Тақырыбы: Геморрагиялық шок. Акушериядағы ТІШҚҰ-синдромы

Әдебиеттер:

• Акушерлік оқұлық, қазақ тіліне аударған А.Б.Түсіпқалиев, 396-399 бет
• http://kazmedic.kz/archives/3274

Диагностикасы

Тәжірибелік жұмыста анықтаудың қарапайым әдістері гемокоагуляция бұзылыстары туралы дұрыс көрініс алуға мүмкіндік береді. ТІШҚҰ-синдромының жедел түрі коагулопатия және тұтынушы тромбоцитопения нәтижесінде айқын қан ұю бұзылыстарымен, гемостаз жүйесінің аотенциалды гипербелсенділігі және қанда табиғи антитромбиндер белсенділігінің төмендеуімен көрініс береді.

Емі

Синдромның жедел және жеделдеу түрінде ем оның басты себебін жоюдан басталады. Жиі ол үшін жедел босандыру мен хирургиялық әдіспен қан кетуді тоқтату қажет. Орталық және шеткі гемодинамиканы коррекциялау мақсатында өкпені жасанды желдету фонында инфузионды-трансфузионды ем жүргізген жөн. ТІШҚҰ-синдромының созылмалы түрінде емдік шаралар бірінші кезекте микроциркуляцияны қалпына келтіруге бағытталуы қажет.

ТІШҚҰ-синдромының 4 сатысы:

• I сатысы - қан айналасына тромбопластиннің түсуімен және гемостаз факторларының белсенуіне байланысты, гиперкоагуляция сатысы. Бұл фаза жедел синдромда қысқа уақытты және қиын анықталады. Оны тек синдромның созылмалы түрінде, бірнеше күнге жалғасқанда ғана анықтауға болады. Клиникалық көрінісі жедел түрінде шокпен, ал созылмалы түрінде мүшелердің қызметінің бұзылуымен көрінеді.
• ІІ сатысы - тұтыну сатысы, қан ұю процесінде тұтынудың жоғарылауы нәтижесінде қан ұю факторлары деңгейінің және тромбоциттер санының азаюымен жүреді. Клиникалық сатысы қан кетумен көрініс табады.
• ІІІ сатысы - патологиялық фибринолиз сатысы. Бұл кезде тромбоциттер мен барлық қан ұю факторлары деңгейінің айқын төмендеуі байқалады. Ауыр қан кету дамиды.
• IV сатысы - қалыптасу сатысы және көбінесе микроциркуляция жағдайына байланысты. Бұл сатысда жиі кездесетін асқынуларға жедел бүйректік-бауырлық шамасыздық, пневмония асқынуларды жатқызуға болады.

Клиникалық көрінісі

• шок
• қан кету
• тромбоздар
• көп мүшелі шамасыздық.

ТІШҚҰ-синдромының клиникалық көрінісі оның даму жылдамдығына, таралуына, компенсаторлы реакциялардың айқындылығына, синдром сатысына байланысты.

Даму жылдамдығы:

• жедел
• жеделдеу
• созылмалы

Таралуы бойынша:

• жергілікті
• жайылмалы

Механизмдердің қарқындылығы және Компенсаторлы реакциялардың толымдылығына байланысты:

• компенсаторлы
• декомпенсаторлы

Тақырыбы: Геморрагиялық шок. Акушериядағы ТІШҚҰ-синдромы

Орындаған: Құрман Бибінұр

ТІШҚҰ-синдромы

Тамыр ішілік шашыранды қан ұю синдромы (ТІШҚҰ) - жүктіліктің әр түрлі асқынуларына ағзаның бейарнамалы жалпы патологиялық реакциясы болып табылады.

ТІШҚҰ-синдромына әкеледі:

• қан жасушаларының зақымдалуы нәтижесінде олардан тамыр ішілік қан ұюын белсендіретін фосфолипидтер босап шығады;
• тіндердің зақымдалуы және нәтижесінде қанайналасына тіндік тромбопластиннің түсуі;
• бастапқы гиперкоагуляция.

Акушерияда ТІШҚҰ-синдромы - гестоздың ауыр түрлерінде, қалыпты немесе жолда орналасқан плацентаның мерзімінен бұрын ажырауы, қағанақ суымен эмболия, өлі ұрық, септикалық немесе геморрагиялық шокта, жатыр жыртылуында көрініс береді.

Геморрагиялық шок кезіндегі жедел көмек

1) Тынысалу жолдарының өткізгіштігін қамтамасызету, 60% оттегі ингаляциясы 2) Үш кататер орналастыру (магистральды қан тамыры, назогастральды, қуық кататеризациясы)

3) Гемостатикалық терапия: аминокапрон қышқылын 5%-100мл дазасы 100 мг/кг есеппен,

Викасол 1-1% мл

• 1жас-0,4 мл
• 2жас-0,6 мл
• 3-4жас-0,8 мл
• 5-9 жас 10 мл
• 10-14 жас-15мл

4) Инфузиялық терапия NaCI ерітіндісі, 2-4мл/кг, 60-80-тамшы/минутына

5) Көктамырішіне 10% кальци глюконат ерітіндісін көктамыр ішіне:

• жаңа туған нәрестелерге: 1-2мл/кг;
• 1-2жас — 0,5 г/кг;
• 2-4жас — 1 г/кг;
• 5-6 жас 1-1,5 г/кг;
• 6жастан жоғары балаларға 2-3 г/кг

6) Анестезиологиялық ем (кетамин, калипсол 3-5мг/кг)

7) Эндотелиотропты ем L – лизин эсцинат; 1жас -0,22мг/кг; 5жас-0,18 мг/кг; 10жас- 0,15 14жас-0,12мг/кг, 0,9% NaCI ерітіндісімен көктамыр ішіне

Патогенез

• Көп мөлшерде қан жоғалту
• Айналымдағы қан мөлшерінің азаюы
• Артериялық қан қысымының төмендеуі.
• Веналық қан келудің азаюы
• Жүрек лақтырысының төмендеуі
• Аралық тіндерден қантамырларына сұйықтықтардың өтуінің жоғарылауы (30-40- мл/сағ)

Қан жоғалтудың классификациясы

ЖОСПАР:

• Геморрагиялық шок
• Қан жоғалтудың классификациясы
• Геморрагиялық шок патогенезі
• Геморрагиялық шок кезіндегі жедел көмек
• ТІШҚҰ-синдромы
• ТІШҚҰ-синдромының клиникалық көрінісі
• ТІШҚҰ-синдромының сатылары
• Диагностикасы, емі

Этиологиясына байланысты:

• Травмалық ( жаралану,операциялық)
• Патологиялық (қан тамыр аурулары, қан ұю факторларының жеткіліксіздігі, аневризма т.б)
• Жасанды (эксфузия, емдік мақсатты)

Көлеміне байланысты

• Аз мөлшерлі 0,5 – 10 % (0,5 л)
• Орташа 10-20% (0,5-1л)
• Көп мөлшерлі 21-40% (1-2л)
• Массивті 41-70% (2-3,5л)
• Өлімге әкелетін 70% жоғары (3,5л)

Геморрагиялық шок

Геморрагиялық шок — жедел көп мөлшерде қан жоғалту салдарынан макроциркуляция мен микроциркуляция бұзылысымен ағзалар мен ағзалар жүйесінің жетіспеушілігі дамитын критикалық жағдай.