2
Sport
– wszelkie formy aktywności fizycznej, które przez uczestnictwo doraźne lub zorganizowane wpływają na wypracowanie lub poprawienie kondycji fizycznej i psychicznej, rozwój stosunków społecznych lub osiągnięcie wyników sportowych na wszelkich poziomach.
MEDYCYNA SPORTOWA
(medycyna aktywności ruchowej) – to interdyscyplinarna dziedzina wiedzy lekarskiej, obejmująca całość procesów dokonujących się w organizmie człowieka pod wpływem aktywności fizycznej lub jej braku.
PRZETRENOWANIE
Najważniejsze zadania medycyny sportowej
*kwalifikacja do uprawiania sportu
*okresowe badania kontrolne u osób uprawiających sport, pod kątem wykrycia zmian zachodzących w organizmie pod wpływem uprawiania określonej dyscypliny sportu,
*optymalizacja metod żywienia i treningu sportowców,
*kontrola efektów stosowanych metod treningowych
*walkę z niedozwolonym wspomaganiem zdolności wysiłkowych organizmu, czyli doppingiem,
*zapobieganie kontuzjom i urazom,
*leczenie uszkodzeń ciała powstałych w wyniku uprawiania sportu,
*rehabilitacje i odnowę biologiczną
Przetrenowanie krótkotrwałe nie osłabia nas znacząco, to przetrenowanie długotrwałe może prowadzić do spadku formy, przewlekłego osłabienia czy zwiększenia podatności na infekcje. Przetrenowanie jest niczym innym niż zachwianiem równowagi pomiędzy bodźcami treningowymi i obciążeniami startowymi a regeneracją i odpoczynkiem. Wielu z nas, amatorów czy też sportowców wyczynowych, zapomina o regeneracji. Trening goni trening, bieg do pracy, obowiązki, niedostateczna ilość snu, brak relaksu, błędy żywieniowe i machina ruszyła. Wielu z nas zapomina o odnowie biologicznej, której głównym zadaniem jest stymulowanie biologicznych właściwości organizmu do wyrównania zaburzeń funkcjonalnych i psychicznych powstających na skutek wysiłku.
PSYCHOLOGIA SPORTU
DIETA
DOPING
WYKONALI:
Najważniejszym zadaniem, które powinna spełniać zbilansowana dieta sportowca jest pokrycie potrzeb energetyczno-odżywczych organizmu. Właściwy sposób odżywiania sprzyja skutecznej regeneracji pomiędzy treningami, obniża ryzyko chorób lub przetrenowania i pomaga zapobiegać skutkom przeciążeń treningowych. Niewątpliwie, pomaga też zwiększyć efektywność treningów i osiągnięcia sportowe, poprzez jednoczesne wspomaganie rozwoju zdolności wysiłkowych sportowca.
Z tego właśnie względu każda osoba, podejmująca się uprawiania sportu, powinna sobie zdawać sprawę z faktu, że właściwa dieta będzie jednym z elementów, które umożliwią osiągnięcie sukcesu i zadowalających wyników.
Patrycja Gąbka
Marcin Wolanin
Doping wydolnościowy – sztuczne podnoszenie wydolności fizycznej i psychicznej zawodnika metodami wykraczającymi poza normalny, „naturalny” trening, choć w praktyce granica między dopingiem i treningiem jest często bardzo trudna do ustalenia. Ogólnie za doping uważa się metody medyczne, potencjalnie szkodliwe dla zdrowia, które zostały oficjalnie zabronione.
Doping jest często szkodliwy dla zdrowia, czasami może wywołać kalectwo lub śmierć, szczególnie jeśli jest stosowany nieostrożnie, bez naukowych podstaw. Niektóre, współczesne metody dopingu stosowane pod ścisłą kontrolą specjalisty są niezwykle trudne do wykrycia, a umiejętnie stosowane wcale nie muszą powodować ujemnych efektów zdrowotnych, przynajmniej w okresie aktywności sportowej. Ich efekty uboczne mogą się jednak ujawnić już po zakończeniu kariery sportowej, gdyż bezpieczeństwo większości stosowanych metod i środków dopingowych nie jest tak dobrze przebadane jak dostępne na rynku legalne środki farmakologiczne.
Pomoc w byciu coraz lepszym sportowcem i zdobywaniu kolejnych szczebli kariery, to główne zadanie psychologii sportu. Ale warto także wspomnieć o typowych obszarach pracy z psychologiem. Są to m.in.:
*doskonalenie umiejętności radzenia sobie ze stresem,
*budowanie i wzmacnianie pewności siebie,
*trening poprawiający koncentrację,
*trening wizualizacji,
*prawidłowe wyznaczanie celów,
*umiejętność komunikacji z innymi zawodnikami,
*wzmacnianie motywacji do działania,
*nauka kontrolowania pobudzenia,
*praca nad wewnętrznymi przekonaniami.
Trening mentalny to pewnego rodzaju zestaw ćwiczeń, który jeśli jest systematycznie powtarzany, prowadzi do zdobywania, kształtowania oraz utrwalania cech i umiejętności psychicznych zawodnika. Co więcej, podczas takiego treningu nacisk kładzie się na rozwój, a nie na eliminację niedoskonałości. Według naukowców ćwiczenia te służą m.in.: regulacji emocji i uwagi, obniżeniu poziom lęku czy poprawie tzw. automatycznego wykonania.
TRENING/AKTWNOŚĆ FIZYCZNA
Aktywność fizyczna ma pozytywny wpływ na zdrowie. Spacer, nordic walking, bieganie, pływanie, jazda na rowerze, a nawet zabawa z dziećmi - niezależnie od tego, jaki rodzaj aktywności fizycznej wybierzemy, pozwoli nam ona:
*poprawić lub zachować wydolność fizyczną
*utrzymać odpowiednią wagę
*zachować siłę mięśniową, która stabilizuje stawy i kręgosłup
*na wzrost odporności
*osiągnąć lepsze samopoczucie
Aktywność fizyczna poprawia kondycję i wysmukla figurę, wpływa na wydolność organizmu, a także zapobiega...
zobacz galerię
Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (z ang. World Health Organization – WHO) z 2002 roku każdy człowiek powinien poświęcić minimum 30 minut dziennie na umiarkowaną aktywność.
Podobne rekomendacje zostały wydane przez Nordic Nutrition Recommendation w 2004 roku. W zaleceniach tych uwzględniono także grupę dzieci i młodzieży, w których przypadku rekomendacje różnią się od tych proponowanych osobom dorosłym. Zgodnie z tymi zaleceniami dzieci i młodzież powinny przeznaczać co najmniej 60 minut dziennie na ćwiczenia o umiarkowanej intensywności.
Regularna aktywność fizyczna pozwala także zapobiec chorobom cywilizacyjnym, m.in. chorobom serca. Zwłaszcza jeśli jest połączona z racjonalnym odżywianiem i unikaniem używek (np. papierosów, alkoholu).
Cele i zadania odnowy biologicznej
ODNOWA BIOLOGICZNA
Odnowa biologiczna nazywana również bioregeneracją oznacza różnorodne działania mające przyśpieszyć procesy regeneracyjne, po dużych obciążeniach fizycznych lub psychicznych.
Definicja wskazuje na trzy główne cele, które są realizowane w ramach odnowy biologicznej:
1. Regeneracja oraz wypoczynek rozumiane jako aktywizacja wewnątrzustrojowych procesów, mających na celu usunięcie toksyn oraz regulację szlaków metabolicznych.
2. Profilaktyka przeciążeń, do których dochodzi w konsekwencji sumujących się mikrourazów narządu ruchu.
3. Hartowanie organizmu czyli uodparnianie organizmu na zmiany warunków środowiskowych, a także czynniki fizyczne i psychologiczne. W wyniku hartowania dochodzi do zwiększania efektywności procesów odpornościowych.
wykorzystuje ona zabiegi oraz metody z różnych dziedzin, w tym:
1. metody fizykoterapeutyczne obejmują zabiegi z zakresu wodolecznictwa, światłolecznictwa, laseroterapii, magnetoterapii, krioterapii, mechanoterapii (ćwiczenia fizyczne, masaż) oraz ultradźwięki
2. metody psychologiczne – metody ukierunkowane na świadome kontrolowanie emocji oraz umiejętne radzenie sobie z sytuacjami stresowymi, dodatkowo wykorzystuje się ćwiczenia rozluźniające oraz metody relaksacyjne (min. joga, trening autogenny Schultza czy metoda relaksacyjna Jacobsona)
odnowa biologiczna - relaksacja
3. dieta
4. nawadnianie organizmu
5. sen
6. środki biochemiczne (witaminy, sole mineralne, a także środki energetyczne i budulcowe)