Introducing 

Prezi AI.

Your new presentation assistant.

Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.

Loading…
Transcript

үйл үг бүтээх дагавар, үйл үгийн хэвийн нөхцөл хоёрын гол ялгаа

жишээ нь:

  • язгуур+дагавар+хэв+байдал+ холбох ба төгсгөх нөхцөл

сам+нa+уул+чих+я

уут+л+o+чих+аарай

яв+o+o+o+уузай

Дадлагын багш

Э. Цэдэвдолгор

  • манайх байшин бариулсан.
  • үүнийг надад өргөлцөөд өгөөч.
  • ярихаар яв, хэлэхээр хий

гэх мэт үйл, үйлийн эзэн хоёрын харьцааг зааж,хэл зүйн утга илтгэнэ

анхаарал хандуулсанд баяралаа

бариул

явуул

оруул

харуул

үзүүл

барь

бариул

баригд

барилц

барилд

яв

явуул

явагд

явалц

явалд

нөхцөл

үйл үгийн хэвийн нөхцөл:

нэрийн ба үйлийн захирах, захируулах харьцаа заах бүтээврүүд

  • язгуурт шууд залгаж болдоггүй, ямагт үйл үндсэнд залгана
  • хэл зүйн утгатай
  • харьцааны дохио болно
  • тодорхой системд нэгдсэн, нарийн зохион байгуулалттай
  • хэвийн нэг л нөхцлийг олон үйл үндсэнд залгаж, хувилгаж болно
  • үйл үгийн нэг л үндсийг хэвийн бүх нөхцлөөр хувилгаж болдог
  • үйл, үйлийн эзэн хоёрын харьцааг зааж, тийн ялгалын нөхцөлтэй хамтран үгсийн шулуун цуваанд синтагм харьцаа үүсгэдэг

дагавар

язгуур, үндсийн дараа орж үг бүтээх, хэлбэр бүтээх үүрэгтэй залгавар

үйл үг

хүн ба юмс үзэгдлийн үйл хөдлөл, явц, байрыг зааж өгүүлбэрт ихэвчлэн өгүүлэхүүн гишүүн болдог үгс

гол ялгаа нь:

үйл үгийн хэвийн нөхцөл

  • -0
  • -уул, -үүл, -лга4, -га4, -аа4
  • -гд
  • -лд
  • -лц

үйл үг бүтээх дагавар

жишээ нь:

  • язгуурт шууд залгаж болдог
  • үгийн сангийн утгатай
  • үйлийн дохио болдог
  • тус тус салангид олон нэгж байдалтай
  • харьцангуй тун цөөн язгуур, үндсэнд залгаж үйл үг бүтээдэг
  • нэг үйл язгуурыг бүх үйл үг үүсгэх дагавар хувиргаж чадахгүй
  • мөс+т=мөст, зөв+л=зөвлө, дийл+д=дийлд,зүд+р=зүдэр
  • мөст, зөвлө, дийлд, зүдэр зэрэг хэл зүйн харьцаанд ороогүй үйл үг үүсгэдэг
  • үйл үг бүтээх нэлээд бүтээлч дагавар болох -на,-нэ,-но,-нө -г залгах язгуур үндэс сайндаа л хорь, гучаад байдаг.
  • гам+на

+р гэх мэтээр залгаж болдоггүй

Learn more about creating dynamic, engaging presentations with Prezi