Introducing 

Prezi AI.

Your new presentation assistant.

Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.

Loading content…
Loading…
Transcript

Fazy ontogenezy człowieka

ONTOGENEZA

NIEMOWLĘ

rośnie nierównomiernie :

- w 1 miesiącu życia przybiera 500 – 600 g,

- w 2 miesiącu życia 800 – 900 g

- później tempo wzrostu maleje.

Zdrowy noworodek :

- podwaja swą urodzeniową masę ciała w 5 miesiącu życia

- potraja w ok 1 roku

W 6 miesiącu życia wyrzynają się pierwsze zęby mleczne.

Jednoroczne dziecko ma ich przeciętnie 6 ( dziewczynki ząbkują szybciej ).

Proces rozwoju fizycznego ( ruchowego ) i psychicznego w 1 roku życia dziecka jest

ze sobą integralnie związany. Dlatego mówi się o rozwoju psychomotorycznym

niemowlęcia.

Prawidłowy rozwój może być zapewniony tylko :

• przez racjonalne żywienie

łącznie ze

• spełnieniem niezbędnych potrzeb emocjonalnych ( bodźce uczuciowe,

interakcja społeczna z matką, zapewnienie bezpieczeństwa )

Istnieją przekonywujące dowody, że bezpośredni kontakt matki w pierwszych 16

godzinach po porodzie ze swym nowonarodzonym dzieckiem ( bodźce wzrokowe

i dotykowe ) wyzwalają macierzyński instynkt opiekuńczy.

Brak opieki zawsze tej samej osoby, jej emocjonalne zaangażowanie w kontaktach

z niemowlęciem – prowadzi w przyszłości do poważnych niekorzystnych następstw

w rozwoju osobowości dziecka ( choroba sieroca, zaburzenia psychoemocjonalne,

dewiacje społeczne ). Żłobek nie jest w stanie zapewnić dziecku rodziny.

to zespół powiązanych ze sobą procesów morfologicznych, fizjologicznych, biochemicznych i psychologicznych, kształtujących organizm i osobowość człowieka od chwili powstania zygoty do końca jego życia.

Okres noworodkowy i niemowlęcy:

-Donoszony, czyli urodzony między 38 a 42 tygodniem życia noworodek

mierzy przeciętnie – 50 – 52 cm

waży przeciętnie – 3,0 – 3,5 kg

( noworodki płci męskiej są zwykle większe o ok. 2 cm i cięższe o 0.3 kg )

-Wcześniak to dziecko urodzone między 28 a 37 tygodniem życia z masą ciała

1.000 – 2.500 g.

-Noworodki z ciąż bliźniaczych rodzą się zazwyczaj przedwcześnie i ważą poniżej

2.500 g.

Dziecko nie jest ! miniaturą człowieka dorosłego.

Wykazuje wiele odrębnych cech morfologicznych i funkcjonalnych, specyficznych

dla poszczególnych okresów rozwoju.

NOWORODEK

różni się przede wszystkim proporcjami ciała

Głowa – duża, stanowi ¼ długości ciała :

• obwód głowy – 34 – 36 cm i jest o 1-2 cm większy od obwodu klatki

piersiowej

• część mózgowa większa od części twarzowej ( mózgowie u noworodka

waży 350 – 400 g, co stanowi 14 % masy ciała, gdzie u dorosłego tylko

2% masy ciała )

• kości czaszki częściowo skostniałe i luźno połączone ze sobą

( stopniowe zarastanie się czaszki odbywa się do ok. 18 miesiąca życia )

• ciemiączko – przestrzeń na szczycie głowy w miejscu

połączenia kości czołowej i ciemieniowej. Jego ocena niezbędna jest do

np. odwodnienia dziecka, wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego,

procesów krzywiczych

• kończyny są krótsze

• środek ciężkości umiejscowiony powyżej pępka ( u dorosłego w okolicy

spojenia łonowego )

• zmiana proporcji ciała w miarę upływu lat

W jamie macicy płód przebywa w pozycji zgięciowej.

Dla noworodka typowe jest położenie grzbietowo – wyprostne.

Stopniowo następuje przezwyciężenie przyciągania ziemskiego tak, że :

- w 3 miesiącu życia niemowlę unosi głowę w pozycji na wznak

- w 5-6 miesiącu życia siada

- ok. 19 miesiąca życia przyjmuje postawę pionową

- w 12 miesiącu życia ma zdolność lokomocji, jest to możliwe dzięki

szybkiemu rozwojowi mózgowia i integracji układu nerwowego z układem ruchu

OKRES PONIEMOWLĘCY

PODZIAŁ

Od 2 roku życia następuje zwolnienie tempa rozwoju.

Wyraźnie widoczne, tj. w przyrostach rocznych wysokości ciała

od ok. 25 cm w 1 roku życia

do ok. 12 cm w 2 roku życia

i do ok. 8 cm w 3 roku życia

Z końcem 3 roku życia dziecko osiąga ~ ¼ masy ciała i 1/3 powierzchni ciała, nieco powyżej ½ wysokości ciała, a ponad 90% obwodu głowy dorosłego

- kończy się proces wyrzynania zębów mlecznych

- wydłużeniu ulegają kończyny

- zmniejsza się ilość tkanki tłuszczowej

- zwiększa się masa mięśniowa ciała

- sylwetka ciała jest zgrabniejsza

- podkreślone zostają ( i to nadmiernie ) fizjologiczne krzywizny

kręgosłupa. Wypięty brzuch i pozornie płaskie stopy są tu jeszcze

zjawiskiem prawidłowym.

- dzięki integracji neuromotorycznej i koordynacji kory mózgowej

dziecko opanowuje podstawowe czynności lokomocyjne

- kształtuje się równowaga kwasowo – zasadowa

- zwiększa się odporność dziecka

- rozwija się mowa

- zaczyna się kształtować osobowość dziecka

- charakterystyczna jest znaczna pobudliwość ruchowa i niemożność

dłuższej koncentracji uwagi

Fazy ontogenezy człowieka:

1. zapłodnienie

2. rozwój płodowy (9 miesięcy)

3. narodziny

4. wiek niemowlęcy (0-1 roku)

5. dziecięctwo (1-3 lat)

6. okres przedszkolny (3-6 lat)

7. okres szkolny (6-16 lat)

8. okres młodzieńczy (16-18 lat)

9. okres dojrzałości

10. okres starzenia się

11. starość

12. śmierć

OKRES PRZEDSZKOLNY I SZKOLNY

OKRES ROZWOJU ZARODKOWEGO

W pediatrii ( medycynie wieku rozwojowego ) wyróżniono następujące okresy

rozwojowe :

I okres prenatalny ( wewnątrzłonowy, śródmaciczny )

- trwa 38 – 42 tygodni życia płodowego ( średni czas trwania ciąży wynosi 280 dni ).

Wyróżnia się w nim dwie fazy :

-zarodkową ( do 8 tygodnia życia )

-płodową ( 9 – 40 tygodni )

II okres postnatalny ( pozamaciczny ) z następującymi podokresami :

1. noworodkowym – pierwsze 28 dni życia

2. niemowlęcym – 1 rok życia

3. wczesnego dzieciństwa ( poniemowlęcym ) – 2-3 rok życia

4. przedszkolnym – 4-6 rok życia

5. szkolnym – 7 – 15 rok życia

- faza obojętnopłciowa ( 7 – 10/12 rok zycia )

- faza dojrzewania płciowego ( 10/12 rok życia – 15/16 rok życia )

6. młodzieńczym – 16 - 20 rok życia

7. dojrzałości – 20/25 – 40/50 rok życia

8. starzenia się – od 40/50 rok życia, indywidualnie różnie

Okres rozwoju postnatalnego ( pozamacicznego ) można również podzielić na :

1. okres rozwoju progresywnego ( od 0 – 25 roku życia ), charakteryzujący się

przewagą procesów anabolicznych nad katabolicznymi

2. okres stabilizacji, tzw. pełnia życia, o cechach względnej równowagi procesów

anabolicznych i katabolicznych, tj. od 20/25 roku życia do 40/50 roku życia

3. okres starzenia się i starości ( od około 50 roku życia i powyżej ) – procesy

kataboliczne przeważają nad anabolicznymi. Masa tzw. tkanek aktywnych

maleje, zmniejsza się zdolność adaptacji do nowych sytuacji. Najczęściej po

70 roku życia występuje okres starczej wegetacji biologicznej

1. w okresie przedszkolnym utrzymuje się spostrzegane uprzednio zwolnienie tempa

rozwoju, tj. ok.. 2 kg i 6-8 cm na rok.

2. Charakterystyczna wcześniej lordoza i uwypuklony brzuch oraz płaskostopie

zanikają

3. do 2.5 roku życia wyrżnęło się 20 zębów mlecznych

4. część twarzowa czaszki rośnie szybciej niż mózgowa

5. szczęka poszerza się

6. umiejętności ruchowe :

w 3 roku życia – wchodzenie na schody

w 4 roku życia – schodzenie ze schodów, ze stawianiem stóp na

przemian

w 5 roku życia – podskakiwanie

a następnie skakanie na 1 nodze

7. nasilenie procesów mineralizacji kości ( nowe punkty kostnienia )

8. od 6 roku życia wymiana zębów mlecznych na stałe

9. 5-latek swobodnie : biega, chwyta, zachowuje równowagę

10. trudne nadal są precyzyjne ruchy manualne ( nie ukończony proces mielinizacji )

11. zwiększa się dominacja prawej ręki

12. zaznacza się dymorfizm płciowy

13. rozwija się pamięć

  • Dojrzewanie płciowe

• dojrzewa wiele układów

• wzrasta ogólna odporność organizmu

• wrażliwość zmysłów osiąga swoją dojrzałość

• dziecko osiąga dojrzałość szkolną, czyli możliwość sprostania wymaganiom szkolnym, bez uszczerbku dla zdrowia i rozwoju dalszego dziecka, w pojęciu tym mieści się :

- dojrzałość intelektualna

- dojrzałość społeczna ( w gronie rówieśników )

- dojrzałość fizyczna ( sprawność fizyczna )

- dojrzałość immunologiczna ( odporność )

• zmienia się sylwetka dziecka :

- klatka piersiowa ulega spłaszczeniu

- pogłębia się kifoza piersiowa

- wydłuża się stopa

- zaznacza się dymorfizm płciowy

W okresie dojrzewania płciowego z reguły wyróżnia się :

- fazę przedpokwitaniową

- fazę pokwitania.

U dziewcząt – faza przedpokwitania kończy się z wystąpieniem pierwszej miesiączki

U chłopców – granica trudna do określenia, może nią być szczyt wzrastania- wysokości ciała.

Za prawidłowy okres dojrzewania przyjmuje się :

dla dziewcząt – 8 – 16 rok życia

dla chłopców – 10 – 18 rok życia

Learn more about creating dynamic, engaging presentations with Prezi