisë.
9. Lendet djegese (qymyri, nafta dhe gaz natyror)
Kur shumica e njerëzve flasin për burime të ndryshme të energjisë, ato listojnë gaz natyror, qymyr dhe naftë si mundësi - të gjitha këto konsiderohen të jenë vetëm një burim energjie nga lëndët djegëse fosile.
10. Energjia Hidroelektrike
Fuqia e ujit përdoret për të kthyer gjeneratorët për prodhimin e energjisë elektrike që përdoret më pas. Zhdukja në furnizimin me ujë të pijshëm në botë po shkakton gjithashtu probleme, pasi fshatrat mund të përfundojnë duke pasur nevojë të konsumojnë ujin që u jep atyre fuqi gjithashtu.
Si mund ta ruajmë energjinë pa shpenzuar para?
• Nëse jeni duke vluar ujin përdorni një kettle ose vendosni një kapak në tenxheren; uji do të vloje më shpejt dhe do të përdorë më pak energji.
• Dhe nëse jeni duke zier një vezë, fikeni heret ngrohesin dhe lere vezen te zieje me nxehtesine e mbetur
• Nëse po gatuani diçka të ngrirë, planifikoni paraprakisht dhe hiqni atë nga frigoriferi me perpara ne menyre qe ajo te shkrije mirë. Përndryshe ju do të humbni energji duke e shkrirë atë në furrë ose mikrovalë.
• Kur keni qene duke gatuar dicka ne sobe, lereni derën e furrës hapur për një kohë, kështu që nxehtësia mund të ngrohë kuzhinën. Megjithatë, mos e bëni këtë nëse ka fëmijë të vegjël ose kafshe kurioze rreth e qark sepse mund te digjen.
• Shkrini rregullisht frigoriferin tuaj. Sa më shumë akull të ngrije, aq më shumë duhet të punojnë dhe më shumë energji përdoret.
• Mbajini perdet të hapura gjatë ditës për të lënë ngrohtësinë e diellit te hyje ne shtëpinë tuaj. Mbylli ato gjatë natës për të mbajtur nxehtësinë brenda dhe ftohjen jashtë.
Prodhimi botëror i energjisë
Kina ishte kontribuesi kryesor në rritjen e prodhimit global të energjisë, pasi prodhimi i saj i qymyrit u rrit për herë të parë pas tre viteve të reduktimit.
Çmimet më të larta globale të energjisë nxitën prodhimin e naftës dhe gazit në Shtetet e Bashkuara, pas rënies 2016.
Prodhimi i energjisë vazhdon të bjerë në Bashkimin Evropian, për shkak të rritjes së moderuar të konsumit të energjisë, zvogëlimit të prodhimit primar të energjisë elektrike (bërthamore dhe hidro), zhdukjes së burimeve të naftës dhe gazit dhe politikës së klimës që eventualisht nënkupton daljen e qymyrit.
Vendet e mëdha eksportuese të naftës dhe gazit (Rusia, Irani pas përfundimit të sanksioneve ndërkombëtare, Kanadaja ose Nigeria në një masë më të vogël) si dhe vendet në zhvillim të shpejtë (India, Indonezia, Turqia dhe Brazili) kanë qenë kontribuesit kryesorë në energjinë rritja e prodhimit në vitin 2017. Në anën tjetër, prodhimi energjetik i Arabisë Saudite ishte prekur nga marrëveshja e shkurtuar e prodhimit OPEC.
Konsumi i energjisë në Shqipëri
Masa më e rëndësishme në bilancin energjetik të Shqipërisë është konsumi i përgjithshëm i
5.11 miliard kWh
e energjisë elektrike në vit. Për frymë ky është një mesatare prej 1,778 kWh.
Shqipëria mund të sigurojë plotësisht vete energjine. Prodhimi i përgjithshëm i të gjitha pajisjeve të prodhimit të energjisë elektrike është 7 miliardë kWh, që është 140% e përdorimit të vet të vendit. Përkundër kësaj, Shqipëria është duke tregtuar energji me vendet e huaja. Së bashku me konsumin e pastër, prodhimi, importet dhe eksportet luajnë një rol të rëndësishëm. Gjithashtu përdoren burime të tjera të energjisë si gaz natyror ose naftë bruto.
Elektrokimia sot
Sot me krizen energjitike dhe me efektin e gazit serre(akumulimi I CO2 eshte nje faktor),perballet me elektrokimine nje tjeter sfide.
Si nje shkence e vendosur ne nderfaqen midis kimise dhe ixhinierise elektrike,elektrokimia ka nje rol themelor ne transformimin dhe ruajtjen e energjise,si dhe ne prodhimin e kimikateve te paster dhe kursimit te energjise.
Celesi per nje te ardhme te qendrueshme energjie qendron ne zhvilimin e materialeve dhe teknologjive qe mbeshteten ne burime miqesore me mjedisin.
Faleminderit!
Punoi: XII B
Keisi Aliaj
Tea Shkurti
Jaçela Merollari
Amarin Avdullaj
Alush Pashaj
Megi Themeli
Daniel Kanxha
Darsi Kozeli
Besar Bicaku
Sonja Kurtaj
Stiv Reci
Denald Mehmeti