Introducing 

Prezi AI.

Your new presentation assistant.

Refine, enhance, and tailor your content, source relevant images, and edit visuals quicker than ever before.

Loading…
Transcript

Хүний эрх гэж юу вэ?

Хүний эрх гэдэг нь хувь хүний хувьд төрөлхийн салшгүй шинжтэй бөгөөд аливаа төр шашнаас олгоддог зүйл биш юм. Ерөнхий утгаараа чөлөөт үйлдлийн эрх мэдэл, явцуу утгаараа бусдын зан үйлийг төрийн зөвшөөрснөөр эсвэл төрийн тусламжтайгаар хянах боломж.

Хүний эрх бол хүний аюулгүй амьдрахад шаардагдах наад захын баталгаа юм. Өөрөөр хэлбэл хүн болсныхоо хувьд эрх чөлөөтэй, эрхэмсгээр амьдрахад шаардлагатай суурь стандартууд юм.

Эрх, эрх чөлөө гэдэг бол жинхэнэ утгаараа бид өөрсдийн үйл хэргээ өөрсдийн хүслээр гүйцэтгэхдээ бусдын үйл хэргийг үгүйсгэхгүй, түүнд нь саад тотгор учруулахгүй байх явдал мөн. Жон Стюарт Миль Эрх чөлөө гэж юу вэ? Эрх чөлөө гэдэг бол хүн бүр бусдын оролцоогүйгээр хийх зүйлээ сонгох боломж мөн юм гэж хариулсан байдаг.

Хүний эрхийн үүсэл түүхэн хөгжил, үзэл баримтлал

НУБ2А Р. Мөнхтуяа

Н. Урансайхан

Хүний эрхийн түүхэн хөгжил

Хүний эрхийн түүхэн хөгжил

МЭӨ 5-6 зуунд эртний Афин, Ромд хүний эрхийн тухай анхны үзэл санаа бий болж, харьяатын зарчим үүссэн нь дэвшил, эрх чөлөөнд хүрэх томоохон алхам болж, түүхийн 3 үеийг хамрахуйц их өөрчлөлт гарч өнөөг хүртэл улам боловсронгуй болсоор байсан юм. Үүнд:

НТӨ V-VI зууны үед Эртний Грекийн софистуудын боловсруулсан " Байгалиас заяасан жам ёсны буюу заяагдмал эрхийн"-ийн сургаалаас эхлэхтэй гэж үздэг.

Хүний эрх гэдэг нь нэг талаасаа төрөлхөөс заяасан бөгөөд хамгийн эгэл утгаараа хүнд өөрт нь байдаг нийгмийн дотор заавал эдлэх боломж мөн юм. Эрх чөлөө гэж хүний эдлэх ёстой бөгөөд хүнээс салгаж үл болох боломж юм.

Хүний эрх, эрх чөлөөний тэмцэл нь түүхэн 3 их давалгаанд тодорсон гэж үзжээ. Үүнд:

1. Хүний эрхийн нэгдэх шат нь хөрөнгөтний хувьсгалын үед анх бүрэлдэн бий болж хүн чөлөөтэй бодож сэтгэх, шашин шүтэх, амьд явах гм эрхийг хүлээн зөвшөөрчээ.

2. Хоёрдох үе нь ард түмнүүд өөрсдийн эдийн засгийн байдлыг сайжруулах, соёлын байдлаа дээшлүүлэхийн төлөө тэмцэх явцад бий болжээ.

3. Дэлхийн 2-р дайны дараа 3 дахь үе шатны үед хүний эрх бүрэн утгаараа бүрэлдэн тогтож өнөө дэлхийн хүн амын нийтээр даган мөрдөх хууль болон төлөвшсөн гэж бодохлоор ямар их цаг хугацааг туулан энэ шатанд хүрсэн эсэх нь үнэхээр гайхалтай зүйл юм.

Энэ сургаал нь НТӨ III зууны үеийн Ромын хуульчдын жам ёсны эрх зүйн номлолоор баяжиж улмаар 1215 оны Английн " Magna Chart" буюу эрх чөлөөний Харти хэмээх баримт бичигт анхлан тусгасан байдаг.

1-р давалгаа буюу 17-18 зууны үе дэх иргэний болон улс төрийн эрх, эрх чөлөөний төлөө тэмцсэн тэмцэл байсан бөгөөд түүний үр дүн ҮХ-т ёсыг бий болгосон

-2-р давалгаа: XX зууны дунд үед өрнөсөн бөгөөд энэ нь нийгэм, эдийн засаг, соёлын эрхийн талаарх тэмцэл байв.

Хүний эрхийн тухай ойлголт

Аливаа тэмцэлийн үр дүн болон соёл дэвшлийн шалгуур нь хүний эрх, эрх чөлөөг хэр нэмэгдүүлснээр тодорхойлдог. Жишээ нь: Хүй нэгдлийн үеийн зэрлэгээс эртний үеийн боол илүү эрх чөлөөтэй, болоос дундад зууны хамжлагат хүн илүү эрх чөлөөтэй байх жишээтэй.

Хүний эрх гэж юу вэ?

3-р давалгаа XX зууны 2-р хагасаас эхлэн тоцогдох бөгөөд эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах, орчны бохирдол, байгалийн тэнцэл алдагдахаас хамгаалуулах эрхийн төлөөх дэлхий нийтээрээ нэгдэн тэмцэх тэмцлээр тодорхойлогдоно.

  • Хүнээс салж болшгүй хүний оршин тогтнохуйн үндэс болсон
  • Төрийн хэмжээлшгүй эрхийг хязгаарлаж, хүний ашиг сонирхолыг төрийн зүгээс хязгаарлахаас хамгаалдаг.

Хүн төрөлхтний хөгжлийн явцад гарч байсан түүхэн тэмцлүүд нь тухайн цаг үеийн нөхцөл байдалтай холбогдон өөр өөрөөр шийдвэрлэж байсан боловч түүхэнд оруулсан түгээмэл үнэлэмж нь хүний эрх, эрх чөлөөг хязгаарлагч харгис хатуу засаг төрийн дарангуйллыг эсэргүүцэж байсанд оршино.

Хүний эрхийн онолын сэтгэлгээний хөгжил

1. Хүний эрхийн талаарх үзэл санаа үүсэж бүрэлдэн тогтсон үе буюу XII зууны дунд үеэс XIX зууны эхэн үе

2. Хүний эрхийн талаарх ойлголт ШУны үзэл баримтлал болон хөгжсөн үе / XIX зууны эхэн үеэс XX зууны эхэн үе/

3. Хүний эрхийн үзэл санааны хөгжилийн зогсонги байдлын үе буюу улс төржсөн байдлын үе /XX -зууны эхэн үеэс 1990-ээд оны үе/

4. Нийтээр хүлээн зөвшөөрөгдсөн сонгодог хөгжлийн үе /1990 оноос өнөөг хүртэл/

Хүний эрхийн гол шинж чанар

  • Хүн бүрт хамааралтай
  • Хүн бүхний хамгийн үнэт зүйл бөгөөд хүний эрхэмсэг оршихуйн баталгаа юм.
  • Хүний эжрх нь халдашгүй дархан, салшгүй баталгаагаар хангагдсан байдаг.

Ш. Л. Монтеське - Хүн төрөлхтөн нийгэмд төрийг бий болгосноор төрийн 3 хэлбэрийн эрх үйлчлэх болсон гэж үзсэн. Үүнд: ОУ-ын эрх, улс төрийн эрх, иргэний эрх зэргээс бүрдэнэ гэж үзжээ.

Хүний эрх нь хуулиар заагддаггүй

Хуулиар баталгаажин хамгаалагддаг

Хүний эрхийг жам ёсны хийгээд позитив эрх гэсэн хоёр үндсэн бүлэг байдаг.

Хүний жам ёсны эрх, эрх чөлөө нь үг хэлэх эрх чөлөө, сүсэг бишрэлтэй байх, оршин амьдрах газраа сонгох, сурч боловсрох эрх зэрэг орно.

Хүний эрх нь төрөлхөөс заяагдмал учираас төр халдаж болохгүй хамгаалах ёстой

Үндсэн хууль ба хүний эрх

Анхаарал хандуулсан та бүхэндээ баярлалаа

Жам ёсны эрх

НУБ2А Р. Мөнхтуяа

Н. Урансайхан

Жам ёсны эрх бол уг чанараараа жинхэнэ бодит байдалд оршиж байгаа юм. Байгальд зохицож, тохирсон байна гэдэг нь ёс зүй, улс төрийн бодолго, хууль тогтоомжид буй шударга ёсны шалгуур юм.

Позитив эрх

Позитив эрхийг эдлэхийн тулд тодорхой байгууллага институтийн хувьд боломж нөхцалийг хангах, тухайн хувь хүн өөрөө сонгох боломжтой байдгаараа онцлогтой байдаг.

Английн 1266 оны "Хүний эрхийн билль", АНУ-ын 1776 оны "Тусгаар тогтнолын тунхаглал", "АНУ-ын 1791 оны Хүний эрхийн тухай Үндсэн хуулийн нэмэлт*", Францын 1789 оны "Хүний ба иргэний эрх чөлөөний тунхаглал" юм.

Эдгээр баримт бичиг нь олон орны Үндсэн хуульд тусгагдсан юм. Дэлхийн II дайнаас өмнө "хүний эрх" нь зөвхөн тухайн улсын өөрийн дотоод асуудал байсан бөгөөд дэлхий нийтийг хамарсан дайны улмаас олон сая хүн нас барснаар "хүний эрх" хэмээх ойлголт дан ганц тухайн орны дотоод асуудал биш бөгөөд дэлхийн хэмжээний асуудал гэдгийг харуулсан билээ.

Үндсэн хууль нь аливаа улс орны төр нийгмийн хэв маягийг тодорхойлдог утгаараа харьцангуй шинэ үзэгдэл бөгөөд энэ нь тухайн улс үндэсний болон нийгэм, эдийн засаг, улс төр, шашины зэрэг бусад онцлогуудыг хадгалсан байдгаараа улс бүрт харьцангуй өөр өөрөөр томъёологддог ч улс ард түмний бүрэн эрхийг тунхаглаж, түүийн баталгааг хангах нийтлэг шинжийг агуулсан байдаг. Үндсэн хуулийн мөн чанар нь чухам хэний эрх ашгийг илэрхийлж байна вэ гэдгээр тодорхойлогддог.

Learn more about creating dynamic, engaging presentations with Prezi