Analogie Leren
Voordelen analogie-leren:
- beter bestand tegen prestatiedruk
- werkgeheugen blijft vrij voor het uitvoeren van een dubbeltaak
Analogie leren
Foutloos leren
Resultaten verspringen bij
impliciete en expliciete instructie
Bij expliciet leren:
- in het werkgeheugen wordt nagedacht over de motorische taak
- bij een dubbeltaak: gaat ten koste van technische uitvoering van de motorische taak
Bij impliciet leren > ruimte voor eigen interpretatie:
- beweging wordt altijd goed/foutloos uitgevoerd ( 100% score)
- oefeningen aangepast van makkelijk > moeilijk: sporter zal geen/weinig fouten maken > lln hebben hoge succeservaringen
- bij foutloos leren > geen expliciete gedachten
- bij foutloos leren > er vinden géén foutenanalyses in het werkgeheugen plaats > meer ruimte voor een dubbeltaak
Analogie leren is leren met een beeldspraak, metafoor of analogie
(bijv maak je zo rond als een bal, doe alsof je met je knieën een bal hoog moet houden, houd je handen in de vorm van een kommetje, raak de mat aan alsof hij heet is, enz)
Met behulp van analogie worden verschillende expliciete aanwijzingen samengevoegd zonder ze expliciet uit te hoeven leggen
Gevolg: taken worden onbewust en
automatisch uitgevoerd
Impliciet leren
Bij impliciet leren geef je vooral het bewegingsdoel aan, géén uitvoeringswijze! ( bijv maak een hurkwendsprong)
Differentieel Leren
Voordelen
Impliciet leren is te verdelen in:
- analogie leren
- foutloos leren
- differentieel leren
- leren met externe focus
Differentieel leren is leren dmv veel variatie in leersituaties aan te bieden
Variëren levert meer leersultaat dan een "ideale" techniek kopiëren /nabootsen/herhalen
Hoe groter de variatie (het brein wordt geprikkeld door nieuwe informatie, niet door herhaling van bekende informatie) hoe sterker het leerproces
Voordeel Expliciet leren:
- kennisopbouw verloopt snel
Voordeel Impliciet leren:
- opgedane kennis gaat minder snel verloren ( leereffect op lange
termijn)
NB Leerlingen hebben wel voorkeur voor een bepaalde leerstrategie!
Leren met Externe Focus
Impliciet Leren ( extern)
- Leren door te doen ( ervaringsleren)
- Geen expliciete kennis/regels tijdens leerproces
- Onbewuste kennis opdoen
- Sporter kan niet verwoorden wat hij doet
Aanwijzingen geven die gericht zijn op het effect van de beweging in de omgeving
bijv "kijk naar de muur", "spring over de kast heen"
Versus interne focus : bijv met 2 voeten afzetten, handen ingedraaid neerzetten
Externe focus leidt tot betere uitvoering/leerresultaat dan bij interne focus
Interne focus interfereert met natuurlijke aansturingsprocessen en en kan deze blokkeren
Voordelen Impliciet leren
Expliciet leren
Instructies worden binnen het lichaam gegeven (bijv zet ver voor de trampoline met 1 voet af, pak je knieën vast)
Voordelen:
1. Er wordt een minder groot beroep op cognitie
gedaan
2. Leerresultaat op langere termijn groter
3. Leerlingen hebben ruimte over
voor een dubbeltaak ( bijv tactiek)
4. Onder druk wordt er beter gepresteerd
( lln en vooral pubers leggen elkaar mentale druk
op en kijken veel naar elkaar)
Vormen:
- expliciete instructie
- expliciete feedback
- video feedback ( bijv via I-pad)
- zelf bedachte regels over een beweging
Impliciet leren en Vakvisie
Expliciet leren ( intern)
Impliciet leren raakt aan onze vakvisie:
- wij werken met het oplossen van bewegings-problemen (ipv techniekscholing)
- wij willen leerlingen positieve bewegingservaringen op laten doen ( foutloos leren)
- wij willen leerlingen waarderen ( procesevaluatie)
ipv van beoordelen ( afrekenen op bewegen
dmv het terug willen zien van de "juiste" techniek)
- Bewust bezig met kenmerken van een beweging
- Nadenken over hoe de techniek uitgevoerd moet worden
- Uitvoeringswijze is voorgeschreven
- Kenmerken van een beweging kunnen door lln verwoord worden
Motorisch leren en Bewegingsprobleem
Impliciet leren bij handbal
Wanneer een leerling zich tijdens het oefenen NIET expliciet bezighoudt met bewegingsregels
maar met het oplossen van het bewegingsprobleem
is de kans groter dat hij impliciet ( onbewust) leert........
Traditioneel motorisch leren
4 Tips voor het impliciet lesgeven
3 fasen model motorisch leren ( Fitts en Posner, 1967)
- 1e fase: cognitieve fase: doorgronden beweging > stap voor stap geven van uitvoeringsregels
- 2e fase: associatieve fase: oorzaak-gevolg relaties worden ontdekt
- 3e fase: autonome fase: bewegen verloopt vanzelf zonder bewuste sturing
1. Laat lln weinig nadenken over bewegen: geef het doel aan en niet de
uitvoeringswijze (impliciet leren)
2. Creëer bewegingssituaties waarin lln geen of weinig fouten kunnen
maken (foutloos leren)
3. Varieer veel in opdracht en omgeving (differentieel leren)
4. Geef aanwijzingen buiten het lichaam (leren met externe focus)
Beter leren bewegen
Wat betekent dit voor jouw lespraktijk?
3 vragen
Traditioneel leren:
ideale bewegingstechniek analyseren en
in stappen bewust aanleren
Impliciet leren:
het onbewust/impliciet maken van het motorisch leerproces
Herken je hier onze visie op bewegen in?
Sluit deze aan bij je eigen visie?
Zou je van daaruit iets willen veranderen aan je lesgeven?
Vakvisie
- Leerlingen introduceren in de bewegingscultuur
- Leerlingen beter leren bewegen
Motorisch leren
Impliciet versus expliciet leren......