Cу сапасын гигиеналық нормалау. Судың химиялық құрамы

Cу сапасын гигиеналық нормалау. Судың химиялық құрамы

Геохимиялық ауруға - флюороз да жатады.

Ол қоршаған ортада фтор шамадан тыс көп болған кезде пайда болады. Нормада судың құрамындағы фтордың мөлшері 1,2-1,5 мг/л. Бұл ауру кезінде мынандай белгілер байқалады: адамның тістері зақымданып, тіс эмалінде қоңыр дақтар пайда болады. Аурудың ауыр түрінде сүйек - байланыс аппараттары зақымданады. Көптеген зерттеулер көрсеткендей фтордың көп мөлшері жерасты суының терең қабаттарында кездеседі.

Жер шарында микроэлементтердің мөлшері әртүрлі болып бөлінген, белгілі бір географиялық аудандарда олардың көп мөлшері тараса, кейбір жерлерде аз мөлшерде тараған. Мұндай аймақтардағы тұрғындарлың арасында осы факторға байланысты жаппай аурушаңдық анықталуы байқалады, оны геохимиялық эндемия деп атайды. Геохимиялық ауруларға - эндемиялық зоб, флюороз, кариес жатады.

Иод қалқанша безінде тироксин гармонының пайда болуына қатысады. Қалқанша без дұрыс жұмыс жасау үшін ересек адам ағзасына тәулігіне 100-200 мкг иод түсіп тұруы керек.

Судың сапасына берілген жаңа стандартта сапрофиттік ауру тудырмайтын бактериялар және ішек таяқшасы бактериялар тобының болуымен сипатталады. Осы көрсеткіштер бойынша су келесі талаптарға сай болу керек: 1 мл араластырылмаған судағы бактериялардың жалпы саны 50 көп болмауы қажет.

Геохимиялық эндемиялардың кең тараған түрі - эндемиялық зоб. Қоршаған ортада иодтың жетіспеушілігі эндемиялық зобтың пайда болуына әкеледі. Судағы иодтың көрсеткіші маңызды орын алады, егер судың құрамында иод нормадан аз болса, ол қоршаған ортада жалпы иодтың жетіспеушілігін туындатады.

Екінші жанама көрсеткіш ол - коли-индекс. Коли - индекс дегеніміз - 1 литр араластырылмаған судағы ішек таяқшасының мөлшері

Үшінші жанама көрсеткіш - коли-титр. Коли-титр дегеніміз - бір ішек таяқшасы табылған судың мөлшері. Ол 300 мл аз болмауы керек, бұл кезде су эпидемиологиялық жағынан қауіпсіз болып саналады.

Судың химиялық құрамы:

Құрғақ қалдық

Фтор қосылыстары.

Су құрамындағы фтор ионы сүйек пен тістің минералдануына қатысады. Нормадағы мөлшері - 1,2 - 1,5 мг/л. Егер мөлшері 5 мг/л-ге дейін көтерілсе сүйек зақымданады.(остеосклероз, остеопороз)

Темір

Хлоридтер

Құрғақ қалдық - су құрамының жиынтығын анықтайды, ол 1 литр суды булағанда қалатын зат. Ол судың минерализация дәрежесін көрсетеді. Орталықтандырылған су үшін нормасы - 1000 мг/л (тұщы су)

Сульфаттар

Сульфаттар. Өзен суларында және тұзды көлдер шөгінділерінде тұрақты кездеседі. Мөлшері 500 мг/л болса, ащы-тұзды дәм пайда болады. Ол асқазан сөлінің бөлінуіне теріс әсер етіп, дипепсия туындатуы мүмкін. Стандарт бойынша шамасы 500 мг/л аспауы керек.

Фтор қосылыстары

-

-

Темір - көбіне жерасты суларының құрамында темірдің дикарбонаты түрінде кездеседі. Су ауамен қатынасқа түскендетемір тотығып, темірдің гидроксидіне айналады. Ол суға лайлы қоңыр түс береді. Судың құрамында темір мөлшері 0,3-0,5 мг/л-ден көп болса, судың органолептикалық қасиеті нашарлайды. Нормада темір мөлшері - 0,3 мг/л, жергілікті су көзі суының құрамында 1мг/л - ден аспауы керек.

Белгілі бір аймақтың қоршаған ортасында кейбір минералды заттардың нормадан тыс көп немесе нормадан тыс аз болуын биогеохимиялық провинция деп атайды.

Хлоридтер. Ағынды судағы мөлшері 20-30 мг/л дейін кездеседі. Құрамында хлор мөлшері 350-500 мг/л болса суда тұзды дәм пайда болады. Ол асқазан сөлінің бөлінуіне теріс әсер етеді. Стандарт бойынша мөлшері 350 мг/л-ден аспауы керек.