Panahon ng mga Espanyol
Panahon bago dumating ang mga Espanyol
- Pinamahalaan ng mga Espanyol ang ating bansa nang mahigit na 300 taon.
- Ang mga tao ay namumuhay nang mapayapa at nagkakaisa. Mayroong paggalang at tiwala sa mga namumuno.
- Ginamit nila ang relihiyon upang maimpluwensiyahan ang pamumuhay ng mga Pilipino.
- Hindi kailangan ang titulo ng lupa upang patunayan ang pagmamay-ari ng lupa. Agrikultura ang pangunahing gawain ng ating mga ninuno.
- Ang pag-unlad ng ating ekonomiya ay naging mabagal sa pamamahala ng mga Espanyol sapagkat mas pinagtuunan nila ng pansin ang paglilikom ng mga yaman.
- Ang ating mga ninuno ay nakikipagkalakalan na sa mga karatig bansa. Barter ang ginamit sa pakikipagpalitan ng kalakal. Ang Barter ay palitan ng kalakal sa kapuwa kalakal.
- Nagpatupad ang mga Espanyol ng mga repormang pang-ekonomiya upang matamo ang pag-unlad ng bansa.
Royal Companies of the Philippines
Jose Bosco Y Vargas
Monopolyo ng Tabako
Galleon Trade
Economic Society of Friends of the Country
Acapulco-Mexico-Manila
- Ibinibenta ang mga tabako sa Español.
Mga layunin:
- Papasiglahin ang ekonomiya ng bansa sa pamamagitan ng kalakalan.
- Itinatag ni Gobernador Basco.
- Sapilitang pagtatrabaho ng mga Pilipino sa daungan.
- Naging daan ng pagkatutuo ng mga Pilipino manigarilyo.
- Panunlarin ang sektor ng agrikultura ng bansa.
- Nagbukas ng kalakalan sa Pilipinas at Europa.
- Napabayaan ang agrikulturang gawain.
- Layuning obserbahan ang takbo ng ekonomiya.
- Ipakilala ang produksyon ng Seda.
- BOLETA - ticket upang magkaroon ng pwesto sa Galleon.
- Naging kakompetensya ito ng kalakalang Galleon kaya inalis ito ng mga Español noong 1834.
- Pagpapabilis ng transportasyon.
Elpidio Quirino
(1948-1953)
Carlos P. Garcia
(1957-1961)
Ramon Magsaysay
(1953-1957)
Manuel Roxas
(1946-1948)
- Ipinangakong ipagapapatuloy ang pag bangon ng ekonomiya.
- Nagkaroon ng pinakamakan Pilipinong administrasyon dahil sa pagpapatupad niya ng patakarang ‘’Pilipino Muna’’
- Ito ang panahon ng rekonstruksyon at rehabilitasyon ng ating ekonomiya sa lahat ng aspekto.
- Nagtagumpay rin siya sa paglaban sa HUKBALAHAP (Hukbong bayan laban sa Hapon)
- Layunin niya na tuluyang maging malaya ang ating ekonomiya sa kontrol at pakikialam ng dayuhan.
- Inuulat ang mga gawain at programa ng pamahalaan sa mga mamayan sa pamamagitan ng Broadcast sa radio.
- Pinaunlad nya ang pamumuhay ng mga tao sa baryo.
- Bell Trade Act
- War Damage Act
Pagpapaunlad ng Agrikultura
- Hinigpitan niya ang pagkontrol sa mga inaangkat , utang pinansiyal at salaping dayuhan upang isaayos ang ekonomiya
- Retail Nationalization Trade Act
- Agricultural Credit Cooperatives Financing Administration (ACCFA)
- Import Substitution Policy
- Sinimulan niyang lutasin ang problema sa lupa sa pamamagitan ng Land Reform Act noong 1955
- National Resettlement and Rehabilitation Act (NARRA)
- Farmer’s Cooperative Marketing Association (FACOMA)
- Kawaniang Agrikultura 1902
Panahon ng mga Amerikano
Fidel Ramos
Corazon Aquino
(1986-1992)
Ferdinand Marcos
(1965 -1986)
Diosdado Macapagal
(1961-1965)
- Presidential Decree No.2 at No. 27 - ang mga magsasaka ay binigyan ng teknikal at pinansyal na tulong.
- NPAs ang mga korporasyong hindi na nagbibigay ng kita sa pamahalaan.
- inalis ang kontrol sa mga dayuhang salapi at niluwagan ang pag-aangakt ng produkto.
- Debalwasyon - pagbaba ng halaga ng piso kumpara sa dayuhang salapi.
- CARP (Comprehensive Agrarian Reform Progra) -ipinatupad sa pamamagitan ng Batas Republika blg. 6657
- Kilusang Kabuhayan at Kaunlaran (KKK) - itaguyod ang pangkabuhayang pag unlad ng mga barangay na makilahok sa programang pang kabuhayan.
Pagmamay-ari ng Lupa
Pagsulong ng Industriya
- Deregulasyon at regulasyon ng pamahalaan
- BOT (Build Operate Transfer)
- Medium-term Development Plan
- E-VAT (Expanded Value Added Tax)
- Agricultural Land Reform Code - nag aalis ng sistemang kasama sa pagbubungkal ng lupa.
Sistemang Encomienda
Dalawang uri ng Encomienda
Malayang Kalakalan
- Land Bank of the Philippines - pangunahing bangko ng bansa.
- hango sa salitang Espanyol na encomendar na nangangahulugang “ipagkatiwala”
- Royal o Crown - ito ay tumutukoy sa mga malalawak na lupain sa mga baybay-dagat na pagmamay-ari ng Hari ng Espanya.
- Nagpatupad ng batas upang makapasok ang produkto ng Amerika at Pilipinas.
Joseph Estrada
- Pribado - ito ay ang mga lupain na opisyal na itinatalaga ng Hari ng Espanya sa mga tapat niyang alagad na naglilingkod sa Filipinas.
- Pamimina, pangingisda, pangangahoy
Gloria Macapagal-Arroyo
President Noynoy Aquino
- Nais niyang ayusin ang koleksyon ng buwis upang magkaroon ng pondo para sa social services.
- Good governance – para makalikha ng maraming trabaho para sa mga manggagawa.
- Binigyang diin ang kahalagahan ng transparency sa pamahalaan
- RVAT (Reformed Value Added Tax) – upang makalikom ng sapat na pondo ang pamahlaan para sa proyektong pambayan at mailigtas ang bayan sa global financial crisis.
- Batas Republika blg. 8749 (Clean Air Act) – pagbibigay proteksyon sa ating kapaligiran at matamo ang pag unlad.
- MAGKASAKA (Magkabalikat Para sa Kaunlarang Agraryo) - para matulungan ang mga magsasaka na paunlarin ang kanilang pamumuhay at sapat na puhunan sa pagsasaka.
- NAPC (National Anti-Poverty Commission) – itinatag upang madagdagan ang mga programa ang Angat Pinoy.
Batas Payne-Aldrich 1909
Batas ng Underwood Simmons 1913
Batas Tydings Mcduffie 1934
- Walang quota at taripa ang mga produktong Amerikano sa bansa.
- Hindi pinapayagan ang mga produktong Pilipino na may 20% na hilaw na materyales na pumasok sa bansa.
- PROTEKSYONISMO - paglimita sa mga inaangkat na produkto upang suportahan ang lokal na industriya.
- Pamahalaan ng Commonwealth 1935-1946
Impluwensiya ng malayang Kalakalan
- Colonial mentality
- Pag-unlad ng transportasyon
- Pagbibigay pansin sa mga produktong nagbibigay ng mataas na kita.
- Umunlad ang industriya
- Tumaas ang produksyon
- Lumawak ang komersyo
ARALIN 22
Ang ekonomiya ng bansa sa iba't-ibang panahon