Techniki, formy i środki
kształcenia
Podział metod wg W. Okonia:
FORMY
Wycieczki szkolne
METODY
Podająca:
pogadanka,
opowiadanie słowne,
prowadzenie opisu,
wykład informacyjny,
wyjaśnienie,
kierowanie korzystaniem ze źródeł informacji.
Problemowa:
wykład problemowy,
gra dydaktyczna.
Eksponująca:
drama,
film,
sztuka teatralna,
wystawa,
pokaz.
Praktyczna
metoda ćwiczeń przedmiotowych,
metoda laboratoryjna,
pomiar.
Proces kształcenia jest realizowany za pomocą różnych form organizacyjnych, a o efektach pracy decydują nie tylko środki i metody, ale również różne rodzaje zajęć dydaktycznych.
Formy organizacyjne wskazują jak organizować pracę dydaktyczną.
Formy organizacyjne kształcenia
wg I. Adamek
FORMY
ORGANIZACYJNE
KSZTAŁCENIA
SZKOLNE
POZASZKOLNE
LEKCYJNE
POZALEKCYJNE
zajęcia edukacyjne
zajęcia klasowo-lekcyjne
zajęcia w klasach - pracowniach
zajęcia wyrównawcze
koła zaintersowań
zajęcia świetlicowe
praca domowa
wycieczka
zajęcia w domach kultury, klubach
Najbardziej typowe dla naszego systemu kształcenia są:
lekcje, prace domowe, koła zainteresowań oraz wycieczki szkolne.
System klasowo-lekcyjny
Formy organizacyjne pracy
Nauka domowa uczniów
Z
ajęcia pozalekcyjne
Wycieczki szkolne
Wycieczki wyprowadzają uczniów poza klasę szkolną w celu bezpośredniego zetknięcia się z rzeczami, zjawiskami i procesami w ich naturalnym otoczeniu. Zaspokajają one potrzebę dociekliwości, oraz stwarzają okazję do poznawania obiektów, ludzi, środowisk, krajobrazów, wytworów cywilizacji, zabytków historycznych i osobliwości przyrody.
Podstawową metoda stosowaną na wycieczce jest obserwacja. W czasie wycieczki uczniowie realizują wyznaczone zadania, pracując indywidualnie, grupowo lub zbiorowo.
Są to zajęcia organizowane przez szkołę, przy czynnym udziale uczniów, wybranych przez nich dla spędzania wolnego czasu oraz doskonalące:
poprzez rozwijanie zainteresowań w różnych dziedzinach nauki, techniki, sztuki i sportu;
poprzez wyrobienie umiejętności i nawyków, stosowanie wiedzy w praktyce i rozwijanie talentów i uzdolnień;
poprzez rozwijanie aktywności i samodzielności oraz umiejętności życia w szkole.
System
klasowo-lekcyjny
Formy
organizacyjne pracy
Uczenie się jest najskuteczniejsze, gdy odbywa się w trzech formach:
Praca indywidualna: uczeń realizuje zadania dydaktyczne samodzielnie.
Praca zbiorowa: obejmuje jednocześnie wszystkich uczniów w klasie i wszyscy oni uczestniczą w procesie nauczania.
Praca grupowa - wszyscy uczniowie są zaangażowani w pracę związaną z tematem. Grupa staje się niezastąpionym narzędziem budzenia aktywności i samodzielności,.
Nauka
domowa uczniów
Praca domowa ma służyć:
opanowaniu wiadomości związanych z nową lekcją;
utrwaleniu, pogłębieniu lub rozszerzeniu wiedzy;
kształtowaniu umiejętności i sprawności;
rozwijaniu samodzielności;
budzeniu nowych zainteresowań;
rozwijaniu kreatywności;
rozwijaniu umiejętności uczenia się;
systematyczności;
wzbudzaniu wiary we własne możliwości.
Zajęcia
pozalekcyjne
Istnieją trzy formy realizacji zajęć pozalekcyjnych:
Praca masowa: pogadanki, odczyty, referaty, wieczory dyskusyjne, wystawy, pokazy, spotkania, imprezy sportowe.
Praca grupowa: koła zainteresowań - przedmiotowe, techniczne, artystyczne, sportowe.
Praca indywidualna: albumy, referaty, modele, dekoracje, pomoce naukowe.
Wg K. Sośnickiego lekcja składa się z trzech części:
Część powtarzająca: służy przypominaniu, rozszerzaniu i powtarzaniu opanowanego już materiału, sprawdzaniu pracy domowej oraz przygotowywaniu się do nowej lekcji.
Część postępująca: obejmuje podanie tematu i planu całego zagadnienia oraz jego opracowanie.
Część zbierająca: ma za zadanie zebrać i uporządkować wiadomości uzyskane przez uczniów, oraz ułatwić ich zapamiętanie.
ŚRODKI
Środki
proste:
słowne:
podręczniki, teksty;
proste środki wzrokowe
- okazy, modele, obrazy, ilustracje.
Materiały dydaktyczne to najważniejszy element środków dydaktycznych. Istnieją materiały, które można stosować bez urządzeń technicznych i są to materiały drukowane (testy, sprawdziany) oraz graficzne (ilustracje).
Środki złożone
Funkcje środków dydaktycznych:
Środki dydaktyczne wg Cz. Kupisiewicza to przedmioty, które dostarczają uczniom określonych bodźców sensorycznych. Środki te ułatwiają im pośrednie i bezpośrednie poznanie rzeczywistości.
Podział środków dydaktycznych
wg W. Okonia:
Środki audiowizualne oddziałują na uczących się jednocześnie bodźcami audialnymi i wizualnymi. Łączą one obraz z dźwiękiem, dzięki czemu spełniają dużą rolę w procesie kształtowania wrażeń i spostrzeżeń u uczniów. Przykładem takich środków jest film dydaktyczny, wideopłyta czy programy telewizyjne.
Mechaniczne
- aparat, rzutnik;
środki słuchowe -
nagrania magnetofonowe, płytowe oraz programy radiowe;
środki wzrokowo-słuchowe
- film dydaktyczny, programy telewizyjne;
środki automatyzujące proces uczenia się -
gabinety językowe, komputery, maszyny dydaktyczne.
poznawcza;
motywacyjna;
dydaktyczna;
wychowawcza;
kształcąca.
Jednym ze środków wzrokowo-słuchowych jest telewizja. Zbliża ona uczniów do poznania rzeczywistości, do aktualnych wydarzeń, uczniowie poznają wybitnych uczonych, polityków, artystów. Dzielimy ją na:
Telewizję otwartą, która obejmuje sieć telewizji krajowych.
Telewizję w obwodzie zamkniętym - jest to system emitujący program w obrębie jednej lub kilku szkół.
Telewizję kasetową - odbiór programów z kaset.
Present Remotely
Send the link below via email or IM
Present to your audience
- Invited audience members will follow you as you navigate and present
- People invited to a presentation do not need a Prezi account
- This link expires 10 minutes after you close the presentation
- A maximum of 30 users can follow your presentation
- Learn more about this feature in our knowledge base article