Introducing 

Prezi AI.

Your new presentation assistant.

Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.

Loading…
Transcript

Jan Sariusz Zamoyski

Po bezpotomnej śmierci Zygmunta Augusta

w 1572 r, który był ostatnim Jagiellonem,

Jan Zamoyski przejęty sytuacją rozchwianej Rzeczypospolitej, wspólnie ze szlachtą wysunął koncepcję elekcji viritim,

czyli wyboru króla przez całą szlachtę.

Pod naciskiem sejm przyjął zasady wolnej elekcji, a Zamoyski stał się przywódcą szlachty, a zarazem aktywnym politykiem wpływającym na losy narodu.

Po krótkim panowaniu Henryka Walezego królem został Stefan Batory, który uczynił Zamoyskiego swym doradcą, hojnie nagradzając jego pracowitość i poświęcenie.

Zamoyski robił błyskotliwą karierę u boku Batorego.

W 1577 r poślubił 17-letnią księżniczkę Krystynę z rodziny Radziwiłłów, która na początku 1580 urodziła córkę, która zmarła w niemowlęctwie. Wkrótce po urodzeniu dziecka Krystyna zmarła.

W 1578 r został kanclerzem wielkim koronnym.

Wkrótce stał się potężnym magnatem, zmieniając swe poglądy polityczne w kierunku silnej władzy monarszej.

Rozpoczął naukę sztuki wojennej, a od 1579 r uczestniczył w wojnie z Moskwą walcząc przeciwko carowi Iwanowi Groźnemu.

Po powrocie z Włoch Zamoyski szybko znalazł się w Krakowie, na dworze królewskim jako sekretarz Zygmunta Augusta – redagował listy i pisma władcy, uczestniczył w obradach senatu, miał kontakty z posłami na sejm. W tym czasie załatwiał także wiele spraw króla, jak usuwanie magnatów z dóbr królewskich, porządkowanie archiwum skarbu koronnego. Za sumienne wykonywanie swych obowiązków Zamoyski otrzymywał od króla kolejne majątki ziemskie. Na dworze królewskim ożenił się ze szlachcianką Anną Ossolińską, która zmarła po roku małżeństwa.

Urodzony w 1542 roku, polski szlachcic, magnat, sekretarz królewski, Wielki Kanclerz Koronny i Hetman Wielki Koronny Rzeczpospolitej Obojga Narodów.

Był jednym najlepszych dyplomatów, polityków i mężów stanu swoich czasów oraz główną siłą polityczną Rzeczypospolitej przez całe swoje życie.

Jako trzynastoletni chłopiec, wyjechał na 4 lata do Paryża, uczęszczał na wykłady do Kolegium Królewskiego, po czym rozpoczął studia w Strasburgu i Padwie, gdzie został wybrany na urząd rektora. Przedmiotem jego zainteresowań były przede wszystkim prawo i polityka.

"Król sobie pan w Warszawie,

a ja sobie pan w Zamościu."

W 1581 r król mianował kanclerza hetmanem wielkim koronnym, który po zwycięskiej wojnie z Moskwą doprowadził do traktatu pokojowego zyskując Inflanty i ziemię połocką.

Ze swych dóbr utworzył Ordynację Zamojską, czyli niepodzielny i niezbywalny majątek dziedziczony przez najstarszego męskiego przedstawiciela rodu. Samodzielną strukturą administracyjno-ustrojową z własnym statutem, władzą sądowniczą i wojskiem oraz twierdzą Zamość. Było to tzw. państwo w państwie. Ordynacja ustanowiona została za zgodą króla Zygmunta III Wazy.

W latach 1601-02 hetman dowodził wyprawie przeciw Szwedom w Inflantach.

Pod koniec 1602 r Jan Zamoyski udając się do swej rezydencji w Zamościu, usunął się nieco ze sceny politycznej i publicznej.

W 1605 r schorowany hetman zakończył życie. Jego prochy i płyta nagrobna znajdują się w kaplicy Zamoyskich w Katedrze Zamojskiej.

W 1583 r Zamoyski ożenił się z 14-letnią bratanicą króla – Gryzeldą (Krystyną) Batorówną. Po kilku latach małżeństwa w sierpniu 1589 po siedmiomiesięcznej ciąży Gryzelda urodziła martwą dziewczynkę.

Wkrótce zaszła w ciążę po raz drugi i w marcu 1590 na świat przyszła kolejna córka.

Dziewczynka urodziła się przedwcześnie, jednak była zdrowa i wiązano z nią duże nadzieje. Nazajutrz po urodzeniu dziecka, Gryzelda zachorowała na ospę, która okazała się dla niej śmiertelna. Zmarła w1590. Nowo narodzona córka Zamoyskich umarła dwa tygodnie później

Ostatecznie, ku uciesze hetmana, królem został Zygmunt III Waza, jednak ich stosunki nie układały się dobrze. Zamoyski miał nadzieję, iż Waza będzie narzędziem w jego rękach – tak się jednak nie stało i czasy dominacji hetmana zakończyły się. Nadal jednak pozostawał dowódcą wojsk.

Ruszył nad Dunaj, gdzie Księstwom naddunajskim narzucił zwierzchnictwo RP, a w 1995 r pod Cecorą odparł armię turecko-tatarską.

W 1592 r Zamoyski ożenił się po raz czwarty, z Barbarą Tarnowską, która dała mu syna – Tomasza.

W 1586 r zmarł Stefan Batory. Nowym królem miał zostać młody królewicz szwedzki Zygmunt Waza, jednak prawa do tronu polskiego rościł sobie popierany przez wrogów Zamoyskiego, austriacki arcyksiążę Maksymilian III Habsburg, który szturmem chciał zdobyć Kraków i koronę. Zamoyski odparł jednak jego wojska, a ostatecznie zwyciężył armię Maksymiliana w 1588 r pod Byczyną, a samego arcyksięcia wziął do niewoli.

Learn more about creating dynamic, engaging presentations with Prezi