Introducing 

Prezi AI.

Your new presentation assistant.

Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.

Loading…
Transcript

GABRIEL NARUTOWICZ

Wiktoria Matkowska

GABRIEL NARUTOWICZ

Podstawowe informacje

Gabriel Narutowicz urodził się 17 marca 1865 roku w Telszach, zmarł 16 grudnia 1922 roku w Warszawie. Był polskim inżynierem hydrotechnikiem, elektrykiem, profesorem Politechniki w Zurychu, a także ministrem robót publicznych, spraw zagranicznych, wreszcie pierwszym prezydentem RP.

Posiadał szlacheckie pochodzenie. Ojciec był zaangażowany w ruch niepodległościowy, matka dobrze wykształcona zaszczepiła mu zainteresowanie gruntowną wiedzą w duchu oświeceniowym. Sporą część życia spędził później w Szwajcarii, zostając profesorem Uniwersytetu w Zurychu. Został obywatelem Szwajcarii. Miał również związki z pracami wolnomularskimi.

ŻYCIORYS

W czasie I wojny działał na rzecz polskiej emigracji oraz niepodległości Polski. Przyjechał do kraju po wojnie. Podjął się teki ministra robót publicznych oraz spraw zagranicznych. Brał czynny udział w restrukturyzacji przemysłu i pracach nad nowymi rozwiązaniami w dziedzinie elektryfikacji oraz hydrologii. Wystartował w wyborach prezydenckich z pozycji popieranej przez mniejszość

sejmową, lecz ku zaskoczeniu opinii

publicznej wybory wygrał.

KANDYDATURA

Zdecydował się kandydować na prezydenta z ramienia PSL „Wyzwolenie”, lecz mimo faktu, iż Józef Piłsudski odradzał mu ten krok. Dzięki poparciu lewicy, PSL „Piast” oraz mniejszości narodowych Narutowicz został w końcu pierwszym prezydentem Polski. Oczywiści jego wybór był zaskoczeniem ze względu na większe szanse jego prawicowego kontrkandydata. Tuż po jego wygranej, odbyły się burzliwe manifestacje prawicy inspirowane m.in. przez Narodową Demokrację. Uruchomiono w ten sposób całą lawinę medialną, podsycaną przez gazety jak „Gazeta Warszawska”. Warto zaznaczyć, że jednocześnie prawica podniosła okrzyki na cześć Benita Mussoliniego.

Jak się okazało, nastroje były bardzo groźne dla samego Narutowicza, przez co urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pełnił przez pięć dni. Zaprzysiężenie Narutowicza miało miejsce 11 grudnia 1922. Ulica Wiejska została niemal całkiem zablokowana przez demonstrantów. Wznoszone były hasła narodowe i antysemickie. Tymczasem sam Narutowicz nie czuł się poplecznikiem lewicy. Przez kordon demonstrantów jednak udało mu się przejść, mimo że dało się odczuć napięcie sięgające przemocy.

W pierwszych dniach po zaprzysiężeniu spotkał się z przedstawicielami chadecji oraz Kościoła. Towarzyszyło temu słuszne przekonanie, że powołanie w Sejmie rządu większościowego jest niemożliwe. Podjął zatem próby utworzenia rządu pozaparlamentarnego. Wykonał przy tym dobry gest w kierunku prawicy, proponując tekę ministra spraw zagranicznych swojemu kontrkandydatowi, którym był Maurycy Zamoyski.

PRÓBY OPANOWANIA SYTUACJI

Pojawił się następnie w Belwederze, gdzie Józef Piłsudski, czyli Naczelnik Państwa, wręczył mu akt przekazania władzy. W ślad za tym odbyło się podpisanie protokołu o przejęciu władzy, mianowicie odebranie przez prezydenta defilady oddziałów wojskowych na dziedzińcu belwederskim.

Narutowicz otrzymywał listy z pogróżkami do samego końca, mimo że protesty na ulicach ustały. 16 grudnia 1922 roku, podczas wizyty w galerii „Zachęta” Narutowicz został zastrzelony przez prawicowego radykała. Uroczystości pogrzebowe pierwszego prezydenta wolnej RP odbyły się 19 grudnia 1922 roku, natomiast zamachowiec został stracony w efekcie procesu sądowego w sprawie zamachu na godność prezydenta Polski.

TRAGICZNY KONIEC

Learn more about creating dynamic, engaging presentations with Prezi