Układ wydalniczy

PĘCHERZ MOCZOWY I NEFRON

PĘCHERZ MOCZOWY jest pojedynczym narządem – zbiornikiem moczu o bardzo rozciągliwych ścianach. Z pęcherza moczowego mocz usuwany jest przez cewkę moczową na zewnątrz.

NEFRON – jest podstawową jednostką czynnościowo-strukturalną nerki. Zbudowany jest z torebki nefronu oraz długiego kanalika nerkowego. Ściany torebki nefronu zbudowane są z bardzo cienkiego nabłonka jednowarstwowego płaskiego o dużej ilości przepuszczalności dla wody, jonów i innych substancji drobno cząsteczkowych. Każda torebka nefronu otacza niewielkie skupienie naczyń włosowatych – kłębuszek naczyniowy. Razem tworzą one ciałko nerkowe.

NERKI

Przypominają kształtem powiększone ziarna fasoli. Znajdują się po obu stronach kręgosłupa, za żołądkiem i wątrobą (lewa nerka jest nieco wyżej niż prawa). Z każdą nerką są związane 2 duże naczynia krwionośne: tętnica nerkowa oraz żyła nerkowa. Z każdej nerki prowadzi też pojedynczy moczowód. Do górnej powierzchni nerek przylegają gruczoły nadnerczowe. Na przekroju nerki widać bardzo silnie ukrwiony miąższ, zróżnicowany na jaśniejszą korę nerki oraz ciemniejszy rdzeń nerki. W wierzchołku każdej piramidy znajdują się ujścia przewodów wyprowadzających mocz przez kielichy nerkowe do lejkowatej miedniczki nerkowej. Z miedniczki mocz przepływa do moczowodu i dalej do pęcherza moczowego.

KANALIK NERKOWY

KANALIK NERKOWY tworzony jest przez nabłonek jednowarstwowy sześcienny, którego komórki mają bardziej rozwiniętą zdolność do aktywnego transportowania jonów i są słabo przepuszczalne dla mocznika.

W kanaliku nerkowym zwracają uwagę proste odcinki kanalika, tworzące tak zwaną pętlę nefronu. Składa się ona z dwóch ramion biegnących różnych kierunkach. Wszystkie odcinki kanalika nerkowego oplecione są drobnymi naczyniami krwionośnymi. Kanaliki nefronów uchodzą do przewodów zbiorczych.

JAK POWSTAJE MOCZ?- FILM

ODMIEDNICZKOWE ZAPALENIE NEREK

Powodowane jest przez bakterie E. coli lub inne. Występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn, co wiąże się z odmiennością cewki moczowej oraz okresami ciąż, które sprzyjają zaleganiu moczu w pęcherzu i powstawaniu zakażeń.Odmiedniczkowe zapalenie nerek jest to typ zapalenia nerek, w którym proces zapalny przenika w miąższ organu od strony miedniczki nerkowej. Bakterie wywołujące wcześniej zakażenie dróg moczowych wnikają poprzez kielichy miedniczek nerkowych. Jest to nazwyczaj pierwotnie przewlekły proces zapalny, bądź też powikłanie wcześniejszego ostrego zapalenia miedniczek. Choroba ta występuje stosunkowo późno, gdyż równie późno w proces zapalny wciągnięte są kłębki nerkowe.W obrazie klinicznym wyraźniejsze są dolegliwości bólowe w okolicy lędźwiowej oraz zmiany w moczu. Przebieg choroby jest ostry lub przewlekły.

KAMIENICA NERKOWA

Kamica nerkowa (moczowa) jest dość powszechną chorobą układu wydalniczego. Dochodzi w niej do wytrącenia się rozpuszczonych w moczu substancji nieorganicznych (fosforan wapnia) lub organicznych (szczawian wapnia, sole kwasu moczowego) w postaci kryształów, które zlepiając się ze sobą tworzą złogi, czyli kamienie. Kamienie powstają głównie w nerkach i zalegają w miedniczkach, co prowadzi do niszczenia miąższu nerek w wyniku zastoju moczu.

MOCZNICA(UREMIA)

Choroba ta nie stanowi odrębnej jednostki chorobowej. Jest to jedynie zespół dolegliwości wielonarządowych, będących efektem toksycznego ich uszkodzenia przez powstające substancje toksyczne, upośledzające przesączanie kłębków nerkowych. Przyczyną uremii są najczęściej różne choroby doprowadzające do niszczenia miąższu nerkowego, rzadziej do utrudnienia odpływu moczu lub zmian naczyniowych pogarszających ukrwienie nerek.Wśród jej objawów należy wymienić narastającą drażliwość, pobudliwość lub senność, uczucie drętwienia i kurcze koń-czyn, niesmak w ustach, nudności, wymioty, niekiedy biegunka, niedokrwistość, uporczywe bóle głowy, zaburzenia rytmu pracy serca. Skóra staje się sucha, łuszcząca. Na skórze pojawiają się wybroczyny. Z ust wydobywa się zapach amoniaku. Chory zapada stopniowo w głęboką śpiączkę wskutek działania substancji toksycznych na mózg. Oddech staje się wolny i głęboki. Leczenie jest bardzo trudne, specjalistycznie, stosunkowo mało efektywne. W dobranych przypadkach podejmuje się zastępujące czynności nerek odtruwające organizm zabiegi dializacyjne w postaci tzw. dializy otrzewnowej lub hemodializy. Jeżeli upośledzona jest sprawność jednej nerki, podejmuje się ich przeszczep.