1.1

1.1

Een

nieuwe

grondwet

Inhoud Grondwet 1848

1. Koning is onschendbaar:

• Koning is niet meer verantwoordelijkheid

2. Ministeriële verantwoordelijkheid

• Ministers zijn verantwoordelijk voor:
• Beleid
• Daden en uitspraken van de Koning

3. Parlementaire Democratie

• Burgers hebben invloed op bestuur via volksvertegenwoordiging

4. Censuskiesrecht

• Rijke mannen die belasting betalen mogen stemmen

5. Klassieke grondrechten:

• Vrijheid van:

Nieuwe Grondwet 1848

• Rellen in NL.
• Willem II geeft opdracht:
• Thorbecke schrijft nieuwe grondwet.

• Godsdienst

• Meningsuiting / drukpers

• Vereniging en vergadering

• Onderwijs

• Beschermen burgers tegen de overheid.

Deelvraag:

Welke gevolgen had de grondwet van 1848 voor het bestuur van Nederland?

Liberalen

Stap 4

Staatshoofd zet zijn handtekening

• (Rijke) burgers meer macht

• Koning minder macht

• Overheid zorgt voor orde en veiligheid

Stap 3

• Weinig overheidsbemoeienis

De Eerste Kamer

stemt over het voorstel

• Meer vrijheid voor de burgers

Tegen

Voor

Stap 4: Wet wordt aangenomen

Terug naar de Tweede Kamer

Politiek in Nederland

• Constitutionele Monarchie:

Stap 2

Koninkrijk met Grondwet.

De Tweede Kamer stemt over het voorstel

Tegen

Voor

Naar

Eerste Kamer

Terug naar Tweede Kamer of minister

• Veel macht: Koning Willem II

2. Controlerende taak: 1e + 2e kamer:

• Recht van budget:

Na de verkiezingen

Het goedkeuren van de begroting

• 2e kamer: elke 4 jaar

• Recht van interpellatie:

• 150 zetels

Taken van het parlement

• Bij meerderheid mag je regeren.

Een minister ter verantwoording roepen.

• Coalitie: Partijen die de regering vormen

• Recht van enquête:

Stap 1

• Oppositie: partijen die niet in de regering zitten.

Een onderzoek instellen

Parlement = 1e + 2e kamer

• Weinig macht: Ministers en parlement

1. Wetgevende taak: Alleen 2e kamer:

Minister / 2e kamer lid doet een wetsvoorstel

• Recht van initiatief:

• Liberalen wilden dit veranderen.

Wetsvoorstel indienen

• Recht van amendement:

Wetsvoorstel wijzigen of aanvullen.

Coalitie / regering

Oppositie

Hoe komt een wet tot stand?

6. Trias Politica: Scheiding van de macht

Wetgevende:

Wetten maken

(parlement)

Rechterlijke:

Uitvoerende:

Straffen geven

(onafhankelijke rechtspraak)

Wetten uitvoeren

(regering)

(Rechters)

Revolutiejaar 1848

• Opstand in Europa

• Volk wil meer inspraak

• Revolutie in Frankrijk:

Koning wordt afgezet

H1

Nederland

van

1848 tot 1914

Politiek stelsel van Nederland

Alle burgers met stemrecht

Regering

=

Koning +

Ministers

Eerste

Kamer

Tweede

Kamer

Gemeente

raad

Provinciale

Staten

Parlement/Staten Generaal

Luxemburgse Kwestie

1866-1867

Hoofdvraag:

Welke ontwikkelingen maakte Nederland door in de periode 1848-1914?

• De regering kan nu niks en besluit alsnog af te treden.

• Voortaan moet een meerderheid van de Tweede Kamer vertrouwen hebben in de regering.

• Luxemburg was deel van NL.

• Koning Willem III en de regering wilde het verkopen.

• Parlement wist van niets en wilt dat de regering aftreedt.

Hoofdpersonen

• Regering blijft zitten.

• Parlement keurt alle wetten van de regering af.

Willem II

Willem I

Thorbecke

Willem III