Podział Sacharydów
-cukry
Sacharydy
ze względu na ich budowę
Dziękuję za uwagę!
Weronika Bączkowska 3b
Cukry to jedna z czterech, najważniejszych klas cząsteczek biologicznych,a ich głównym producentem są bogate w chlorofil rośliny. Cukry stanowią źródło energii organizmów żywych, biorą także udział w powstawaniu białek.
polisacharydy
oligosacharydy
monosacharydy
-cukry proste
-cukry złożone
Są to sacharydy o cząsteczkach zbudowanych z wielu monosacharydów (więcej niż 10).
Są to cukry o najprostszej budowie. Zawierają od 2 do 8 atomów węgla w cząsteczce, a ich wzór wygląda następująco:
Są zbudowane z kilku monosacharydów (od 2 do 10). Wśród nich można wyróżnić disacharydy, zbudowane z 2 monosacharydów.
W skład cukru wchodzą: węgiel, wodór i tlen.
C (H O)
n
2
m
n=m
przykład: skrobia (C H O )
przykład: sacharoza C H O
12 22 11
6 10 5 n
n= 300-400
przykład: glukoza C H O
6 12 6
Stosunek liczby atomów wodoru do tlenu w cząsteczce sacharydy, jest taki sam jak w cząsteczce wody - czyli 2:1. Stąd też pochodzi inna nazwa na sacharydy- węglowodany.
C
(H O)
Ogólny wzór cukrów to:
n
2
m
Oligosacharydy i polisacharydy mają wspólny wzór:
C (H O)
n 2 m
n>m
Polisacharydy
Monosacharydy
celuloza
glukoza
Powstawanie:
Właściwości:
Występowanie:
Właściwości chemiczne
Właściwości fizyczne
Glukoza powstaje w procesie fotosyntezy, który można przedstawić za pomocą równania:
Właściwości chemiczne:
Właściwości fizyczne:
- monosacharyd
- bezwonny
- na ogół słodki smak
- substancja stała
- krystaliczna
- bezbarwna
- dobrze rozpuszcza się w wodzie
Celuloza występuje we wszystkich roślinach. Jest składnikiem ścian komórkowych, które odgrywają rolę szkieletu. Obecność celulozy zapewnia łodygom trwałość oraz elastyczność, a jednocześnie chroni przed utratą wody.
6 12 6
- włóknista substancja stała
- barwa biała
- nie rozpuszcza się w wodzie
- higroskopijna
- polisacharyd
- bezwonna
- bez smaku
- palna
Zastosowanie:
Zastosowania:
Garbarstwo i przemysł włókienniczy
Produkcja papieru
Przemysł farmaceutyczny
Przemysł włókienniczy
- środek wzmacniający serce
Przemysł kosmetyczny
- procesy fermentacji do wytwarzania m.in. jogurtów
Przemysł chemiczny i tworzywa sztuczne
Przemysł farmaceutyczny
Przemysł spożywczy
- związki glukozy w kosmetykach działają nawilżająco i zmiękczająco
Przemysł kosmetyczny
Przemysł spożywczy
- produkcja lodów i sztucznego miodu
Polisacharydy
Disacharydy
sacharoza
skrobia
Izomery
Powstawanie miodu
Właściwości:
Hydroliza:
Właściwości:
Powstawanie:
Fruktoza i glukoza
W środowisku kwasowym sacharoza pod wpływem wody ulega rozkładowi. Jest to tak zwana reakcja hydrolizy.
Właściwości fizyczne:
Właściwości chemiczne:
Właściwości fizyczne:
Pod wpływem kwasu mrówkowego i enzymów sacharoza przekształca się w organizmie pszczoły w monosacharydy. W ten sposób powstaje miód. Reakcje tą można przedstawić za pomocą równania:
Reakcja hydrolizy sacharozy zachodzi w organizmie podczas trawienia. Pod wpływem enzymów sacharoza rozkłada się na monosacharydy.
Skrobia jest wytwarzana przez rośliny (fotosynteza) jako produkt asymilacji tlenku węgla (IV) i odkładana w ich komórkach jako materiał zapasowy. Powstaje w reakcji łączenia się monosacharydów według schematu:
- disacharyd
- bezwonny
- słodki smak
- substancja stała
- bezbarwna
- dobrze rozpuszcza się w wodzie
- polisacharyd
- bezwonna
- bez smaku
- ulega hydrolizie
Fruktoza i glukoza, które są cukrami prostymi o takich samych wzorach sumarycznych, ale innych wzorach strukturalnych to izomery. Zjawisko izomerii jest bardzo często spotykane wśród związków organicznych.
- substancja stała
- barwa biała
- śliska w dotyku
- trudno rozpuszcza się w znimnej wodzie
enzymy
skrobia
glukoza
Uwaga!
Miód produkowany przez trzmiele bywa przyczyną zatru, ponieważ owady te często zbierają nektar z roślin trujących dla człowieka.
Zastosowania:
Hydroliza:
W organizmie człowieka skrobia (pod wpływem działania kwasów i enzymów) ulega hydrolizie według schematu:
- poprawianie ładkości papieru
Przemysł papierniczy i chemiczny
Przemysł spożywczy
Przemysł spożywczy
- produkcja budyni i kisielu
Przemysł kosmetyczny
- zasypki i pudry dla dzieci
- proces wykańczania tkanin
Przemysł farmaceutyczny
Rozkład skrobi nie prowadzi do natychmiastowego otrzymania glukozy. Najpierw powstają mniejsze cząsteczki - dekstryny.
- prodkcja kosmetyków dla dzieci
Tworzywa sztuczne
Przemysł włókienniczy
- główny składnik w syropach na choroby górnych dróg oddechowych